Ευρωπαϊκή Άμυνα: Προθεσμία 30 Νοεμβρίου για δάνεια €150 δισ. από το μηχανισμό SAFE
19 κράτη-μέλη καταθέτουν τα σχέδιά τους για χρηματοδότηση αμυντικών εξοπλισμών, ενώ Νότια Κορέα και Τουρκία χάνουν την προθεσμία.
Η προθεσμία για την κατάθεση των εθνικών σχεδίων, από 19 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αιτήθηκαν δάνεια από το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας, τον μηχανισμό SAFE, συνολικού ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, λήγει στις 30 Νοεμβρίου.
Ο αρμόδιος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Τομάς Ρενιέ, δήλωσε ότι το SAFE αποτελεί μέσο έκτακτης ανάγκης και η Επιτροπή θα κινηθεί ταχύτατα. Εκτιμάται ότι πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, η Επιτροπή θα έχει ολοκληρώσει την αξιολόγηση των εθνικών σχεδίων. Εφόσον αυτή η αξιολόγηση είναι θετική, θα ακολουθήσει η τελική έγκριση από το Συμβούλιο της ΕΕ, επιτρέποντας την αποδέσμευση της πρώτης εκταμίευσης. Το ποσό αυτό δεν θα υπερβαίνει το 15% των δανείων που έχει αιτηθεί κάθε κράτος-μέλος. Αυτή η αρχική εκταμίευση θα δώσει τη δυνατότητα στις χώρες να έρθουν σε επαφή με τις αμυντικές βιομηχανίες και να ξεκινήσουν τα εξοπλιστικά τους προγράμματα.
Σχετικά με τη συμμετοχή τρίτων χωρών, όπως η Νότια Κορέα και η Τουρκία, ο Τομάς Ρενιέ επιβεβαίωσε ότι και οι δύο χώρες χάνουν την προθεσμία της 30ής Νοεμβρίου, καθώς η Επιτροπή δεν έχει ακόμη εξετάσει τα επίσημα αιτήματά τους για συμμετοχή στο SAFE.
Όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά, που βρίσκονται σε εξέλιξη εδώ και δύο μήνες, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής ανέφερε ότι υπήρξε εποικοδομητική συνεργασία για την επίτευξη συμφωνίας. Ωστόσο, αν δεν καταστεί δυνατή η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων μέχρι την προαναφερθείσα ημερομηνία, η πόρτα του SAFE θα παραμένει ανοιχτή για τις δύο αυτές χώρες. Υπενθυμίζεται ότι, εξ ορισμού, το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς μπορούν να συμμετέχουν στο SAFE, καλύπτοντας έως και το 35% του συνολικού ποσού ενός κοινού αμυντικού προγράμματος.
Μέχρι την 30ή Νοεμβρίου, τα κράτη-μέλη οφείλουν να υποβάλουν λεπτομερώς στην Επιτροπή το πλαίσιο των έργων στα οποία προτίθενται να επενδύσουν, τον προϋπολογισμό τους και τους εταίρους τους για κάθε έργο. Μετά από αυτή την ημερομηνία, η Επιτροπή θα μπορεί να ανακοινώσει ποιες και πόσες χώρες υπέβαλαν εμπρόθεσμα τα σχέδιά τους.
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αίτημα για δάνεια ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ από το SAFE στα τέλη Ιουλίου 2025.