ΕΡΤ2: Θα προβάλει αφιέρωμα στον Μανώλη Γλέζο

Τιμώντας τη μνήμη του Μανώλη Γλέζου, η ΕΡΤ2 τη Δευτέρα 6 Απριλίου 2020 και ώρα 20:00 θα μεταδώσει τα δύο μέρη της εκπομπής «Μονόγραμμα», των Γιώργου και Ηρώς Σγουράκη, στην οποία ο Μανώλης Γλέζος αφηγείται τη ζωή του και μιλάει για γεγονότα της νεότερης Ιστορίας του τόπου.

Στο πρώτο μέρος της εκπομπής, ο Μανώλης Γλέζος αφηγείται τα πρώτα χρόνια της ζωής του στο χωριό Απείρανθος της Νάξου απ’ όπου κατάγεται και αργότερα στην Αθήνα, παραθέτοντας στοιχεία για το οικογενειακό του περιβάλλον.

Μιλάει για τη δημιουργία και τη δράση της πατριωτικής αντιφασιστικής οργάνωσης για την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου (1939), όταν ακόμη ήταν μαθητής Γυμνασίου.

Επικεντρώνεται στα γεγονότα μετά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στις πρώτες αντιστασιακές πράξεις εναντίον των κατακτητών, όπως τις έχει καταγράψει στο βιβλίο του με τίτλο «Εθνική Αντίσταση 1940-1945».

Ταυτόχρονα, περιγράφει την αντιστασιακή του δράση μέσα από τη συμμετοχή του στις απελευθερωτικές οργανώσεις της εποχής, τη σύνδεση με το ΚΚΕ (Φθινόπωρο 1941) και τη φοιτητική του δράση.

Επίσης, θυμάται την ηρωική πράξη του κατεβάσματος της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη μαζί με τον Λάκη Σάντα, τη νύχτα της 30ής Μαΐου 1941, ενώ προβάλλεται σχετικό απόσπασμα από την εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού «Πρώτη Σελίδα» (1982).

Παράλληλα, ο Μανώλης Γλέζος αναφέρεται στις συλλήψεις και τις φυλακίσεις που υπέστη, και αφηγείται τη δράση του που συνδέεται με την ΕΠΟΝ Μεταξουργείου και την ΕΠΟΝ Βοτανικού (1943-1944).

Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής, ο Μανώλης Γλέζος, αναφέρεται στη δημοσιογραφική του πορεία, όταν μετά την Απελευθέρωση και τον Εμφύλιο -όπου πήρε μέρος ως καπετάνιος του ΕΛΑΣ- αναλαμβάνει διευθυντής και αρχισυντάκτης του «Ριζοσπάστη».

Είχε προηγηθεί η δουλειά του στη Σύρο σχετικά με την ανασυγκρότηση των δυνάμεων του ΚΚΕ και στην εφημερίδα «Κυκλαδική Φωνή». Παρουσιάζει τις πρώτες του μελέτες, όπως το βιβλίο του «468 Πολιτικοί Κρατούμενοι στις φυλακές της Αίγινας», το οποίο έγραψε μέσα στις φυλακές.

Ακόμη, μιλά για τις αλλεπάλληλες διώξεις από τα τότε πολιτικά καθεστώτα, την απομόνωση στις φυλακές της Αίγινας, της Ακροναυπλίας και της Κέρκυρας, τις δίκες στα στρατοδικεία και τις καταδίκες σε θάνατο, που όμως, μετά τις αντιδράσεις και της διεθνούς κοινής γνώμης, οι ποινές δεν εκτελέστηκαν.

Όπως επίσης και για την εκλογή του ως βουλευτής της νεοσύστατης ΕΔΑ το 1951, όντας φυλακισμένος, για τη συμβολή του στην εκπλήρωση του αιτήματος αμνηστίας για τους επτά εξόριστους βουλευτές της ΕΔΑ που βρέθηκαν τελικά στη Βουλή, και για την ανάληψη από τον ίδιο της θέσης του οργανωτικού Γραμματέα της ΕΔΑ στη θέση του Στέφανου Σαράφη.

Οι συλλήψεις και οι φυλακίσεις για την πολιτική του δραστηριότητα εξακολουθούν και μετά το 1956 με τη νίκη της ΕΔΑ στις εκλογές, ενώ ο ίδιος εκλέγεται ξανά βουλευτής, πάλι φυλακισμένος, το 1961.

Θυμάται ακόμη τη σύλληψή του από το καθεστώς της δικτατορίας των Συνταγματαρχών την 21η Απριλίου 1967, την κράτησή του στο Γουδή και το Πικέρμι μαζί με τους άλλους πολιτικούς ηγέτες και την απομόνωσή του στη Γυάρο και τη Λέρο για τρία χρόνια, μέχρι την αποφυλάκισή του το 1971.

Η αφήγησή του τελειώνει με την αναφορά στις πολιτικές ζυμώσεις λίγο πριν από το πέρασμα στη Μεταπολίτευση και το ρόλο του στη σύσκεψη της 21ης Ιουλίου 1974, στο σπίτι του Β. Φίλια που έγινε με παρουσία των εκπροσώπων όλων των κομμάτων και των αντιδικτατορικών οργανώσεων.

Στην εκπομπή προβάλλονται πλάνα αρχείου από τα ιστορικά γεγονότα της εποχής, αλλά και στιγμιότυπα από την εκδήλωση βράβευσης του Μανώλη Γλέζου με το Βραβείο Λένιν για την ειρήνη (1963).

Προλογίζει ο Γιώργος Σγουράκης.

Σκηνοθεσία: Ηρώ Σγουράκη

Έτος παραγωγής: 2006