Όρια ηλικίας: «Παράθυρο» για σύνταξη πριν από τα 67 και τα 62 έτη (Πίνακες)

Παράταση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης κάτω των 67 και των 62 ετών, μέσω της εξαγοράς πλασματικών χρόνων ασφάλισης, δρομολογεί το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε χιλιάδες παλαιούς πριν από το 1993 ασφαλισμένους να κατοχυρώσουν ή να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέσα στο 2022 με τα ευνοϊκά όρια ηλικίας που θα έληγαν κανονικά στο τέλος του 2021.

Σύμφωνα με όσα αναφέρει η ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας “Ελεύθερος Τύπος” μέσω της παράτασης των εξαγορών πλασματικών ετών οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να κάνουν αιτήσεις και το 2022 για να κατοχυρώσουν ή να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τα λεγόμενα μεταβατικά όρια ηλικίας που κανονικά θα τερματιζόταν το 2021.

Ναι μεν, αλλά…

Στην πράξη, η αύξηση των ορίων ηλικίας για πλήρη σύνταξη στα 67 με 15ετία, ή στα 62 με 40ετία, θα ισχύσει μεν από 1ης/1/2022, αλλά μόνον για όσους δεν θα έχουν κατοχυρώσει ή δεν θα έχουν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις για να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα με το «παράθυρο» των πλασματικών ετών. Με την παράταση για ένα ακόμη έτος, ένας παλαιός ασφαλισμένος ή μια μητέρα που είχε ανήλικο τέκνο ως το 2012 θα επιτρέπεται να συμπληρώσουν το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται να έχουν ως το 2012 ώστε να κατοχυρώσουν κάποιο από τα μεταβατικά όρια ηλικίας που ισχύουν ως το 2021.

Χωρίς την παράταση θα είχαν μεν το δικαίωμα να αναγνωρίσουν πλασματικό χρόνο το 2022, μόνον για να συμπληρώσουν την 40ετία και να αποχωρήσουν με όρια ηλικίας το 62ο έτος, ή στα 67 αν δεν συμπλήρωναν 40ετία, και όχι για να κατοχυρώσουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ως το 2012 και τα μεταβατικά όρια ηλικίας ως το 2021.

Τι αλλάζει

Η ισχύουσα νομοθεσία για τα μεταβατικά όρια ηλικίας προβλέπει ότι από τον Αύγουστο του 2015 ως και τον Δεκέμβριο του 2021 οι παλαιοί ασφαλισμένοι με ένσημα πριν από το 1993 αποκτούν δικαίωμα συνταξιοδότησης με νέο όριο ηλικίας κάτω ων 67 και των 62 ετών, αρκεί να συμπληρώνουν στο διάστημα από 19/8/2015 ως 31/12/2021 το παλιό όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης που προβλέπονταν για τη συνταξιοδότησή τους με τις παλιές διατάξεις, αυτές δηλαδή που ήταν σε ισχύ ως τις 18 Αυγούστου του 2015. Για παράδειγμα:

• Αν ένας ασφαλισμένος έβγαινε με τις παλιές διατάξεις με 35ετία χωρίς όριο ηλικίας θα έπρεπε να έχει την 35ετία μέχρι 18 Αυγούστου του 2015 ώστε να μην επιβαρυνθεί από τις αλλαγές που τέθηκαν σε ισχύ από 19 Αυγούστου και μετά. Αν όμως είχε την 35ετία (της παλιάς διάταξης) μετά τις 19 Αυγούστου 2015 που ισχύουν οι νέες διατάξεις, τότε το δικαίωμα συνταξιοδότησης θα μπορούσε να το ασκήσει μόνον όταν συμπλήρωνε την ηλικία των 58 ετών και 6 μήνες. Αν έχει την 35ετία το 2021, θα βγει στη σύνταξη με όριο ηλικίας 61 ετών και 6 μήνες. Πριν από τις οδηγίες του υπουργείου αν έπιανε την 35ετία το 2022, θα μπορούσε να αξιοποιήσει τα πλασματικά έτη για να συμπληρώσει 40ετία και να βγει στα 62 με σύνταξη. Με την παράταση των πλασματικών ετών όμως μπορεί να ζητήσει το 2022 να αναγνωρίσει ένα ή δυο έτη ώστε να έχει την 35ετία ως το 2021 και έτσι να βγει στη σύνταξη πολύ νωρίτερα.

• Παλιός ασφαλισμένος σε Ειδικό Ταμείο (ΔΕΚΟ, τραπεζών ή Τύπου), με ένσημα και πριν από το 1983, θα έπαιρνε σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας, αρκεί να είχε 35ετία μέχρι τον Αύγουστο του 2015. Από τις 19/8/2015 προστέθηκε ως όριο ηλικίας αυτό που ισχύει για το 58ο έτος τη χρονιά που συμπληρώνεται η 35ετία. Ενας ασφαλισμένος δηλαδή που συμπλήρωσε την 35ετία το 2020 θα πάρει σύνταξη στο 61ο έτος, που είναι το όριο ηλικίας που ισχύει για το 58ο έτος το 2020. Πριν ανακοινωθεί η παράταση στα πλασματικά, ο ασφαλισμένος που θα είχε την 35ετία το 2022 θα έβγαινε στα 62 με 40ετία. Με την δυνατότητα εξαγοράς όμως έχει την ευκαιρία να ζητήσει την αναγνώριση δύο ετών από στρατιωτική θητεία και να έχει την 35ετία το 2020 αντί το 2022, οπότε θα πάρει σύνταξη στο 61ο έτος.

Ποιοι και πώς γλιτώνουν τα 67

Στις οδηγίες του για το τι αλλάζει και τι όχι στα όρια ηλικίας από το 2022, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αποσαφηνίζει, μεταξύ άλλων, τα εξής:

• Οποιος ασφαλισμένος θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι 31/12/2021 μπορεί να το ασκήσει οποτεδήποτε χωρίς κανένα περιορισμό και χωρίς καμία αλλαγή στο όριο ηλικίας που έχει ήδη κλειδώσει.

• Οσοι ασφαλισμένοι θεμελίωσαν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι τις 18/08/2015 μπορούν να υποβάλουν οποτεδήποτε το αίτημα συνταξιοδότησής τους και μετά την 1η/1/2022, χωρίς κανένα περιορισμό ή αύξηση ορίων συνταξιοδότησης. Παράδειγμα: Ασφαλισμένη μητέρα ανηλίκου που μέχρι 31/12/2012 είχε 5.500 ημέρες ασφάλισης και ήταν 57 ετών, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί οποτεδήποτε, αφού θεμελίωσε δικαίωμα πριν από την 18/08/2015.

• Οσοι ασφαλισμένοι κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μεταξύ 19/8/2015 και 31/12/2021 μπορούν να ασκήσουν και αυτοί οποτεδήποτε το δικαίωμά τους και μετά την 1η/1/2022 και συγκεκριμένα όταν συμπληρώσουν το νέο (μεταβατικό) όριο ηλικίας. Παράδειγμα (κατοχύρωση μέχρι 31.12.2021, άσκηση μετά την 1η.01.2022): Ασφαλισμένη μητέρα στο ΙΚΑ που κατά το έτος 2012 έχει συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης, έχει συγχρόνως ανήλικο παιδί και συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας το 2019 δικαιούται πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση της ηλικίας 64 ετών και 5 μηνών. Το δικαίωμα το κατοχυρώνει το 2019 και το θεμελιώνει το 2023. Το δικαίωμα δεν χάνεται και μπορεί να ασκηθεί μετά το 2023.

Ποιοι θίγονται

Οι κατηγορίες που θίγονται είναι όσοι δεν μπορούν να κατοχυρώσουν προϋποθέσεις συνταξιοδότησης με τα όρια ηλικίας που καθορίζονταν από το χρόνο ασφάλισης ως το 2012. Για παράδειγμα, και παρά την παράταση στις αναγνωρίσεις θίγονται από τα όρια ηλικίας του 2022:

• Ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ που δεν συμπληρώνουν τις 10.500 ημέρες έως το 2012 ούτε με πλασματικά έτη.

• Μητέρες ανηλίκων που δεν συμπληρώνουν στο ΙΚΑ 5.500 ημέρες έως το 2012.

• Μητέρες από Ειδικά Ταμεία (ΔΕΚΟ, τραπεζών) που είχαν ανήλικο αλλά δεν συμπληρώνουν 25ετία ως το 2012 ούτε με πλασματικά έτη.

• Ανδρες δημόσιοι υπάλληλοι που έχουν 35 έτη ασφάλισης, αλλά συμπληρώνουν τα 58 έτη μετά το 2022.

Οσοι θίγονται από 1ης/1/2022 συνταξιοδοτούνται: α) στο 67ο έτος με τουλάχιστον δεκαπέντε (15) έτη ασφάλισης ή τέσσερις χιλιάδες πεντακόσιες (4.500) ημέρες ασφάλισης, β) στο 62ο έτος της ηλικίας με τουλάχιστον σαράντα (40) έτη ασφάλισης ή δώδεκα χιλιάδες (12.000) ημέρες ασφάλισης, γ) στο 62ο έτος της ηλικίας με τις εκάστοτε ημέρες ασφάλισης που απαιτούνται για μειωμένη σύνταξη, όπου αυτή προβλέπεται, και δ) με χαμηλότερα από τα 62 όρια ηλικίας για κατηγορίες ασφαλισμένων στα βαρέα, για στρατιωτικούς, γονείς – συζύγους αναπήρων στο Δημόσιο κ.λπ.

Τα όρια ηλικίας για σύνταξη από το Δημόσιο

Πρόσληψη μέχρι 31/12/1982, ή από 1ης/1/1983 με 25ετία ως το 2010

 (1) Για την 35ετία συνυπολογίζεται χρόνος στρατιωτικής θητείας και προϋπηρεσίας με ένσημα ΙΚΑ. Για την 25ετία γυναικών αναγνωρίζεται χρόνος τέκνων.

Πρόσληψη μετά την 1η/1/1983 (και με ένσημα εκτός Δημοσίου ως το 1982) με 25ετία ως το 2010

(2) Για την 37ετία συνυπολογίζεται χρόνος στρατιωτικής θητείας.

Πρόσληψη από 1ης/1/1983 ως 31/12/1992 με 25ετία που συμπληρώνεται το 2011

 (3) Αναγνωρίζονται 4 πλασματικά έτη από σπουδές, στρατιωτική θητεία και επιπλέον 1, 3 και 5 έτη από τέκνα.

Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από το ΙΚΑ

1. Πλήρης σύνταξη μητέρων (έναρξη ασφάλισης μέχρι 31/12/1992)

2. Μειωμένη σύνταξη μητέρων

3. Σύνταξη με 10.500 ένσημα (και με διαδοχική ασφάλιση)

Σύνταξη με 35ετία για ασφαλισμένους Ειδικών Ταμείων πριν από το 1983