Παιδί: Οι 5 μύθοι για την εξυπνάδα του

Το σίγουρο είναι ότι αν όχι όλοι η μεγαλύτερη πλειοψηφία των γονιών θέλει το παιδί του να είναι έξυπνο, πολλές φορές ίσως και το εξυπνότερο από τα άλλα, είναι όμως τελικά η ευφυΐα κάτι που μπορούν οι γονείς να την αυξήσουν στα παιδιά τους;

Οι επιστημονικές μελέτες έρχονται να δώσουν τις απαντήσεις:

1. Τα έξυπνα παιδιά έχουν έξυπνους γονείς

Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι η νοημοσύνη είναι ως επί το πλείστον κληρονομική. Οι επιστήμονες μας λένε ότι ναι μεν η ευφυία βρίσκεται και στα γονίδια αλλά σημαντικό ρόλο για την επιτυχία παίζουν το περιβάλλον, η φροντίδα, αλλά και η σκληρή δουλειά του παιδιού.

2. Τα παιδιά που μαθαίνουν να διαβάζουν νωρίς είναι εξυπνότερα

Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι αν το παιδί τους μάθει να διαβάζει νωρίς θα αποκτήσει γρήγορα και άλλες δεξιότητες. Στην πραγματικότητα αυτό δεν ισχύει. Η εκμάθηση της ανάγνωσης πρέπει να γίνεται σε ένα στάδιο ανάπτυξης όπου το παιδί θα κατανοεί αυτό που διαβάζει. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που μαθαίνουν από τους γονείς τους να διαβάζουν νωρίς παρουσιάζουν με την πάροδο του χρόνου περισσότερες μαθησιακές δυσκολίες σε σύγκριση με τα παιδιά που έμαθαν αργότερα ανάγνωση.

3. Αν επαινείς τα παιδιά για κάτι έξυπνο που είπαν ή έκαναν θα συνεχίσουν να είναι έξυπνα

Εννοείται ότι ο έπαινος έχει πολλές θετικές επιπτώσεις στην οικοδόμηση μιας ισχυρής σχέσης γονέα-παιδιού. Ωστόσο, οι ειδικοί μας λένε ότι ο υπερβολικός και σε λάθος κατεύθυνση έπαινος, μπορεί να φέρει αντίθετα αποτελέσματα.

Σε μελέτη που έγινε τα αποτελέσματα έδειξαν πως παιδιά που οι γονείς τους τα επαινούσαν για την προσπάθεια που κατέβαλαν και όχι για την εξυπνάδα τους, τα κατάφερναν ασύγκριτα καλύτερα από τα άλλα. «Το να επαινεί κάποιος τα παιδιά για την εξυπνάδα τους τα κάνει να φοβούνται τις δυσκολίες, διότι ταυτίζουν την αποτυχία με την ανικανότητα και την ανοησία»,

«είναι σαν να τους λέμε, πως ο κανόνας του παιχνιδιού είναι να φαίνονται έξυπνα, οπότε δεν πρέπει να ρισκάρουν να κάνουν λάθη».

Τα παιδιά αυτά όταν αποτυγχάνουν σε κάτι, θεωρούν ότι απέτυχαν λόγω ανικανότητας (κάτι που θεωρούν πως δεν αλλάζει) και έτσι προσπαθούν όλο και λιγότερο στο μέλλον.

Τέλος, τα παιδιά που ακούνε συνέχεια πόσο έξυπνα είναι, φαίνεται να αγωνιούν πολύ για τις επιδόσεις τους, χάνοντας την ουσία, που είναι η ίδια η μάθηση. Από την άλλη τα παιδιά που επαινούνται για την προσπάθεια που καταβάλουν, φαίνεται να πιστεύουν πως η εξυπνάδα, όπως και άλλες ικανότητες, μπορούν να βελτιωθούν και έτσι έχουν την τάση να προσπαθούν περισσότερο για τους στόχους τους και να παίρνουν περισσότερα ρίσκα.

4. Ο Μότσαρτ κάνει τα παιδιά πιο έξυπνα

Μία παλαιότερη επιστημονική έρευνα είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι, μετά από την ακρόαση μουσικών συνθέσεων του Μότσαρτ, οι συμμετέχοντες στο πείραμα τα πήγαιναν καλύτερα σε κάποια νοητικά τεστ.

Κι όμως μια νέα αμερικανική μελέτη καταρρίπτει την αντίληψη ότι η μουσική παιδεία μεταξύ άλλων προάγει ευφυΐα.

Η μουσική εκπαίδευση ενισχύει τη δημιουργικότητα του παιδιού, την πνευματική καλλιέργειά του και την αυτοπεποίθησή του, αλλά όχι τη νοημοσύνη του.

5. Τα «εκπαιδευτικά» βίντεο κάνουν τα παιδιά πιο έξυπνα

Το «εκπαιδευτικό» βίντεο ή οι εκπαιδευτικές σειρές, για μωρά και τα μικρά παιδιά είναι απλώς εμπορικά προϊόντα. Στην πραγματικότητα, αυτά τα βίντεο και οι σειρές είναι ίσως και επιβλαβή.

« Τα μωρά χρειάζονται την πρόσωπο με πρόσωπο επαφή καθώς και την αλληλεπίδραση για να μάθουν. Σύμφωνα με τις έρευνες που έγιναν σε μωρά από 8-16 μηνών, όσα περισσότερα βίντεο παρακολουθούσαν τόσο λιγότερες λέξεις ήξεραν.

Παρόλα αυτά υπάρχουν δραστηριότητες που βοηθούν τα παιδιά σας να γίνουν εξυπνότερα

Οι επιστήμονες αναφέρουν συχνά ότι τα πρώτα δέκα χρόνια της ζωής ενός παιδιού, είναι πολύ κρίσιμα για την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους. Είναι τα χρόνια που ο εγκέφαλος δημιουργεί τα πιο πολλά νευρωνικά δίκτυα.

Μπορεί να μην αποτελεί έκπληξη ότι το διάβασμα επιδρά θετικά στην νοημοσύνη των παιδιών, αλλά μάλλον μας παραξενεύει  ότι θετικά επιδρούν τα βιντεοπαιχνίδια και ο αθλητισμός.

Τι πρέπει να κάνετε:

• Να τρώνε καλό πρωινό

Ο εγκέφαλος του παιδιού χρειάζεται σωστή ισορροπία θρεπτικών ουσιών όπως γλυκόζη, σίδηρο, βιταμίνη Α, βιταμίνη Β, ψευδάργυρο και φυλλικό οξύ. Τα παιδιά που τρώνε πρωινό έχουν καλύτερη μνήμη, μεγαλύτερη συγκέντρωση και διάρκεια προσοχής. Επίσης, έχει αποδειχθεί ότι ο θηλασμός βελτιώνει την υγεία και την ευφυΐα των μωρών.

• Βάλτε όριο στον τηλεοπτικό τους χρόνο

Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο μακριά από την τηλεόραση για να αναπτύξουν τις κοινωνικές δεξιότητες και να κάνουν τα μαθηματά τους.

Για τα μικρά παιδιά και τα βρέφη, έχει διαπιστωθεί ότι η τηλεόραση δεν έχει καμία εκπαιδευτικά ωφέλεια.

• Ο χρόνος για ‘ελεύθερο’ παιχνίδι πρέπει να είναι υποχρεωτικός

Το παιχνίδι χωρίς κανόνες ήταν πάντα ένα σημαντικό μέρος του να  “είσαι παιδί,” αλλά είναι επίσης ζωτικής σημασίας και για την ανάπτυξη του παιδιού. Ο υπερπροστατευτισμός μπορεί να δημιουργήσει ακόμα και ψυχολογικά προβλήματα.

Το “ελεύθερο’ παιχνίδι όχι μόνο βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν γνωστικές και κοινωνικές δεξιότητες, αλλά επιπλέον τα βοηθάει  να εξελιχθούν σ’ ευτυχέστερους και υγιέστερους ενήλικες.

• 20 λεπτά άσκησης βοηθάει τα παιδιά πάρα πολύ

Μια Σουηδική μελέτη που έγινε σε πάνω από ένα εκατομμύριο 18αρηδες, έδειξε ότι η γυμναστική σχετίζεται με το IQ.

Το πώς ακριβώς επηρεάζει η άσκηση την ανάπτυξη του εγκεφάλου είναι ακόμα ασαφές. Όμως οι μελέτες δείχνουν ότι  20 λεπτά άσκησης πριν από κάποια εξέταση, βελτιώνουν σημαντικά τα αποτελέσματα παιδιών ηλικίας 9 και 10 ετών.

• Διαβάστε με τα παιδιά σας

Εδώ και πολύ καιρό ένας γνωστός τρόπος για τη βελτίωση της νοημοσύνης των παιδιών είναι το διάβασμα.

Τα παιδιά που οι γονείς τους διαβάζουν συχνά, μαθαίνουν γρηγορότερα να γράφουν κι αποκτούν μεγαλύτερο αριθμό δεξιοτήτων.

• Βάλτε τα παιδιά νωρίς για ύπνο

Μελέτες από ερευνητική ομάδα πανεπιστημίου στην Καλιφόρνια, δείχνουν ότι τα παιδιά με τακτικές ώρες στον ύπνο, τα καταφέρνουν καλύτερα στην γλώσσα, μαθηματικά και ανάγνωση.

Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας θα πρέπει να κοιμούνται τουλάχιστον έντεκα ώρες , και τα παιδιά έως την ηλικία των 12 ετών τουλάχιστον δέκα ώρες .

• Έπαινέστε την καλή προσπάθεια, όχι την νοημοσύνη

Τα παιδιά σας μπορεί να είναι έξυπνα, αλλά θα πρέπει να επικεντρωθείτε στο να τα  επαινείτε για την προσπάθεια που κατέβαλαν για την επιτυχία στις εργασίες τους.

Τα παιδιά που επαινούνται για την ευφυΐα τους, συχνά αισθάνονται ότι αυτό είναι κάτι δεδομένο, οπότε τυχόν λάθη ή αποτυχίες θα βλάψουν σοβαρά την αυτοπεποίθησή τους.

Τα παιδιά που έχουν επαινεθεί για την προσπάθεια συχνά επικεντρώνονται περισσότερο στη μάθηση, και δεν φοβούνται μια πρόκληση, ή μια αποτυχία ή να ξαναδοκιμάσουν.

• Να παίζουν βιντεοπαιχνίδια

Οι μελέτες δείχνουν ότι τα βιντεοπαιχνίδια μπορούν να βελτιώσουν πολλές ικανότητες. Σύμφωνα με μελέτη του UC Berkeley, τα βιντεοπαιχνίδια μπορούν να βελτιώσουν:

• συντονισμό χεριών-ματιών
• ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
• συλλογισμό
• αναγνώριση προτύπων
• ακρίβεια εκτιμήσεων
• έλεγχο υποθέσεων
• διαχείριση πόρων
• γρήγορη σκέψη και αντίδραση
• μνήμη
• χωρική αντίληψη
• αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων

Ασφαλώς και δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση…

• Ν’ ασχοληθούν με τη μουσική

Οι μελέτες δείχνουν ότι η εκμάθηση μουσικής βοηθάει τα παιδιά να γίνουν εξυπνότερα. Κατά μέσο όρο, οι μαθητές μουσικής έχουν καλύτερη απόδοση στα  τεστ.

Στα μαθήματα μουσικής εμπλέκονται διαφορετικά αντικείμενα – όπως η απομνημόνευση, έκφραση συναισθημάτων, ο συγχρονισμός – κάτι που φαίνεται να έχει θετική επίπτωση.

• Να μάθουν μια ξένη γλώσσα

Οι πρώτες μελέτες σε αυτόν τον τομέα έχουν δείξει ότι τα δίγλωσσα παιδιά  τα καταφέρνουν καλύτερα σε στρεσογόνες συνθήκες και εστιάζουν καλύτερα στις πληροφορίες.

Η έρευνα συνεχίζεται ακόμα, αλλά πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι η κορύφωση της ικανότητας εκμάθησης ξένων γλωσσών,  σταματάει πριν από την εφηβεία. Έχει αποδειχθεί ότι τα μικρά παιδιά μπορούν να μαθαίνουν νέες γλώσσες με σχεδόν τέλεια άνεση και με προφορά.

Διαβάστε εδώ περισσότερα άρθρα