Η Ελλάδα και ο Νίκος Δένδιας: Η ανάγκη για αναθεώρηση της άμυνας σε ένα ασταθές γεωπολιτικό τοπίο
Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας τονίζει την επείγουσα ανάγκη για μεταρρύθμιση των Ενόπλων Δυνάμεων, τονίζοντας τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες για την Ευρώπη.
Σε ένα διεθνές περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από συνεχείς αλλαγές και αυξανόμενες προκλήσεις, η Ελλάδα καλείται να αναθεωρήσει πλήρως τις αμυντικές της δυνατότητες. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, σε συζήτηση που είχε στο πλαίσιο του “Athens Security Forum 2025”, υπογράμμισε την ύπαρξη μιας “υπαρκτής απειλής, πολλαπλάσια του δικού μας μεγέθους”, αναγκάζοντας τη χώρα να προσαρμόσει τις στρατιωτικές της δυνατότητες.
Ο κ. Δένδιας ανέλυσε την κατάσταση αυτή, επισημαίνοντας ότι, παρά το μεσαίο ΑΕΠ της Ελλάδας, η χώρα διαθέτει περισσότερα βαρέα τεθωρακισμένα από πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις μαζί. Αυτή η ιδιαιτερότητα, όπως εξήγησε, δεν οφείλεται σε υπερδραστηριότητα της Ελλάδας, αλλά στην αποδυνάμωση της αμυντικής διάστασης στην Ευρώπη. Η δεκαετής οικονομική κρίση (2010-2020) άφησε πίσω της ένα σημαντικό κενό στις επενδύσεις στην άμυνα, με εκτιμώμενη ζημία της τάξης των 25 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ο υπουργός τόνισε την ανάγκη για ταχεία εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων, προκειμένου να ανταποκριθούν στις σύγχρονες συγκρούσεις, όπως αυτές που διαφαίνονται στην Ουκρανία και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Η έμφαση μετατοπίζεται από τις μεγάλες μηχανοκίνητες μονάδες στις ευέλικτες, μικρές μονάδες, με αυξανόμενη χρήση drones. Παρά τους οικονομικούς περιορισμούς, το ανθρώπινο δυναμικό χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικό, και οι μεταρρυθμίσεις, παρά κάποιες αντιδράσεις, ακολουθούνται.
Σε ό,τι αφορά τις γεωπολιτικές προτεραιότητες, ο κ. Δένδιας επισήμανε ότι η Ελλάδα πρέπει να έχει διευρυμένο ορίζοντα, από το Γιβραλτάρ έως τον Ινδικό Ωκεανό, καθώς τα συμφέροντά της εκτείνονται πέραν των στενών γεωγραφικών της ορίων. Η πρόσβαση στη διώρυγα του Σουέζ, για παράδειγμα, κρίνεται ως “ζήτημα επιβίωσης” για την ελληνική οικονομία.
Ο υπουργός εξέφρασε την απογοήτευσή του για την πορεία της Ευρώπης, επισημαίνοντας ότι η πτώση του Τείχους του Βερολίνου δεν οδήγησε στην εποχή ειρήνης και δικαίου που πολλοί ανέμεναν. Σχολιάζοντας την κατάσταση στην υποσαχάρια Αφρική, άσκησε κριτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την αδιαφορία της, η οποία επέτρεψε τη δημιουργία “παραδείσου τζιχαντιστών”, επηρεάζοντας και την Ελλάδα μέσω μεταναστευτικών ροών.
Όσον αφορά τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, ο κ. Δένδιας τόνισε ότι η Ευρώπη απέχει πολύ από το να επιτύχει σοβαρές αμυντικές δυνατότητες, εκτιμώντας ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 20 χρόνια. Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται η δημιουργία σοβαρής αμυντικής βιομηχανίας, αλλαγή νοοτροπίας στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και επιστροφή σε ένα πνεύμα αυτοθυσίας. Ο υπουργός επεσήμανε την έλλειψη συνοχής στην ευρωπαϊκή άμυνα, με έναν μόνο στρατηγό στην Επιτροπή, χωρίς όμως στρατιωτικό επιτελείο ή αρχηγό.
Τέλος, για τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, ο κ. Δένδιας τόνισε την αξία του ευρω-ατλαντικού δεσμού, απορρίπτοντας κατηγορηματικά τον “ευρω-απομονωτισμό” και εκφράζοντας την πίστη του στον σημαντικό παγκόσμιο ρόλο των ΗΠΑ.