Εντυπωσιακή επίδοση προϋπολογισμού: Υπέρβαση στόχων στο πρωτογενές πλεόνασμα

Η εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζει εντυπωσιακά αποτελέσματα, με το πρωτογενές πλεόνασμα να φτάνει τα 12,6 δισ. ευρώ κατά το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2025. Αυτό το ποσό ξεπερνά τον αρχικό στόχο κατά σχεδόν 5 δισ. ευρώ, υποδηλώνοντας μια ισχυρή δημοσιονομική πορεία.

Τα καθαρά έσοδα διαμορφώθηκαν στα 68,7 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 2,26 δισ. ευρώ έναντι του προβλεπόμενου στόχου. Αντίστοιχα, οι δαπάνες ανήλθαν σε 63,6 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 2,65 δισ. ευρώ. Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως σε ετεροχρονισμό πληρωμών που αφορούν μεταβιβάσεις, εξοπλιστικά προγράμματα και επενδυτικές δαπάνες, γεγονός που συνέβαλε στο ενισχυμένο τελικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, με βάση τροποποιημένη ταμειακή βάση για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2025, καταγράφεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 5.131 εκατ. ευρώ. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον επικαιροποιημένο στόχο για πλεόνασμα 225 εκατ. ευρώ που είχε προβλεφθεί για το ίδιο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026, και το πλεόνασμα 4.375 εκατ. ευρώ του αντίστοιχου διαστήματος του 2024.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση ανήλθε σε πλεόνασμα 12.646 εκατ. ευρώ, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 7.695 εκατ. ευρώ, ενώ ήταν ελαφρώς υψηλότερο από το πρωτογενές πλεόνασμα 12.011 εκατ. ευρώ της ίδιας περιόδου το 2024.

Η παρατηρούμενη διαφορά έναντι των στόχων στο σκέλος των εσόδων οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην είσπραξη στις 26 Νοεμβρίου ποσού 2.109 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ). Η συγκεκριμένη είσπραξη είχε αρχικά προβλεφθεί για τον Δεκέμβριο 2025, με αποτέλεσμα η διαφορά αυτή να αναμένεται να εξισορροπηθεί στο επόμενο δελτίο. Εξαιρουμένου αυτού του ποσού, τα καθαρά έσοδα εμφανίζουν αύξηση 150 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού, οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2.038 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο. Αυτό οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό μεταβιβαστικών πληρωμών προς ΟΚΑ και άλλους φορείς γενικής κυβέρνησης (922 εκατ. ευρώ) και ταμειακών πληρωμών εξοπλιστικών προγραμμάτων (554 εκατ. ευρώ). Επιπλέον, παρατηρείται ετεροχρονισμός επενδυτικών δαπανών ύψους 609 εκατ. ευρώ.

Εξαιρώντας τα παραπάνω ποσά, η υπέρβαση στο πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση έναντι των στόχων του προϋπολογισμού εκτιμάται σε 195 εκατ. ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Τα στοιχεία αυτά αφορούν την Κεντρική Διοίκηση και όχι το σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, η οποία περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα Νομικών Προσώπων και υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.

Αναλυτικότερα, κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2025, τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 68.742 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 2.259 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται στην είσπραξη της έκτης δόσης από το ΤΑΑ, ύψους 2.109 εκατ. ευρώ, τον Νοέμβριο, αντί για τον Δεκέμβριο όπως είχε προβλεφθεί. Εξαιρουμένου του ποσού αυτού, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση 150 εκατ. ευρώ (0,2%) έναντι του στόχου.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 64.970 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 334 εκατ. ευρώ (0,5%) έναντι του στόχου. Οι επιστροφές εσόδων διαμορφώθηκαν σε 7.817 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 50 εκατ. ευρώ από τον στόχο. Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 3.042 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 26 εκατ. ευρώ από τον στόχο.

Τον Νοέμβριο 2025, το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ήταν 7.821 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 2.192 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, κυρίως λόγω της προαναφερθείσας είσπραξης από το ΤΑΑ. Χωρίς αυτό το ποσό, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση 83 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 5.764 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 271 εκατ. ευρώ (4,9%) έναντι του στόχου. Οι επιστροφές εσόδων ήταν 499 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 50 εκατ. ευρώ από τον στόχο.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2025 ανήλθαν σε 63.611 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 2.647 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (66.258 εκατ. ευρώ). Σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024, οι δαπάνες είναι αυξημένες κατά 1.266 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω αύξησης μεταβιβάσεων σε ΟΚΑ και δαπανών του ΤΑΑ.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού, η μείωση των πληρωμών κατά 2.038 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου οφείλεται στον ετεροχρονισμό μεταβιβαστικών πληρωμών προς ΟΚΑ και φορείς γενικής κυβέρνησης (922 εκατ. ευρώ) και ταμειακών πληρωμών εξοπλιστικών προγραμμάτων (554 εκατ. ευρώ).

Σημαντικές μεταβιβάσεις περιλαμβάνουν: 1.164 εκατ. ευρώ προς νοσοκομεία και Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, 400 εκατ. ευρώ για κάλυψη κόστους παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας (ΥΚΩ), 557 εκατ. ευρώ προς την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.) για την προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων και υπηρεσιών υγείας, 328 εκατ. ευρώ προς συγκοινωνιακούς φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ, ΟΣΕ) και 154 εκατ. ευρώ προς Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών έφτασαν τα 10.483 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 609 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο. Ωστόσο, παρουσιάζονται αυξημένες κατά 549 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις αντίστοιχες πληρωμές του 2024.