Η αναλογία μέσης προς ύψος: Ένας απλός δείκτης για την πρόβλεψη καρδιακού κινδύνου

Μια νέα, μεγάλης κλίμακας μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο The Lancet Regional Health – Americas, φέρνει στο προσκήνιο ένα απλό αλλά ισχυρό εργαλείο για την πρόβλεψη του καρδιακού κινδύνου: την αναλογία μέσης προς ύψος (WHtR). Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η WHtR αποτελεί έναν πιο ακριβή προγνωστικό παράγοντα καρδιακών παθήσεων σε σύγκριση με τον παραδοσιακό Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ή την απλή μέτρηση της περιμέτρου της μέσης.

Οι ερευνητές ανέτρεξαν σε δεδομένα άνω των 400.000 ενηλίκων, αναλύοντας τη συσχέτιση διαφόρων σωματικών μετρήσεων με την εμφάνιση καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικού επεισοδίου και τη συνολική θνησιμότητα. Το συμπέρασμα ήταν σαφές: η αναλογία μέσης προς ύψος (WHtR), όπου η περίμετρος της μέσης είναι μικρότερη από το μισό του ύψους, συνδέεται ισχυρότερα με τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.

Σε αντίθεση με τον ΔΜΣ, ο οποίος αντιμετωπίζει το σωματικό βάρος ως ομοιόμορφο, η WHtR εστιάζει στο κοιλιακό λίπος, έναν κρίσιμο παράγοντα για μεταβολικές και αγγειακές διαταραχές. Η μελέτη επιβεβαίωσε ότι υψηλότερες τιμές WHtR (άνω του 0,5) συνδέονται με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας.

Τοποθέτηση του σωματικού λίπους: Ο κύριος λόγος που η αναλογία μέσης προς ύψος έχει σημασία είναι ότι αποτυπώνει πού συσσωρεύεται το λίπος στο σώμα. Το υπερβολικό κοιλιακό λίπος, γνωστό και ως σπλαχνικό λίπος, περιβάλλει τα εσωτερικά όργανα και είναι μεταβολικά ενεργό. Η συσσώρευσή του οδηγεί σε φλεγμονή, αντίσταση στην ινσουλίνη, υπέρταση, αθηροσκλήρωση, διαβήτη τύπου 2, καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο. Η WHtR, εστιάζοντας σε αυτό το επικίνδυνο λίπος, προσφέρει μια πιο ακριβή εικόνα της μεταβολικής υγείας, αποφεύγοντας την παραπλανητική ταξινόμηση ατόμων με φυσιολογικό βάρος αλλά υψηλό σπλαχνικό λίπος (“παχυσαρκία φυσιολογικού βάρους”).

Υπολογισμός και ερμηνεία: Η μέτρηση της WHtR είναι εξαιρετικά απλή. Αρκεί μια μεζούρα. Ο τύπος είναι: WHtR = Περίμετρος μέσης (cm) / Ύψος (cm).
* Τιμή < 0,4: Υποδηλώνει πιθανή διατροφική ανεπάρκεια. * Τιμή 0,4–0,5: Θεωρείται υγιές εύρος με χαμηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο. * Τιμή 0,5–0,6: Σηματοδοτεί αυξημένο κίνδυνο και πρώιμα σημάδια συσσώρευσης κοιλιακού λίπους. * Τιμή > 0,6: Υποδεικνύει υψηλό κίνδυνο, στενά συνδεδεμένο με καρδιακές παθήσεις και διαβήτη.

Πρακτικά βήματα για τη βελτίωση: Η γενετική μπορεί να παίζει ρόλο, αλλά οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι καθοριστικές. Εστίαση σε ολόκληρες τροφές, περιορισμός πρόσθετων σακχάρων και επεξεργασμένων υδατανθράκων, καθημερινή σωματική δραστηριότητα (αερόβια και ενδυνάμωση), επαρκής ύπνος (7-8 ώρες) και περιορισμός αλκοόλ και επεξεργασμένων τροφίμων μπορούν να μειώσουν δραστικά την αναλογία μέσης προς ύψος και, κατά συνέπεια, τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Ακόμη και μια μείωση 5-10% στην περίμετρο της μέσης μπορεί να επιφέρει σημαντικά οφέλη.

Συμπερασματικά, η αναλογία μέσης προς ύψος αναδεικνύεται ως ένα αξιόπιστο και προσβάσιμο εργαλείο για την εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου, προσφέροντας μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της υγείας από τον ΔΜΣ.