Η ΑΑΔΕ «σφίγγει» τον κλοιό: Έλεγχοι για ύποπτες τραπεζικές συναλλαγές με βάση το 2024

Από τις αρχές του νέου έτους, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) εντείνει τους ελέγχους για «ύποπτες» τραπεζικές συναλλαγές και επενδυτικές δοσοληψίες, με έτος βάσης το 2024. Ήδη, λίγο πριν εκπνεύσει το 2025, η Αρχή εστιάζει στη συλλογή στοιχείων για διασταυρώσεις και ελέγχους, καταγράφοντας συστηματικά τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς που δεν υποβάλλουν αναφορές για ύποπτες συναλλαγές των πελατών τους.

Οι έλεγχοι επεκτείνονται σε στοιχεία που αφορούν τραπεζικές συναλλαγές και κινήσεις καταθετών και επενδυτών, οι οποίοι χρησιμοποιούν πολύπλοκα χρηματοοικονομικά σχήματα και σύνθετες μορφές επενδύσεων μέσω χρηματοπιστωτικών οργανισμών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με στόχο την αποφυγή φοροδιαφυγής ή τη διακίνηση παράνομου χρήματος.

Πριν όμως προχωρήσει σε αυτές τις ενέργειες, η ΑΑΔΕ «φακελώνει» τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που μέχρι σήμερα δεν έχουν «καταδώσει» πελάτες τους για ενδεχομένως ύποπτες συναλλαγές. Σύμφωνα με αποκάλυψη του «business stories», η Ανεξάρτητη Αρχή απέστειλε στοχευμένη επιστολή-τελεσίγραφο σε φορείς που δεν έχουν υποβάλει έως σήμερα στοιχεία για τις κινήσεις των πελατών τους, παρότι υφίσταται νομική υποχρέωση.

**Πώς και ποιοι θα ελεγχθούν**
Η ΑΑΔΕ έχει εντοπίσει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας, συμπεριλαμβανομένων εκδοτών πιστωτικών καρτών, επενδυτικών εταιρειών και funds, τα οποία δεν έχουν προσκομίσει τα απαιτούμενα στοιχεία. Για τη σύνταξη των λιστών φορολογουμένων που θα ελεγχθούν το 2026, τους δίνεται προθεσμία έως τις 10 Δεκεμβρίου 2025 να δηλώσουν εγγράφως ποιους πελάτες τους θεωρούν ύποπτους – ή εναλλακτικά, να δηλώσουν ότι δεν έχουν εντοπίσει κανέναν ύποπτο.

Η επιστολή-τελεσίγραφο που εστάλη θέτει εμμέσως τις τράπεζες, τους επενδυτικούς οργανισμούς και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προ των ευθυνών τους. Σε περίπτωση που κατά τη διενέργεια των ελέγχων διαπιστωθεί ότι αυτοί συγκάλυψαν παράνομες δοσοληψίες και δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν υπό την «ομπρέλα» των υπηρεσιών και χρηματοοικονομικών προϊόντων τους, θα υπάρξουν συνέπειες.

**«Γιατί σωπαίνετε;»**
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων δεν αρκείται πλέον στην αναμονή δηλώσεων. Αναλαμβάνει δράση, στοχοποιώντας όχι μόνο φοροφυγάδες, αλλά και τους «ενδιάμεσους» – τράπεζες, επενδυτικές εταιρείες, ασφαλιστικούς οργανισμούς ή Ταμεία – που μέχρι πρότινος δεν προέβαιναν σε σχετικές αναφορές.

**Τι αναφέρει η επιστολή;**
«Σύμφωνα με τα στοιχεία που τηρούνται στο Σύστημα Αμοιβαίας Υποβολής Στοιχείων για το Κοινό Πρότυπο Αναφοράς (ΣΑΥΣ ΚΠΑ) της ΑΑΔΕ, η Οντότητά σας δεν έχει υποβάλει πληροφορίες ή μηδενική αναφορά (nil reporting) για το προηγούμενο ημερολογιακό έτος (2024)», τονίζει η ΑΑΔΕ.

Ορίζοντας προθεσμία-εξπρές έως τις 10 Δεκεμβρίου 2025, οι τράπεζες και τα λοιπά ιδρύματα καλούνται να συμπληρώσουν το ειδικό ερωτηματολόγιο και να ενημερώσουν επίσημα τη φορολογική διοίκηση, ακόμα και αν δηλώσουν ότι δεν εντόπισαν καμία επιλήψιμη ή δυνητικά ύποπτη δραστηριότητα πελατών τους καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους (με έτος βάσης το 2024).

**«Φακελώνουν» όσους δεν «φακελώνουν» πελάτες**
Πίσω από την τεχνοκρατική διατύπωση της επιστολής, χρησιμοποιώντας όρους όπως «Κοινό Πρότυπο Αναφοράς» και «DAC2», κρύβεται ο μηχανισμός της Αυτόματης Ανταλλαγής Πληροφοριών και η υποχρέωση ενημέρωσης των φορολογικών αρχών μέσω τυποποιημένης φόρμας που περιλαμβάνει στοιχεία πελατών.

**Τι ζητάει κυρίως η ΑΑΔΕ;**
Η ΑΑΔΕ επιθυμεί να μάθει αν οι τράπεζες έχουν πελάτες Έλληνες ή φορολογικούς κατοίκους αλλοδαπής που χρησιμοποιούν σύνθετες δομές και σχήματα επενδύσεων ή άλλων συναλλαγών. Τα εισοδήματα, οι τόκοι, τα μερίσματα, τα εμβάσματα, οι ρευστοποιήσεις και τα υπόλοιπα λογαριασμών τους πρέπει να αναφερθούν για περαιτέρω έλεγχο από τις φορολογικές αρχές. Η οδηγία είναι σαφής: ακόμη και αν δεν υπάρχει κάποιος πελάτης προς αναφορά, πρέπει να το δηλώσουν γραπτώς στην ΑΑΔΕ (nil reporting). Διαφορετικά, η σιωπή ερμηνεύεται ως ύποπτη απόκρυψη.

**Ποιοι μπαίνουν στο μικροσκόπιο και ποιοι γλιτώνουν**
Η ίδια η επιστολή αποκαλύπτει ποιους θέλει να «τσιμπήσει» η Εφορία και ποιους αφήνει ήσυχους. Στο στόχαστρο μπαίνουν κυρίως όσοι συναλλάσσονται με:
* Ιδρύματα θεματοφυλακής (που τηρούν τίτλους, μετοχές κ.λπ.)
* Ιδρύματα καταθέσεων («παραδοσιακές» τράπεζες, neobanks κ.λπ.)
* Επενδυτικές οντότητες (funds, εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων)
* Συγκεκριμένες ασφαλιστικές εταιρείες (με επενδυτικά προϊόντα).

**Ποιοι παίρνουν «απαλλαγή» (εξαιρέσεις)**
Η ΑΑΔΕ διευκρινίζει ότι δεν ελέγχει κρατικούς φορείς που εξαιρούνται από την υποχρέωση αναφοράς, όπως:
* Κρατικές οντότητες και κεντρικές τράπεζες
* Διεθνείς οργανισμούς
* Συνταξιοδοτικά Ταμεία (ευρείας ή περιορισμένης συμμετοχής)
* Εγκεκριμένους εκδότες πιστωτικών καρτών (υπό όρους).

**Μελλοντικοί έλεγχοι**
Η κίνηση αυτή της ΑΑΔΕ προμηνύει ένταση στους ελέγχους:
1. **Καμία ανοχή και «αμέλεια»:** Η επίκληση στον νέο Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 5104/2024) και τις κυρώσεις του άρθρου 59 υποδηλώνει ότι τα πρόστιμα θα είναι σημαντικά για όσους αμελούν την υποχρέωση ενημέρωσης των φορολογικών αρχών.
2. **Διασταυρώσεις-εξπρές:** Ζητώντας τα ονομαστικά στοιχεία των Υπευθύνων Εγγραφής (ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ, τηλέφωνο), η ΑΑΔΕ στοχεύει στον προσδιορισμό του φυσικού προσώπου που είναι υπόλογο σε κάθε τράπεζα ή φορέα. Δεν ασκεί απλώς «απρόσωπη» πίεση σε νομικές οντότητες, αλλά απευθύνεται άμεσα στους υπεύθυνους κανονιστικής συμμόρφωσης.
3. **Διεθνής συνεργασία:** Η πίεση είναι διεθνής, με στόχο τον έλεγχο της διαδρομής του χρήματος και των κεφαλαίων πέραν των συνόρων. Η ΑΑΔΕ ζητά στοιχεία και ταυτόχρονα αποστέλλει πληροφορίες σε φορολογικές αρχές άλλων χωρών (ΟΟΣΑ/Ε.Ε.), ανταλλάσσοντας δεδομένα για λογαριασμούς και συναλλαγές πολιτών εντός και εκτός Ελλάδας.

Υποχρεώνοντας όλες τις τράπεζες και συναφείς φορείς να σπάσουν τη σιωπή τους (μέχρι τις 10/12/2025), η ΑΑΔΕ χαρτογραφεί το σύνολο του χρηματοπιστωτικού συστήματος, εντοπίζει κενά και στέλνει μήνυμα ότι πλησιάζει όσους αποκρύπτουν εισοδήματα μέσω πολύπλοκων επενδυτικών σχημάτων ή εκμεταλλεύονται την αδράνεια των τραπεζών.