Πόσες θέσεις απασχόλησης θα χαθούν το 2020
Στις πιθανές εξελίξεις στην αγορά εργασίας, στη σκιά της πανδημίας του κορονοϊού, στέκεται το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ, στο 6ο του Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων.
Βάσει των εκτιμήσεων του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, ο αριθμός των απασχολουμένων το 2020 αναμένεται να μειωθεί κατά 153.000 άτομα εφόσον το ΑΕΠ συρρικνωθεί κατά 8%. Η μείωση θα περιοριστεί στα 115.000 άτομα στην περίπτωση που η ύφεση κυμανθεί στο 6%, ενώ θα αυξηθεί στα 192.000 άτομα εφόσον το ΑΕΠ μειωθεί κατά 10%.
Όπως τονίζει το ΙΝΕ ΓΣΕΕ, η κρίση έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στις συνθήκες εργασίας και διαβίωσης των εργαζομένων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλείται το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων, η Ελλάδα είναι πρώτη μεταξύ των κρατών – μελών της Ευρωζώνης σε ποσοστό ευάλωτης απασχόλησης (26,7%), με σημαντική διαφορά από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (10,8%).
Σημαντική σύμφωνα με το ΙΝΕ ΓΣΕΕ θεωρείται η απόκλιση ως προς την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων της Ελλάδας συγκριτικά με τις συνθήκες που επικρατούν στις χώρες – μέλη της Ευρωζώνης, καθώς –όπως επισημαίνεται- η Ελλάδα βρίσκεται στην 63η θέση στην παγκόσμια κατάταξη όσον αφορά την καταπάτηση των εργασιακών δικαιωμάτων.
Στην έκθεση τονίζεται ότι η πανδημία ανέδειξε το πρόβλημα της εργασιακής επισφάλειας λόγω κοινωνικής αποστασιοποίησης. Όπως σημειώνεται, ο υψηλότερος κίνδυνος έκθεσης των εργαζομένων και άρα αναστολής της εργασίας τους εξαιτίας της απαιτούμενης φυσικής εγγύτητας κατά την εκτέλεσή της εντοπίζεται σε κλάδους όπως η εστίαση και τα καταλύματα, το εμπόριο καθώς και οι προσωπικές και κοινωνικές υπηρεσίες.
Σε ό,τι αφορά το ποσοστό απασχόλησης στους κλάδους πολύ υψηλού κινδύνου, ανέρχεται σύμφωνα με το ΙΝΕ ΓΣΕΕ στην Ελλάδα στο 30,2%, και είναι το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό μετά την Κύπρο (33,5%), όταν ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι 22,1%. Επίσης, κατά τα ίδια στοιχεία, οι κλάδοι πολύ υψηλού κινδύνου στην Ελλάδα συνεισφέρουν το 20,1% των συνολικών αμοιβών των εργαζομένων και το 25,9% της προστιθέμενης αξίας, όταν τα ίδια ποσοστά στην Ε.Ε. είναι 16,3% και 17,4% αντίστοιχα. Η απόκλιση αυτή, σύμφωνα με το ΙΝΕ ΓΣΕΕ, υποδεικνύει τις δυσανάλογες επιπτώσεις που ενδέχεται να επιφέρει η υγειονομική κρίση στο συνολικό εισόδημα των πολιτών της χώρας σε σχέση με τους υπόλοιπους κατοίκους της Ε.Ε.
Όπως υπογραμμίζει το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ, «η μείωση του όγκου και η επιδείνωση των όρων και των συνθηκών απασχόλησης ‒μεταξύ άλλων‒ αναδεικνύει τα όρια και τους περιορισμούς του αναπτυξιακού υποδείγματος της οικονομίας και το διαχρονικό έλλειμμα δέσμευσης της οικονομικής πολιτικής στην προστασία της εργασίας. Επίσης, η ανάλυσή μας καταδεικνύει ότι ο όγκος και η ποιότητα της απασχόλησης εξακολουθούν να είναι το βασικό μέσο οικονομικής προσαρμογής».
Το ΙΝΕ ΓΣΕΕ κάνει επίσης λόγο για έλλειψη αναπτυξιακής επιχειρηματικής κουλτούρας, σημειώνοντας πως «τα όρια του υφιστάμενου υποδείγματος τριτογενοποίησης της μεγέθυνσης με υπέρμετρη έμφαση στον τουρισμό και στις υπηρεσίες χαμηλής έντασης γνώσης καθιστούν το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων μη διατηρήσιμο».
Εκτιμά δε ότι «η ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας στο μέλλον θα εξαρτηθεί από τη μετάβασή της σε ένα νέο, κλαδικά πιο ισόρροπο, διαφοροποιημένο και οικο-τεχνολογικά και εκπαιδευτικά αναβαθμισμένο υπόδειγμα ανάπτυξης που θα προσφέρει διατηρήσιμο επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης χωρίς αποκλεισμούς. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, απαιτείται σύμφωνα με το ΙΝΕ ΓΣΕΕ ουσιαστικός κοινωνικός διάλογος και εκδημοκρατισμός του αναπτυξιακού σχεδιασμού της χώρας μας».