Η Τοπική Αυτοδιοίκηση σε κρίσιμο σταυροδρόμι: Οδεύουμε προς πραγματική αυτοδιοίκηση;

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, όπως υπογράμμισε με την παρέμβασή του ο Ιγνάτιος Καϊτεζίδης, Πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (ΠΕΔ) Κεντρικής Μακεδονίας και Δήμαρχος Πυλαίας–Χορτιάτη. Στο ετήσιο τακτικό συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) στην Αλεξανδρούπολη, τόνισε ότι η Αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να αποδειχθεί ιστορικό, αναδεικνύοντας την ανάγκη για μια νέα αρχιτεκτονική που θα θέσει τους δήμους στο πραγματικό επίκεντρο της διακυβέρνησης.

Εκπροσωπώντας τους 38 δήμους της Κεντρικής Μακεδονίας, ο κ. Καϊτεζίδης ευχαρίστησε τον Δήμο Αλεξανδρούπολης για τη φιλοξενία και συνεχάρη την ΚΕΔΕ για την επιλογή του τόπου και την άρτια οργάνωση. Χαρακτήρισε το συνέδριο «το πιο κρίσιμο των τελευταίων ετών», καθώς οι αποφάσεις του θα διαμορφώσουν το μέλλον της Αυτοδιοίκησης.

**Τέλος στην «βαλκανοποιημένη» Αυτοδιοίκηση**

Ο κ. Καϊτεζίδης επεσήμανε ότι εδώ και δεκαετίες οι αιρετοί διεκδικούν μία σύγχρονη, δημοκρατική και ευρωπαϊκή Αυτοδιοίκηση, απαλλαγμένη από την λογική της «βαλκανοποίησης». «Μόνο όταν οι δήμοι μπουν πραγματικά στο επίκεντρο του συστήματος διακυβέρνησης της χώρας», δήλωσε, «θα μπορούμε να λέμε επιτέλους ‘Αυτοδιοίκηση’ χωρίς ερωτηματικό».

Η παρούσα συγκυρία προσφέρει μια μεγάλη ευκαιρία για μετάβαση από την ετεροδιοίκηση στην ουσιαστική αυτοδιοίκηση, μέσω ενός σαφούς θεσμικού πλαισίου, ενίσχυσης των πόρων και αναγνώρισης του ρόλου των δήμων ως «δημιουργικής πύλης του κράτους προς την κοινωνία των πολιτών».

**Τα οικονομικά των ΟΤΑ: «Η μητέρα όλων των μαχών»**

Σχετικά με τα οικονομικά των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), τα οποία χαρακτήρισε «μητέρα όλων των μαχών», ο κ. Καϊτεζίδης περιέγραψε ένα δύσκολο και αντιφατικό τοπίο. Παρά την ονομαστική αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης, πολλοί δήμοι, ακόμη και όσοι λειτουργούν με εξαιρετική σύνεση, αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες. Το αυξημένο ενεργειακό κόστος, το μισθολογικό κόστος, το τέλος ταφής, οι αυξημένες χρεώσεις των ΦΟΔΣΑ και οι υποχρεώσεις για κρίσιμες υπηρεσίες επιβαρύνουν δυσανάλογα τους δημοτικούς προϋπολογισμούς.

Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ανέφερε την περίπτωση της κάλυψης των δαπανών για τη λειτουργία και συντήρηση των σχολείων. Ενώ η πολιτεία θεωρητικά αναλαμβάνει αυτές τις δαπάνες, στην πράξη καλύπτεται μόνο ένα ποσοστό περίπου 40%, με τους δήμους να καλούνται να καλύψουν το υπόλοιπο από δικούς τους πόρους. «Η εξίσωση δεν βγαίνει, και δεν είναι η μόνη που δεν βγαίνει στην Αυτοδιοίκηση», τόνισε.

**Νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης: Ευκαιρία και Ευθύνη**

Ο κ. Καϊτεζίδης χαιρέτισε τη διαδικασία διαλόγου για τον νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης, επισημαίνοντας ότι για πρώτη φορά οι δήμοι βιώνουν ουσιαστική και εξαντλητική συζήτηση με το Υπουργείο Εσωτερικών. Εξέφρασε την εμπιστοσύνη του στον Υπουργό Εσωτερικών, Θοδωρή Λιβάνιο, και προσδοκά ένα ενιαίο και καθαρό νομοθετικό πλαίσιο, ρύθμιση χρόνιων εκκρεμοτήτων και κωδικοποίηση των διάσπαρτων διατάξεων που περιπλέκουν την καθημερινή λειτουργία των ΟΤΑ.

Ωστόσο, τόνισε ότι ο νέος Κώδικας δεν μπορεί να αγνοήσει το χρηματοδοτικό κενό και τις αντιφάσεις ενός συστήματος που αναθέτει αρμοδιότητες χωρίς επαρκείς πόρους, θεσμική σαφήνεια και λειτουργικά εργαλεία.

**Αδέσποτα Ζώα: «Νομικό παράλογο με τους δήμους μόνιμα κατηγορούμενους»**

Έντονη ήταν η αναφορά στο ζήτημα των αδέσποτων ζώων, το οποίο περιέγραψε ως «παράνοια» για την Αυτοδιοίκηση. Οι δήμοι και οι αντιδήμαρχοι βρίσκονται κατηγορούμενοι, είτε επειδή δεν περισυνέλεξαν ένα αδέσποτο, είτε επειδή το περισυνέλεξαν και το τοποθέτησαν σε δομή, σε ένα αντιφατικό νομικό πλαίσιο που τους αφήνει εκτεθειμένους.

Υπογράμμισε την αδυναμία σύγκρισης της Ελλάδας με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου το πρόβλημα δεν υπάρχει σε παρόμοια έκταση. Απαιτείται ριζική θεσμική αναθεώρηση, ξεκάθαρο πλαίσιο ευθυνών και πραγματική στήριξη, πέρα από απλές εξαγγελίες επιχορηγήσεων.

**ΔΕΔΔΗΕ, πάροχοι, εργολάβοι και δρόμοι–«νάρκες»**

Στα «στοχευμένα» ζητήματα που ζήτησε να καταγραφούν στο ψήφισμα του συνεδρίου, ο κ. Καϊτεζίδης ανέδειξε τη στάση των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι, όπως κατήγγειλε, υποχρεώνουν τους δήμους να προχωρούν σε εξώδικα για την απόδοση οφειλόμενων ποσών. Επίσης, αναφέρθηκε στις παρεμβάσεις εργολάβων δικτύων κοινής ωφέλειας στους δρόμους, που συχνά αφήνουν επικίνδυνες και πρόχειρες αποκαταστάσεις.

Ζήτησε αυστηροποίηση των προδιαγραφών, έλεγχο από πιστοποιημένα κλιμάκια μηχανικών και τη δημιουργία «black list» για τους εργολάβους που παραβιάζουν συστηματικά τους κανόνες, με οριστικό αποκλεισμό τους.

Επανέφερε επίσης την πάγια θέση της Αυτοδιοίκησης για επιβολή τέλους διέλευσης στα δίκτυα οργανισμών που χρησιμοποιούν το δημοτικό οδικό δίκτυο χωρίς ανταποδοτικούς πόρους. «Ίσως είμαστε οι μόνοι στην Ευρώπη που δεν πληρώνονται τέλη διέλευσης. Αυτοί οι πόροι θα μπορούσαν να επιστρέψουν σε ασφαλείς, ποιοτικούς δρόμους», ανέφερε.

**ΕΛΤΑ & άμισθοι Αντιδήμαρχοι: Καθαρές