Επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντος ΕΝΦΙΑ: Τι ισχύει για τα έτη 2014-2019
Νέα εγκύκλιος της ΑΑΔΕ ανοίγει τον δρόμο για επιστροφές φόρου σε χιλιάδες φορολογουμένους που πλήρωσαν ΕΝΦΙΑ ενώ δικαιούνταν απαλλαγή.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) εξέδωσε νέα εγκύκλιο, η οποία προβλέπει την επιστροφή του ΕΝΦΙΑ για τα έτη 2014-2019 σε χιλιάδες φορολογουμένους που κατέβαλαν τον φόρο, παρότι είχαν δικαίωμα απαλλαγής. Η συγκεκριμένη ρύθμιση λειτουργεί κατ’ εξαίρεση της ισχύουσας νομοθεσίας περί παραγραφής, η οποία γενικά αποκλείει αναδρομικές αξιώσεις πέραν της τριετίας, εκτός αν υπάρχει δικαστική απόφαση.
Η απόφαση αυτή επιτρέπει στην Εφορία να επιστρέψει ποσά ΕΝΦΙΑ που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως για ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα, τα οποία βάσει νόμου απαλλάσσονται, καθώς και σε περιπτώσεις όπου λάθη στο έντυπο Ε9 οδήγησαν σε άδικη επιβάρυνση. Η δυνατότητα αυτή ενεργοποιήθηκε με τον νέο Τελωνειακό Κώδικα (άρθρο 210 του ν. 5193/2025) στις αρχές του έτους. Μέσω της προσθήκης ειδικής διάταξης στο άρθρο 6 του ν. 4223/2013, επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση των κανόνων παραγραφής, η υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων έως τις 30 Ιουνίου 2025. Αυτό αφορά όσους δεν είχαν δηλώσει εγκαίρως την ιδιοχρησιμοποίηση του ακινήτου τους. Έτσι, κάθε ιδιοκτήτης που κατέβαλε φόρο για χώρο που χρησιμοποιούσε ο ίδιος (όπως γραφείο, κατάστημα, εργαστήριο κ.ά.), ενώ δικαιούνταν απαλλαγή, έχει πλέον τη δυνατότητα να λάβει πίσω τα χρήματα.
Η αναδρομική επιστροφή αφορά όσους υπέβαλαν διορθωτικές δηλώσεις για την επίμαχη περίοδο, αξιοποιώντας τη νέα διάταξη. Στην πράξη, πρόκειται για πολλές επιχειρήσεις και μικρούς επαγγελματίες που τα προηγούμενα χρόνια, είτε λόγω παραλείψεων στο Ε9 είτε από άγνοια, δεν είχαν δηλώσει την ιδιοχρησιμοποίηση και κατ’ επέκταση πλήρωσαν ΕΝΦΙΑ χωρίς να τον οφείλουν. Η ΑΑΔΕ διευκρινίζει ότι το μέτρο αφορά αποκλειστικά τα πρόσωπα που απαλλάσσονται βάσει του άρθρου 3 του ν. 4223/2013, δηλαδή φυσικά και νομικά πρόσωπα που χρησιμοποιούν τα ακίνητά τους για την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας. Μετά την υποβολή του διορθωμένου Ε9, η φορολογική διοίκηση προχωρά σε νέα εκκαθάριση και επιστρέφει τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, για τα έτη 2014 έως 2019 παρέχεται η δυνατότητα υποβολής τροποποιητικών δηλώσεων από όσους απαλλάσσονται λόγω ιδιοχρησιμοποίησης, καθώς οι αρχικές δηλώσεις είχαν υποβληθεί είτε με λάθος είτε εκπρόθεσμα. Η προθεσμία για την υποβολή αυτών των διορθώσεων λήγει στις 30/06/2025. Δεδομένου ότι η νέα διάταξη επέτρεψε ρητά την υποβολή δηλώσεων παρά την τυπική παραγραφή και δεν θέσπισε απαγόρευση επιστροφής, τα ποσά ΕΝΦΙΑ που προκύπτουν προς επιστροφή μετά τη νέα εκκαθάριση αποδίδονται κανονικά στους δικαιούχους. Ουσιαστικά, όσοι είχαν πληρώσει φόρο χωρίς να τον οφείλουν, θα τον ανακτήσουν.