Προθεσμία 2027 για την Ευρώπη: Οι ΗΠΑ ζητούν μεγαλύτερη ανάληψη ευθύνης στη συμβατική άμυνα του ΝΑΤΟ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θέτουν προθεσμία έως το 2027, καλώντας τους Ευρωπαίους συμμάχους να αναλάβουν το μεγαλύτερο μέρος της συμβατικής άμυνας του ΝΑΤΟ, μια κίνηση που προκαλεί ανησυχία σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, οι οποίες θεωρούν την αυστηρή αυτή προθεσμία μη ρεαλιστική. Σύμφωνα με το Reuters, αξιωματούχοι του Πενταγώνου γνωστοποίησαν σε διπλωμάτες στην Ουάσινγκτον ότι η Ουάσινγκτον επιθυμεί την Ευρώπη να αναλάβει την ευθύνη για το μεγαλύτερο μέρος των συμβατικών αμυντικών δυνατοτήτων, από τις υπηρεσίες πληροφοριών έως τα συστήματα πυραύλων.

Στελέχη του Πενταγώνου, αρμόδια για τις πολιτικές του ΝΑΤΟ, μετέφεραν το μήνυμα αυτό σε αντιπροσωπείες ευρωπαϊκών χωρών κατά τη διάρκεια συνάντησης στην Ουάσινγκτον. Μια τέτοια μετατόπιση του βάρους στους Ευρωπαίους θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο συνεργασίας των ΗΠΑ με τους σημαντικότερους στρατιωτικούς τους εταίρους. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ξεκαθάρισαν στους Ευρωπαίους ότι η Ουάσινγκτον δεν είναι ακόμη ικανοποιημένη από την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ευρώπης, ιδίως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022. Τόνισαν μάλιστα ότι, εάν οι Ευρωπαίοι δεν ανταποκριθούν στην προθεσμία του 2027, οι ΗΠΑ ενδέχεται να παύσουν να συμμετέχουν σε ορισμένους μηχανισμούς συντονισμού του ΝΑΤΟ.

Στην Ουάσινγκτον, το θέμα προκαλεί ήδη σημαντικές διαφωνίες. Αμερικανός αξιωματούχος ανέφερε ότι μέλη του Κογκρέσου έχουν ενημερωθεί για το περιεχόμενο του μηνύματος και εκφράζουν τις ανησυχίες τους, αν και δεν υπάρχουν σαφείς διευκρινίσεις σχετικά με τον τρόπο μέτρησης της ευρωπαϊκής προόδου. Οι συμβατικές αμυντικές ικανότητες περιλαμβάνουν μη πυρηνικά μέσα, από ανθρώπινο δυναμικό έως οπλικά συστήματα, και οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ δεν έδωσαν κριτήρια για την αξιολόγηση. Επιπλέον, παραμένει ασαφές εάν η προθεσμία του 2027 εκφράζει την επίσημη θέση της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ ή απλώς τις απόψεις συγκεκριμένων στελεχών του Πενταγώνου.

Από την ευρωπαϊκή πλευρά, αρκετοί αξιωματούχοι θεωρούν τον στόχο μη ρεαλιστικό, ανεξάρτητα από την αξιολόγηση της προόδου. Υποστηρίζουν ότι η Ευρώπη θα χρειαστεί περισσότερο από απλή χρηματοδότηση και πολιτική βούληση για να αντικαταστήσει κρίσιμες αμερικανικές δυνατότητες σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Βασικά εμπόδια αποτελούν οι καθυστερήσεις στην παραγωγή στρατιωτικού εξοπλισμού, καθώς ακόμη και η αγορά αμερικανικών συστημάτων δεν εξασφαλίζει άμεση παράδοση, με τα σύγχρονα συστήματα να χρειάζονται συχνά χρόνια για να παραδοθούν. Πέρα από τις υποδομές, οι ΗΠΑ παρέχουν και ανώτερες δυνατότητες, όπως εξειδικευμένες υπηρεσίες πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης, οι οποίες είναι δύσκολο να αγοραστούν και έχουν αποδειχθεί κρίσιμες στην υποστήριξη της Ουκρανίας.

Εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ δήλωσε ότι τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη έχουν αρχίσει να αναλαμβάνουν αυξημένη ευθύνη για την ασφάλεια της ηπείρου, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για περισσότερες επενδύσεις στην άμυνα και τη μετατόπιση του βάρους της συμβατικής άμυνας από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη, χωρίς ωστόσο να σχολιάσει την προθεσμία του 2027. Το Πεντάγωνο και ο Λευκός Οίκος αρνήθηκαν να προβούν σε σχόλια, ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη αποδεχθεί την αύξηση του μεριδίου ευθύνης τους για την ασφάλειά τους και έχουν δεσμευτεί για σημαντικές αυξήσεις στις αμυντικές δαπάνες.