Ελλάδα: Πρόωρη αποπληρωμή χρέους 5,29 δισ. ευρώ φέρνει πολλαπλά οφέλη

Η Ελλάδα ετοιμάζεται να προχωρήσει σε μια σημαντική κίνηση για την οικονομία της, με την πρόωρη αποπληρωμή μέρους του δημοσίου χρέους, ύψους 5,29 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η εν λόγω ενέργεια, που αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 15 Δεκεμβρίου, προβλέπεται να αποφέρει πολλαπλά και μετρήσιμα οφέλη για τη χώρα.

Η απόφαση για την πρόωρη αποπληρωμή, που άνοιξε τον δρόμο μετά από θετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) την περασμένη Τρίτη, αφορά δάνεια GLF (Greek Loan Facility – Ελληνική Δανειακή Διευκόλυνση) από την περίοδο του 1ου Προγράμματος Στήριξης. Η ελληνική Κυβέρνηση είχε υποβάλει αίτημα για την πρόωρη εξόφληση αυτών των δανείων, το οποίο έγινε θερμά δεκτό.

Με αυτή την κίνηση, το ελληνικό Δημόσιο όχι μόνο μειώνει ταχύτερα τα χρέη του, αλλά περιορίζει και την έκθεσή του στον κίνδυνο αύξησης των επιτοκίων στο μέλλον. Επιπλέον, ο Κρατικός Προϋπολογισμός και οι φορολογούμενοι πολίτες απαλλάσσονται άμεσα από πληρωμές ύψους 1,6 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το ποσό αυτό αφορά τους τόκους που θα κατέβαλαν, βάσει προγράμματος, από το 2026 και μετά, αποκλειστικά για το συγκεκριμένο ποσό των 5,29 δισ. ευρώ, εάν δεν γινόταν η πρόωρη εξόφληση.

Ο Διευθύνων Σύμβουλος του ESM, Pierre Gramegna, τόνισε πως η εν λόγω πρόωρη αποπληρωμή «στέλνει ένα ακόμη θετικό μήνυμα στις χρηματοπιστωτικές αγορές». Αυτό πρακτικά προετοιμάζει το έδαφος για νέες αναβαθμίσεις από διεθνείς Οίκους αξιολόγησης το 2026, κάτι που είναι απαραίτητο για την ανάδειξη της χώρας υψηλότερα στην επενδυτική βαθμίδα, μετά από μια δεκαπενταετία σε κατηγορία «junk».

Τα δάνεια GLF, συνολικού ύψους 52,9 δισ. ευρώ, αποτελούν τον πυρήνα της πρώτης χρηματοδοτικής στήριξης προς την Ελλάδα, από τον Μάιο του 2010. Συνήφθησαν διμερώς με 14 χώρες της ζώνης του ευρώ, πριν τη σύσταση του EFSF και του ESM. Η νέα πρόωρη αποπληρωμή αφορά 5,29 δισ. ευρώ, τα οποία κανονικά θα εξοφλούνταν στα έτη 2033-2041.

Το όφελος των 1,6 δισ. ευρώ από τόκους προκύπτει από το κυμαινόμενο επιτόκιο των δανείων GLF, το οποίο σήμερα κυμαίνεται στο 2,3%-2,4%. Η πρόωρη εξόφληση των 5,29 δισ. ευρώ σημαίνει άμεση ελάφρυνση του Κρατικού Προϋπολογισμού κατά περίπου 140 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, ποσό που υπολογίζεται ότι θα καταβαλλόταν για τόκους τα επόμενα 12 χρόνια κατά μέσο όρο. Έτσι, με μία κίνηση, «σβήνονται» υποχρεώσεις 7 δισεκατομμυρίων ευρώ (5,29 δισ. κεφάλαιο και άνω του 1,6 δισ. τόκοι).

Η τρέχουσα κίνηση εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο πρόωρων αποπληρωμών, με στόχο την απαλλαγή από υψηλού κόστους δάνεια και τη βελτίωση του προφίλ του ελληνικού δημοσίου χρέους. Έχουν ήδη προηγηθεί τρεις πρόωρες αποπληρωμές ευρωπαϊκών δανείων συνολικού ύψους 15,9 δισ. ευρώ (2022-2024), ενώ επιπλέον 7,9 δισ. έχουν δοθεί για προεξόφληση δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Συνολικά, η Ελλάδα έχει αποπληρώσει ταχύτερα δάνεια 29 δισ. ευρώ και έχει διαγράψει τόκους 3,5 δισ. ευρώ ως τώρα, ποσό που αναμένεται να αυξηθεί.

Σημαντικό πλεονέκτημα της πρόωρης αποπληρωμής είναι ότι δεν επιβαρύνει τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Η πληρωμή θα γίνει από τον ειδικό λογαριασμό που φυλάσσεται το αποθεματικό των ταμειακών διαθεσίμων του Δημοσίου, ο οποίος δημιουργήθηκε με σκοπό τη διαχείριση και πληρωμή δημοσίου χρέους. Ενώ τα κεφάλαια αυτά δεν μπορούν να κατευθυνθούν σε άλλες κρατικές δαπάνες (όπως μισθούς ή επιδόματα) λόγω των κανόνων Eurostat και του Συμφώνου Σταθερότητας, η αξιοποίησή τους για πρόωρη αποπληρωμή μειώνει δραστικά το χρέος και εξοικονομεί μελλοντικούς πόρους από τόκους. Αυτοί οι πόροι μπορούν στη συνέχεια να χρηματοδοτήσουν βιώσιμες πολιτικές, δίνοντας «ανάσα» στον Προϋπολογισμό και διασφαλίζοντας τη χρηματοδότηση για τις επόμενες γενιές.