Ο Τoυρκικός μεγαλοϊδεατισμός ήρθε για να μείνει

Τα ανατολικά σύνορα της Ελλάδας είναι ουσιαστικά τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σήμερα αποτελούν την «ασπίδα» ενάντια στον τουρκικό αναθεωρητισμό.

*του Στράτου Σιμόπουλου

Η γείτονα χώρα με τις γνωστές πράξεις της, ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες, διολισθαίνει περισσότερο προς την Ασία και λιγότερο προς την Ευρώπη αυξάνοντας τις φωνές όσων ζητούν τον τερματισμό των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της στην ΕΕ.

Σε ότι αφορά την Εξωτερική Πολιτική της χώρας μας, τα πράγματα ήταν πάντα «καυτά» για όλες τις κυβερνήσεις, αλλά είναι γεγονός ότι είναι η πρώτη φορά μετά από χρόνια που «κοιτάξαμε στα μάτια» την Τουρκία. Αυτό οφείλεται κυρίως σε δύο παραμέτρους. Η πρώτη αφορά στο γεγονός ότι μετά από χρόνια, η παρούσα κυβέρνηση εξοπλίζει και εκσυγχρονίζει στρατιωτικά τη χώρα αυξάνοντας την αποτρεπτική της ικανότητα.
Η δεύτερη αφορά στις διπλωματικές, πολιτικές και στρατιωτικές κινήσεις που ακολουθεί η κυβέρνηση , με βάση πάντοτε μια στρατηγική ανάσχεσης.

Η πρόσφατη επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Mike Pompeo, δεύτερη εντός 12 μηνών, το αποδεικνύει. Να σημειωθεί ότι δεν έγινε αντίστοιχη επίσκεψη στη Τουρκία όπως παραδοσιακά γινόταν στις προηγούμενες επίσημες επισκέψεις των ΗΠΑ και αυτό έχει τη σημασιολογία του στη διπλωματική γλώσσα. Η σχέση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ ποτέ δεν ήταν τόσο ισχυρή στρατηγικά όσο είναι σήμερα, γεγονός που επιβεβαιώνεται έμπρακτα με την παρουσία του πιο σύγχρονου πλοίου του αμερικανικού στόλου, USS Hershel Williams στη Σούδα, που επιλέχθηκε από τις ΗΠΑ ως μόνιμη βάση ελλιμενισμού.

Επιπλέον η κυβέρνηση μέσα στον πρώτο χρόνο διακυβέρνησή της έχει καταφέρει να υπογράψει πολύ σημαντικές συμφωνίες:
α) την ελληνο-ιταλική συμφωνία οριοθέτησης της ΑΟΖ στην περιοχή του Ιονίου, η οποία αποτελεί υπόδειγμα σεβασμού των κανόνων του διεθνούς δικαίου και
β) την ελληνο-αιγυπτιακή συμφωνία οριοθέτησης της ΑΟΖ, πετυχαίνοντας στην πράξη να ακυρώσει τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης.
γ) τη διακρατική συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου EastMed, του οποίου ο σχεδιασμός είναι προϊόν μιας διακομματικής και διαχρονικής συνεννόησης που ξεκίνησε από το 2011.
δ) το διευρυμένο πλαίσιο στρατιωτικής και πολιτικής συνεργασίας με την Κοινή Διακήρυξη των Υπουργών Εξωτερικών της Κύπρου, της Αιγύπτου, της Γαλλίας, της Ελλάδας και των Ην. Αραβικών Εμιράτων, στο οποίο επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, ο αποσταθεροποιητικός ρόλος της Τουρκίας στην περιοχή και η προσπάθεια εργαλειοποίησης των προσφύγων με στόχο την παράνομη είσοδο στα ελληνικά σύνορα.

Ένα σημαντικό βήμα της κυβερνητικής πολιτικής σε σχέση με τα ελληνο-τουρκικά αποτελεί η πρόσφατη Σύνοδος Κορυφής. Για πρώτη φορά, η επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου γίνεται το επίκεντρο μιας Συνόδου Κορυφής και όχι απλά μέρος της ατζέντας.
Η κυβέρνηση κατάφερε να ενσωματωθεί στο τελικό κείμενο η θέση της Ελλάδας σχετικά με την έναρξη διαλόγου με τη Τουρκία, ο οποίος παραμένει ανοικτός αλλά με την προϋπόθεση να μη γίνονται από πλευράς της παράνομες ενέργειες ενώ η ατζέντα είναι συγκεκριμένη και αφορά την υφαλοκρηπίδα και τις υπερκείμενες θαλάσσιες ζώνες.
Η ΕΕ στο τελικό της κείμενο υπενθυμίζει και επανεπιβεβαιώνει τα προηγούμενα συμπεράσματά της για την Τουρκία τον Οκτώβριο του 2019. Σε περίπτωση ανανεωμένων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, συμπεριλαμβανομένων σύμφωνα με το άρθρο 29 ΣΕΕ και το άρθρο 215 ΣΛΕΕ, προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της.
Τέλος το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανέλαβε την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο, των οποίων η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα πρέπει να γίνονται σεβαστά, καταδίκασε έντονα τις παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας και καλεί την Τουρκία να απέχει από παρόμοιες ενέργειες στο μέλλον, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου. Παράλληλα, θα συνεχίσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και θα επανέλθει αναλόγως και θα λάβει αποφάσεις, κατά περίπτωση, το αργότερο κατά τη σύνοδο του Δεκεμβρίου.

Η Τουρκία, βέβαια, «πριν αλέκτωρ φωνήσαι τρις» προχώρησε στο άνοιγμα της παραλίας της Αμμοχώστου αποδεικνύοντας το ταλέντο της στις μονομερείς ενέργειες. Η Ελλάδα καλά κάνει και συζητά. Δύσκολα, όμως θα βρεθεί πεδίο συνεννόησης. Ο Τουρκικός μεγαλοϊδεατισμός ήρθε για να μείνει.

• Ο Στράτος Σιμόπουλος είναι Βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, πρώην Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Έργων. Περισσότερα άρθρα και απόψεις του μπορείτε να διαβάσετε στο site www.efsimopoulos.gr