Μεγάλη στροφή στην αμυντική βιομηχανία: Επενδύσεις άνω των 2,5 δισ. ευρώ στην Ελλάδα
Νέες ευκαιρίες από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την Ελλάδα, με έμφαση στην ασφάλεια και την τεχνολογία
Μετά το τέλος του Ταμείου Ανάκαμψης, η Ελλάδα στρέφει το βλέμμα της σε ένα νέο, μεγάλο πεδίο επενδύσεων, που αναμένεται να ξεπεράσει τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα 4-5 χρόνια. Κονδύλια, πιστώσεις και επενδύσεις από το SAFE, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), καθώς και αδιάθετοι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) και το ΕΣΠΑ, πυροδοτούν μεγάλες ευκαιρίες στον τομέα της άμυνας και όχι μόνο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθετεί ένα νέο δόγμα: από την πράσινη ανάπτυξη περνάει στη στρατηγική αυτονομία. Το πράσινο Ταμείο Ανάκαμψης, που λήγει τον Αύγουστο του 2026, δίνει τη θέση του σε ένα πρόγραμμα που εστιάζει στην αμυντική βιομηχανία. Ωστόσο, οι νέες αυτές χρηματοδοτήσεις δεν θα αφορούν μόνο όπλα, αεροσκάφη και φρεγάτες. Περιλαμβάνουν επίσης έργα διπλής χρήσης, όπως γέφυρες και νοσοκομεία, τα οποία θα εξυπηρετούν τόσο τις ανάγκες του στρατού όσο και τους πολίτες. Ελληνικές επιχειρήσεις, αξιοποιώντας ευέλικτα αυτή την επενδυτική ευκαιρία, μπορούν να αναπτυχθούν στην ελληνική και διεθνή αγορά, ακολουθώντας παραδείγματα όπως η φινλανδική Nokia, που από κατασκευαστής αρβύλων εξελίχθηκε σε τεχνολογικό κολοσσό.
Η γεωπολιτική αστάθεια έχει μετατραπεί στον βασικό μοχλό της οικονομικής πολιτικής στην Ευρώπη. Δηλώσεις όπως αυτές του Γερμανού υπουργού Άμυνας, Μπόρις Πιστόριους, για πιθανή σύγκρουση μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας πριν από το 2029, καθώς και η προειδοποίηση του Πολωνού στρατηγού Βιέσλαφ Κουκούλα για «προπολεμική φάση», σηματοδοτούν μια νέα πραγματικότητα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα προετοιμάζεται να υποδεχθεί σημαντικές επενδύσεις. Ο νόμος 5246/2025, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, προβλέπει 150 εκατομμύρια ευρώ σε μορφή υπεραποσβέσεων για σχέδια που αφορούν την κατασκευή πολεμικού εξοπλισμού, αλλά και μηχανοκίνητων οχημάτων, ελικοπτέρων, drones και συναφούς εξοπλισμού. Αυτό ανοίγει νέους δρόμους ανάπτυξης για πολλές παράπλευρες δραστηριότητες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό την καθοδήγηση της οποίας δημιουργούνται το SAFE (Security Action for Europe) και το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για την Αμυντική Βιομηχανία (EDIP), ενισχύει περαιτέρω τις αμυντικές επενδύσεις. Η Ελλάδα έχει ήδη προϋπολογίσει 788 εκατομμύρια ευρώ μόνο από το SAFE, με τις πρώτες συμφωνίες δανείων να αναμένονται στις αρχές του 2026.
Η λήξη του RRF οδηγεί την Κομισιόν στην υιοθέτηση λύσεων-γεφυρών. Το EDIP, με αρχικό προϋπολογισμό 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ, επιτρέπει στα κράτη-μέλη να μεταφέρουν αδιάθετους πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης σε έργα που θα στηρίζουν το πρόγραμμα. Αυτό όχι μόνο αντιμετωπίζει την απώλεια πόρων, αλλά τροφοδοτεί και τη νέα προτεραιότητα της Ε.Ε.: την αμυντική βιομηχανία.
Στην εξίσωση προστίθεται και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η οποία, έχοντας αλλάξει στάση, θεωρεί πλέον την άμυνα «στον πυρήνα της αποστολής της». Τριπλασίασε το διαθέσιμο πακέτο της για την ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια στα 3 δισεκατομμύρια ευρώ, με την Ελλάδα να πρωτοστατεί σε αυτή την αλλαγή πολιτικής.
Συνδυάζοντας τα κονδύλια από το SAFE, το EDIP, την ΕΤΕπ, καθώς και τα ανακατευθυνόμενα κεφάλαια από RRF και ΕΣΠΑ, και προσθέτοντας πιθανές ενισχύσεις από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (EDF), ο συνολικός λογαριασμός για την Ελλάδα ξεπερνά τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε βάθος πενταετίας.
Το εθνικό εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας, ύψους άνω των 25 δισεκατομμυρίων ευρώ, θέτει ως προϋπόθεση τη συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας σε τουλάχιστον 25% των έργων. Αυτό διευρύνει τις ευκαιρίες πέρα από τις παραδοσιακές αμυντικές εταιρείες, καλύπτοντας την αναβάθμιση υποδομών, την κατασκευή οχημάτων, εξαρτημάτων, ηλεκτρονικού εξοπλισμού, καθώς και την ανάπτυξη λογισμικών κυβερνοασφάλειας. Τα νέα κονδύλια στοχεύουν σε προϊόντα διπλής χρήσης, όπως drones και συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης, ανοίγοντας νέους ορίζοντες για την ελληνική οικονομία.