Το αίσθημα παλμών: Πότε είναι απλό σύμπτωμα και πότε σηματοδοτεί κίνδυνο

Το αίσθημα παλμών, γνωστό και ως ξαφνικά γρήγορος καρδιακός ρυθμός, είναι ένα φαινόμενο που βιώνουν πολλοί άνθρωποι. Αν και συνήθως ακίνδυνο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να υποδηλώνει μια υποκείμενη ιατρική κατάσταση που απαιτεί άμεση διερεύνηση. Ο φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός ηρεμίας κυμαίνεται μεταξύ 60 και 100 παλμών ανά λεπτό. Όταν η καρδιά αρχίζει να χτυπάει πιο γρήγορα, μπορεί να γίνετε αντιληπτοί ως χτυπήματα στο στήθος, αίσθημα φτερουγίσματος, παραλείψεις παλμών, ταχυκαρδία ή ακανόνιστος ρυθμός, ακόμα και ως πίεση στον λαιμό ή την καρωτίδα. Αυτές οι αισθήσεις, που μπορεί να διαρκέσουν από δευτερόλεπτα έως λεπτά, μπορεί να εμφανιστούν τόσο σε ηρεμία όσο και κατά τη διάρκεια σωματικής δραστηριότητας.

Οι αιτίες πίσω από τον ξαφνικά γρήγορο καρδιακό παλμό είναι ποικίλες. Το στρες, το άγχος και οι κρίσεις πανικού είναι κοινοί παράγοντες, καθώς το συναισθηματικό στρες απελευθερώνει αδρεναλίνη, διεγείροντας την καρδιά. Τα διεγερτικά όπως η καφεΐνη, η νικοτίνη και τα ενεργειακά ποτά επιταχύνουν επίσης την καρδιακή δραστηριότητα. Η αφυδάτωση, όπου η ανεπαρκής πρόσληψη υγρών μειώνει τον όγκο του αίματος, αναγκάζει την καρδιά να χτυπάει πιο γρήγορα για να καλύψει τις ανάγκες του σώματος. Ο πυρετός και οι ασθένειες αυξάνουν τον καρδιακό ρυθμό καθώς το σώμα καταπολεμά τις λοιμώξεις. Οι ορμονικές αλλαγές, ιδιαίτερα κατά την έμμηνο ρύση, την περιεμμηνόπαυση, την εγκυμοσύνη και τις διακυμάνσεις των θυρεοειδικών ορμονών, όπως ο υπερθυρεοειδισμός, είναι επίσης συχνές αιτίες. Η φυσική δραστηριότητα αυξάνει φυσικά τον καρδιακό ρυθμό, ενώ το χαμηλό σάκχαρο στο αίμα οδηγεί σε απελευθέρωση αδρεναλίνης και ταχυκαρδία. Ορισμένα φάρμακα, όπως εισπνευστήρες άσθματος, αποσυμφορητικά, φάρμακα για ΔΕΠΥ, στεροειδή και διεγερτικά απώλειας βάρους, μπορούν να προκαλέσουν αίσθημα παλμών. Ακόμη και η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε γρήγορο ή ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό, ενώ η στέρηση ύπνου αυξάνει τις ορμόνες του στρες.

Πέρα από αυτούς τους συνηθισμένους παράγοντες, ο ξαφνικός ταχυπαλμός μπορεί να είναι ένδειξη σοβαρότερων καρδιακών παθήσεων. Οι καρδιολόγοι επισημαίνουν την κολπική μαρμαρυγή (AFib), μια ακανόνιστη και συχνά γρήγορη αρρυθμία που αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού, την υπερκοιλιακή ταχυκαρδία (SVT), μια απότομη και έντονη ταχυκαρδία, και την κοιλιακή ταχυκαρδία (VT), μια δυνητικά απειλητική για τη ζωή ταχυκαρδία που προέρχεται από τις κοιλίες. Άλλες καταστάσεις περιλαμβάνουν την καρδιομυοπάθεια, όπου εξασθενεί ο καρδιακός μυς, τη δομική καρδιακή νόσο που επηρεάζει τις βαλβίδες ή προκαλεί ουλές, και τις ηλεκτρολυτικές ανισορροπίες (χαμηλό κάλιο, μαγνήσιο, ασβέστιο).

Είναι κρίσιμο να αναγνωρίσουμε πότε ο ξαφνικός ταχυπαλμός σηματοδοτεί κίνδυνο. Οι ειδικοί τονίζουν την ανησυχία όταν η ταχυπαλμία συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα ή συμβαίνει συχνά χωρίς προφανή αιτία. Επείγουσα ιατρική φροντίδα απαιτείται σε περίπτωση που η ταχυκαρδία συνυπάρχει με πόνο ή πίεση στο στήθος, δύσπνοια, λιποθυμία ή έντονη ζάλη, πόνο που αντανακλά στο σαγόνι, τον αυχένα, το χέρι ή την πλάτη, σύγχυση, καρδιακό ρυθμό άνω των 150 παλμών/λεπτό σε ηρεμία, ή εάν η ταχυκαρδία διαρκεί περισσότερο από 15-20 λεπτά. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν σοβαρή αρρυθμία, καρδιακή προσβολή ή άλλη καρδιακή πάθηση. Επίσης, συνιστάται επίσκεψη σε γιατρό εάν τα επεισόδια εμφανίζονται συχνά, διακόπτουν την καθημερινότητα, υπάρχει οικογενειακό ιστορικό αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, ή υπάρχει γνωστή καρδιακή νόσος, υπέρταση ή διαβήτης.

Σε περίπτωση ξαφνικής ταχυκαρδίας, ορισμένες ενέργειες μπορούν να βοηθήσουν: πάρτε αργές, βαθιές αναπνοές, ενυδατωθείτε πίνοντας νερό, μειώστε την κατανάλωση διεγερτικών, αντιμετωπίστε το χαμηλό σάκχαρο με ένα ισορροπημένο σνακ και χαλαρώστε το σώμα σας μέσω stretching, διαλογισμού ή απαλής κίνησης.

Συχνές ερωτήσεις:
Είναι πάντα σοβαρό το ξαφνικό φτερούγισμα στην καρδιά; Όχι, οι περισσότερες περιπτώσεις σχετίζονται με στρες, καφεΐνη ή καλοήθεις διακυμάνσεις.
Μπορεί το άγχος να προκαλέσει αίσθημα παλμών ακόμα και όταν δεν νιώθω αγχωμένος; Ναι, η αδρεναλίνη μπορεί να αυξηθεί προτού συνειδητοποιήσετε το στρες.
Πρέπει να ανησυχώ αν η καρδιά μου χτυπάει δυνατά τη νύχτα; Όχι αν συμβαίνει περιστασιακά, αλλά επίμονα επεισόδια απαιτούν αξιολόγηση.
Μπορεί η αφυδάτωση να προκαλέσει φτερούγισμα στην καρδιά σας; Ναι, ο χαμηλός όγκος αίματος αναγκάζει την καρδιά να αντλεί πιο γρήγορα.

Συμπερασματικά, η ξαφνική ταχυκαρδία είναι συχνή και συχνά συνδέεται με καθημερινούς παράγοντες. Ωστόσο, όταν εμφανίζεται συχνά, χωρίς προφανή αιτία ή συνοδεύεται από σοβαρά συμπτώματα, μπορεί να υποδηλώνει βαθύτερες καρδιακές διαταραχές που χρήζουν ιατρικής προσοχής.