Στη Μεσσηνία η Λίνα Μενδώνη

Στην Μεσσηνία παραβρέθηκε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, κηρύσσοντας την επίσημη έναρξη του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.

Η έναρξη αυτή, συνέπεσε με την απόδοση του έργου της ανάδειξης και του φωτισμού της εισόδου στο Κάστρο Καλαμάτας, στους πολίτες, υλοποιημένο από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας.

«Είναι ένα ουσιαστικό έργο ανάπλασης και ανάδειξης, το οποίο εκτελέστηκε άριστα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας. Αποκαθιστά την μνημειακή είσοδο του Κάστρου και αναβαθμίζει αισθητικά το ίδιο το μνημείο και την ευρύτερη περιοχή του», δήλωσε στον χαιρετισμό της η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κατά την τελετή παράδοσης του έργου στο κοινό.

«Οι επεμβάσεις έγιναν με στόχο να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη πρόσβαση των επισκεπτών στο μνημείο, αλλά και η αισθητική αναβάθμιση της περιοχής. Είναι πολύ σημαντικό να σώζει κανείς τα αρχαία με αυτό τον τρόπο, αποδίδοντάς τα στο κοινό, στην πόλη, στους πολίτες όπου ανήκουν. Μπορείς να λες πολλά για τη σωτηρία των αρχαιοτήτων, σημασία όμως έχει τι κάνεις και πως τα προστατεύεις. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού τουλάχιστον από το 2010 μέχρι σήμερα, με ιδιαίτερη έμφαση την περίοδο 2010-2014 και μέσω του ΕΣΠΑ 2007-2013, υλοποίησε και υλοποιεί έργα που ξεπερνούν τα 50 εκατ. ευρώ στην Μεσσηνία. Είναι ευτυχής συγκυρία που σήμερα η ολοκλήρωση του έργου της εισόδου του Κάστρου συμπίπτει με την έναρξη του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού», συνέχισε.

«Είναι πολύ δύσκολο εν μέσω πανδημίας να οργανώνεις ένα Φεστιβάλ, ιδιαίτερα ένα Φεστιβάλ Χορού, που έχει δύσκολες και ειδικές απαιτήσεις, οι οποίες πρέπει να προσαρμόζονται στα υγειονομικά πρωτόκολλα και στα μέτρα ασφαλείας που πρέπει να τηρούνται. Ευχαριστώ την καλλιτεχνική διευθύντρια Λίντα Καπετανέα, η οποία μαζί με τους συνεργάτες της εξασφάλισαν την ασφάλεια καλλιτεχνών και θεατών στο φετινό φεστιβάλ. Είναι ένας θεσμός τον οποίον στηρίζομε και για τον οποίο είμαστε όλοι υπερήφανοι».

Η ίδια λίγο νωρίτερα είχε συναντηθεί με τον Δήμαρχο Καλαμάτας κ. Αθανάσιο Βασιλόπουλο, στο Δημαρχείο Καλαμάτας, χαρακτηρίζοντας «αυτονόητη», τη συνεχή στήριξη του ΥΠΠΟΑ στο Φεστιβάλ.

«Κάποιοι εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού δεν θα τύχαινε επαρκούς χρηματοδότησης. Ωστόσο, σημειώνω ότι το Φεστιβάλ έτυχε της μεγαλύτερης χρηματοδότησης απ’ ότι τα τελευταία 4 ή 5 χρόνια και προφανώς θα συνεχίσει να έχει την στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού».

«Η Μεσσηνία στο σύνολό της είναι ένας τόπος ευλογημένος. Έχει ένα τεράστιο πολιτιστικό απόθεμα και σώζει ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον. Επομένως, έχει τα δύο πολύ μεγάλα συγκριτικά πλεονεκτήματα για να μπορέσει να έχει μια βιώσιμη αναπτυξιακή πορεία».

Παρόντες στη συνάντηση ήταν οι βουλευτές Μεσσηνίας της ΝΔ κ.κ. Μίλτος Χρυσομάλλης και Περικλής Μαντάς.

Νωρίς το πρωί της Παρασκευής, η Υπουργός, συνοδευόμενη από την Έφορο Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας κ. Ευαγγελία Μηλίτση και υπηρεσιακούς παράγοντες του ΥΠΠΟΑ είχε συνάντηση εργασίας με τον Δήμαρχο Μεσσήνης κ. Γιώργο Αθανασόπουλο, στο Δημαρχείο.

Μετά τη συνάντηση η Υπουργός δήλωσε:

«Το μείζον πρόβλημα για την περιοχή της αρχαίας Μεσσήνης δεν είναι ο αρχαιολογικός χώρος ο οποίος είναι σε εξαιρετική κατάσταση, χάρη στη φροντίδα της Εφορείας Αρχαιοτήτων και του ανασκαφέως της καθηγητή κ. Πέτρου Θέμελη. Διαχρονικά έχουν γίνει πολύ σημαντικά έργα και συνεχίζουν να γίνονται. Το θέμα είναι πως φτάνει κανείς στην αρχαία Μεσσήνη. Το έργο της διαπλάτυνσης του δρόμου, το οποίο όπως με ενημέρωσε ο Δήμαρχος, είναι σε πολύ προχωρημένη κατάσταση- την άνοιξη πιθανότατα θα υπάρχει και ανάδοχος- θα απελευθερώσει όλη τη δυναμική που διαθέτει ο συγκεκριμένος χώρος. Επίσης, το θέμα του χώρου στάθμευσης είναι σημαντικό, γιατί μέχρι σήμερα ακόμη και μικρά αυτοκίνητα -δεν μιλώ για τουριστικά πούλμαν- δυσκολεύονται να κάνουν αναστροφή. Αν θέλουμε η Μεσσήνη να αποκτήσει μεγαλύτερη επισκεψιμότητα, αυτά είναι τα δύο έργα είναι τα κλειδιά».

Η Υπουργός δέχτηκε το αίτημα του Δημάρχου για τη μόνιμη στήριξη του μαθητικού Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος, το οποίο δημιουργήθηκε το 2011 και έκτοτε συγκεντρώνει στη Μεσσήνη μαθητές από όλο τον κόσμο, από την Ακτή Ελεφαντοστού και το Πεκίνο μέχρι φοιτητές από τη Royal Academy.

Εν συνεχεία το υπηρεσιακό κλιμάκιο προχώρησε σε αυτοψία του αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Μεσσήνης.

Η κ. Μενδώνη εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη ευταξία του χώρου, για το σύνολο του έργου που εκτελείται από την Εφορεία, αλλά και την αρχαιολογική έρευνα του κ. Θέμελη.

Ο καθηγητής κ. Πέτρος Θέμελης ξενάγησε την Υπουργό στις εργασίες αποκατάστασης και ανάδειξης του ψηφιδωτού δαπέδου στην villa επιφανούς ρωμαίου αριστοκράτη, του 4ου αιώνα μ.Χ., ο οποίος σύμφωνα με τις σωζόμενες επί των ψηφιδωτών επιγραφές είχε ασπαστεί πολύ πρώιμα τον χριστιανισμό.

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων τοπικών ΜΜΕ, σχετικά με τη δημιουργία Αρχαιολογικού Μουσείου στη Μεσσηνία, δήλωσε:

«Ένας από τους βασικούς λόγους που δεν προχώρησε το Μουσείο την περίοδο 2010-2015 ήταν η έντονη διάσταση απόψεων σε τοπικό επίπεδο για την περιοχή χωροθέτησής του. Πρέπει η οποιαδήποτε τοπική θεμιτή φιλοδοξία ή ανταγωνισμός να υποχωρεί μπροστά στο γενικότερο συμφέρον. Θυμάμαι πάντα στον «Επιτάφιο» του Θουκυδίδη την αναφορά του Περικλή ότι δεν μπορεί το άτομο να ευημερεί, αν δεν ευημερεί το σύνολο. Εδώ, δεν μπορεί να ευημερεί μια μικροπεριοχή, όταν δεν ευημερεί η ευρύτερη περιοχή. Αν μας κάνουν μια πρόταση οι τοπικοί παράγοντες, εμείς είμαστε απολύτως θετικοί να τη συζητήσουμε -αφού όμως θα έχουν ξεπεραστεί οι τοπικές αντιθέσεις. Η τοπική κοινωνία πρέπει να ιεραρχήσει τις ανάγκες και τις προτεραιότητές της. Γνωρίζω πολύ καλά ότι η αρχαία Μεσσήνη έχει πολύ σημαντικούς θησαυρούς που πρέπει να εκτεθούν με ένα πρότυπο και σύγχρονο τρόπο ακολουθώντας τις σημερινές μουσειολογικές και μουσειογραφικές επιστημονικές κατευθύνσεις».

Η υπουργός, έπειτα ξεναγήθηκε στο αρχαίο θέατρο της Θουρίας, το οποίο εντοπίστηκε το 2017, κατά την ανασκαφική έρευνα της ε.τ Έφορου Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟΑ κ. Ξένης Αραπογιάννη, υπό τη αιγίδα της Αρχαιολογικής Εταιρείας.

Η συστηματική ανασκαφή, στη θέση «Ελληνικά», έφερε στο φως την περίμετρο της ορχήστρας του αρχαίου θεάτρου, την σκηνοθήκη και μέρος του κοίλου.

«Βρισκόμαστε σε έναν πολύ ενδιαφέροντα νέο αρχαιολογικό χώρο, τον οποίο παρακολουθούμε εν τη γενέσει του. Η ανασκαφή είναι πάντοτε μια αυστηρά επιστημονική διεργασία, η οποία όμως χρειάζεται, καμιά φορά, και λίγη τύχη. Εδώ η τύχη ήταν με το μέρος των αρχαιολόγων, γιατί οι τομές τους έπεσαν σ’ αυτή την εξαιρετική κατασκευή του αρχαίου θεάτρου. Θέλει πολλή δουλειά, πολλή μελέτη. Οι επιστήμονες είναι εκείνοι οι οποίοι θα προτείνουν τι θα γίνει τελικά σ’ αυτό το χώρο. Το σημαντικό είναι ότι μετά την αρχαία Μεσσήνη αποκαλύπτεται ένας νέος αρχαιολογικός χώρος, ο οποίος με τη σειρά του αποτελεί κρίσιμη και ενδιαφέρουσα ψηφίδα στο πολιτιστικό μωσαϊκό, στη μεγάλη διαχρονία της Μεσσηνίας», δήλωσε.

Στην ίδια περιοχή σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση, σε ύψος τουλάχιστον 4μ. συγκρότημα ρωμαϊκών λουτρών.

Η Υπουργός έδωσε τις σχετικές οδηγίες στην Έφορο κ. Ευαγγελία Μηλίτση για άμεση προώθηση της διαδικασίας απαλλοτρίωσης του χώρου και ετοιμασίας των σχετικών μελετών για την συντήρηση και ανάδειξή του.

Η ίδια έδωσε συνέντευξη στα τοπικά ΜΜΕ για το ζήτημα των αρχαίων στην πλατεία Υπαπαντής.

Υπάρχει κίνημα να αναδειχθούν τα αρχαία στην πλατεία Υπαπαντής. Ποια είναι η θέση του Υπουργείου;

«Το ΚΑΣ, το 2011, γνωμοδότησε θετικά για την μελέτη ανάπλασης της πλατείας, η οποία είχε κατατεθεί από τον Δήμο Καλαμάτας και εισαχθεί προς εξέταση στο Συμβούλιο από τις αρμόδιες υπηρεσίες υπό τον όρο οι υποκείμενες αρχαιότητες σε τμήμα της πλατείας να διατηρηθούν σε κατάχωση για την καλλίτερη προστασία τους. Αυτό αναφέρεται και στην απόφαση του τότε υπουργού Πολιτισμού. Κύριο μέλημα των υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ είναι η προστασία των αρχαιοτήτων».

«Για το Υπουργείο το θέμα ολοκληρώθηκε, όταν εγκρίθηκε η συγκεκριμένη μελέτη. Εξ όσων γνωρίζω και σύμφωνα με την ενημέρωση που έχω από τις υπηρεσίες, δεν υπάρχουν νεώτερα στοιχεία τα οποία στοιχειοθετούν την αναπομπή του θέματος στο ΚΑΣ. Δεν γνωρίζω να υπάρχουν νεώτερα στοιχεία που να ενισχύουν την προστασία των αρχαιοτήτων. Εάν ο καθ’ ύλην αρμόδιος φορέας, ο Δήμος, υποβάλλει νέα μελέτη και προσκομίσει στοιχεία, τα οποία υποστηρίζουν την επιπλέον προστασία των αρχαιοτήτων, με τη διαδικασία την οποία προβλέπει ο νόμος, το ΥΠΠΟΑ θα πράξει αυτό που πρέπει να πράξει. Ωστόσο, ξέρετε ότι τα οποιαδήποτε αρχαία δεν είναι δυνάμει αναδείξιμα. Γι’ αυτό και ο αρχαιολογικός νόμος προβλέπει συγκεκριμένους τρόπους και βαθμούς προστασίας. Για παράδειγμα η κατάχωση των αρχαιοτήτων πάρα πολλές φορές προστατεύει πολύ καλύτερα τα αρχαία απ’ αυτό που κάποιος θα θεωρήσει ως ανάδειξη»