Ελλάδα: Από “ικέτης” σε “δανειστή” – Η εντυπωσιακή οικονομική ανάκαμψη
Ο Κυριάκος Πιερρακάκης ταξιδεύει στο Βερολίνο όχι για να ζητήσει βοήθεια, αλλά για να παρουσιάσει αριθμούς που προκαλούν... φθόνο.
Το σκηνικό έχει αλλάξει δραματικά για την Ελλάδα. Ενώ παλαιότερα οι Έλληνες υπουργοί Οικονομικών ταξίδευαν στο Βερολίνο ως “ικέτες”, αναζητώντας βοήθεια για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους που την οδήγησε σε τρία πακέτα διάσωσης, σήμερα η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική. Ο σημερινός υπουργός Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, πρόκειται να συναντήσει τον Γερμανό ομόλογό του, όχι με αιτήματα, αλλά με αριθμούς που καταδεικνύουν μια εντυπωσιακή οικονομική ανάκαμψη, ικανή ακόμη και να προκαλέσει θαυμασμό στο Βερολίνο.
Από το τέλος της πανδημίας, η ελληνική οικονομία επιδεικνύει ρυθμούς ανάπτυξης σχεδόν διπλάσιους από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι προβλέψεις της Κομισιόν για τα επόμενα δύο χρόνια παραμένουν αισιόδοξες, με αναμενόμενους ρυθμούς ανάπτυξης 2,2% και 1,7% για την Ελλάδα, ποσοστά που ξεπερνούν κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (1,4% και 1,5%) και τις προβλέψεις για τη Γερμανία (1,2% και για τις δύο χρονιές).
Την ώρα που πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ αντιμετωπίζουν αυξανόμενα δημοσιονομικά ελλείμματα, η Ελλάδα εμφανίζει πλεονάσματα. Τα φορολογικά έσοδα των πρώτων δέκα μηνών ξεπέρασαν τον στόχο κατά δύο δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρωτογενές πλεόνασμα έφτασε τα 10,3 δισ. ευρώ, έναντι 7,2 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Αυτή η σταθερή δημοσιονομική εικόνα επιτρέπει στην Ελλάδα να μειώνει ταχέως τον δείκτη χρέους της. Παρότι παραμένει η χώρα με το υψηλότερο δημόσιο χρέος στην ΕΕ (145% του ΑΕΠ), κανένα άλλο κράτος-μέλος δεν μειώνει τις υποχρεώσεις του με παρόμοια ταχύτητα. Από το 2020, η αναλογία χρέους έχει υποχωρήσει κατά 62 ποσοστιαίες μονάδες, χάρη τόσο στο ισχυρό οικονομικό momentum όσο και στις πρόωρες αποπληρωμές παλαιών δανείων. Τα δάνεια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου εξοφλήθηκαν πλήρως το 2022, δύο χρόνια νωρίτερα από το προβλεπόμενο, ενώ τα δάνεια του πρώτου πακέτου διάσωσης, ύψους 52,9 δισ. ευρώ, αναμένεται να αποπληρωθούν έως το 2031, δέκα χρόνια νωρίτερα από τη συμφωνία.
Η ελληνική κυβέρνηση δεν διστάζει να λάβει ακόμη και αντιδημοφιλή μέτρα, όπως το επικείμενο κλείσιμο περίπου του ενός πέμπτου των καταστημάτων των ΕΛΤΑ, προκειμένου να εκσυγχρονίσει τις δημόσιες υπηρεσίες.
Η ταχεία μείωση του χρέους έχει ενισχύσει σημαντικά την εμπιστοσύνη των χρηματοπιστωτικών αγορών. Όλοι οι μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης έχουν αναβαθμίσει την Ελλάδα στην κατηγορία της επενδυτικής βαθμίδας, επιτρέποντας στη χώρα να δανείζεται σήμερα ακόμη φθηνότερα από την Ιταλία και τη Γαλλία.
Το ακαδημαϊκό και επαγγελματικό υπόβαθρο του Κυριάκου Πιερρακάκη, με σπουδές πληροφορικής, πολιτικών επιστημών και τεχνολογικής πολιτικής, ταιριάζει απόλυτα με το τεχνοκρατικό προφίλ που προτιμά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Ως υπουργός Επικρατείας για την Ψηφιακή Διακυβέρνηση, ο Πιερρακάκης δημιούργησε την πλατφόρμα gov.gr, η οποία διευκόλυνε την πρόσβαση σε χιλιάδες δημόσιες υπηρεσίες, αποδεικνύοντας την αποτελεσματικότητά της, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Στον αγώνα κατά της φοροδιαφυγής, η ψηφιοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην αύξηση των φορολογικών εσόδων. Ο Πιερρακάκης αναμένεται να έχει γόνιμη ανταλλαγή απόψεων με τον Γερμανό υπουργό Ψηφιακών Υποθέσεων και Εκσυγχρονισμού του Κράτους, Κάρστεν Βιλντμπέργκερ, ιδιαίτερα στον τομέα της ψηφιοποίησης. Ωστόσο, ο Έλληνας υπουργός αποφεύγει να δώσει συμβουλές, υπενθυμίζοντας την ελληνική λέξη “ύβρις” και τη σημασία της αποφυγής της.
Τον Δεκέμβριο, η Ελλάδα σκοπεύει να εξοφλήσει πρόωρα δύο ακόμη δόσεις του πρώτου πακέτου διάσωσης, συνολικής αξίας 5,29 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου 2,2 δισ. ευρώ θα καταλήξουν στη Γερμανία.