Μητρώο Ακινήτων: Η ΠΟΜΙΔΑ δοκιμάζει το νέο σύστημα και ζητά διορθώσεις

Λίγο πριν τεθεί σε πιλοτική λειτουργία το νέο ενιαίο ψηφιακό μητρώο ακινήτων της ΑΑΔΕ, το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ), η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) πραγματοποίησε δοκιμές και κατέγραψε αναλυτικά τα σημεία που χρήζουν βελτίωσης. Στόχος είναι η αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων για ιδιοκτήτες και φοροτεχνικούς, καθώς το ΜΙΔΑ φιλοδοξεί να ενοποιήσει στοιχεία από το Κτηματολόγιο, το TaxisNet και την πραγματική χρήση κάθε ακινήτου, προσφέροντας μια ενιαία και επικαιροποιημένη εικόνα της ακίνητης περιουσίας.

Η ΠΟΜΙΔΑ ξεκαθαρίζει πως πρόκειται για ένα σύνθετο σύστημα, το οποίο σε πολλές περιπτώσεις δεν συνδέεται αυτόματα με τα υφιστάμενα δεδομένα του Κτηματολογίου και του Ε9. Ως εκ τούτου, μετά την πιλοτική δοκιμή της πλατφόρμας, επισημαίνεται η ανάγκη για μια μεταβατική περίοδο και επαρκή χρόνο, ώστε οι ιδιοκτήτες και οι φοροτεχνικοί τους να προχωρήσουν στις απαραίτητες διορθώσεις χωρίς την πίεση προστίμων ή τον φόβο αναδρομικών επιβαρύνσεων.

Η πιλοτική λειτουργία κατέδειξε ότι το εγχείρημα κινείται στη σωστή κατεύθυνση και μπορεί να συμβάλει στον εκσυγχρονισμό και τη διαφάνεια. Ωστόσο, καθίσταται σαφές ότι η μετάβαση δεν είναι απλή υπόθεση, καθώς η ελληνική ακίνητη περιουσία παρουσιάζει πληθώρα ειδικών περιπτώσεων, παλαιών κτισμάτων και δηλώσεων που δεν αντιστοιχούν εύκολα μεταξύ των διαφορετικών συστημάτων.

Στην πράξη, σε χιλιάδες ακίνητα, ιδίως σε παλαιά πολυώροφα κτίρια χωρίς σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας, σήμερα στο Ε9 εμφανίζεται ένας ολόκληρος όροφος με ένα μόνο ΑΤΑΚ. Με το νέο σύστημα, κάθε επιμέρους χώρος που μισθώνεται ή χρησιμοποιείται διαφορετικά θα πρέπει να αποκτήσει ξεχωριστό ΑΤΑΚ. Αυτό συνεπάγεται χειροκίνητες παρεμβάσεις, νέες δηλώσεις και επανέλεγχο τετραγωνικών, μια διαδικασία χρονοβόρα και απαιτητική, ειδικά για ιδιοκτήτες με πολλαπλά ακίνητα ή επαγγελματικούς χώρους.

Η ΠΟΜΙΔΑ προειδοποιεί ότι εάν η πλατφόρμα τεθεί σε λειτουργία πρόωρα και με υποχρεωτικές προθεσμίες, χωρίς μεταβατικό στάδιο, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να δημιουργηθούν εμπόδια σε μισθώσεις, τροποποιήσεις συμβολαίων, χορήγηση επιδομάτων ενοικίου, ακόμη και σε μεταβιβάσεις ακινήτων. Για τον λόγο αυτό, ζητείται το ΜΙΔΑ να τεθεί σε πλήρη λειτουργία μόνο εφόσον έχουν επιλυθεί, στον μέγιστο δυνατό βαθμό, τα τεχνικά και πρακτικά προβλήματα που προκύπτουν από τη σύζευξη Κτηματολογίου και Ε9, καθώς και τη διαλειτουργικότητά τους με άλλα πληροφοριακά συστήματα.

Στο ίδιο πνεύμα, τονίζεται η ανάγκη για μια περίοδο εξοικείωσης κατά τους πρώτους μήνες λειτουργίας, χωρίς ασφυκτικές προθεσμίες, ώστε οι φορολογούμενοι να μπορούν να αντιστοιχίζουν σταδιακά τα ακίνητά τους, ιδίως σε μια περίοδο που ήδη “τρέχουν” σημαντικές φορολογικές υποχρεώσεις, όπως ο ΕΝΦΙΑ και οι φορολογικές δηλώσεις. Η ΠΟΜΙΔΑ εκτιμά ότι η πλήρης αντιστοίχιση του συνόλου των ιδιοκτησιών ενδέχεται ρεαλιστικά να απαιτήσει χρόνο έως και το τέλος του 2026.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο ζήτημα των προστίμων. Οι ιδιοκτήτες ζητούν να δοθεί η δυνατότητα διόρθωσης λαθών και αποκλίσεων χωρίς διοικητικές κυρώσεις, καθώς πολλά προβλήματα οφείλονται σε ασυμφωνίες μεταξύ διαφορετικών βάσεων δεδομένων και όχι σε υπαιτιότητα των φορολογουμένων. Παράλληλα, κρίνεται απαραίτητο να διασφαλιστεί ότι τυχόν διορθώσεις σε εμβαδά ή στοιχεία ακινήτων δεν θα επιφέρουν αναδρομικές φορολογικές επιβαρύνσεις, προκειμένου να μη αποθαρρυνθεί η ορθή αποτύπωση της πραγματικής εικόνας της ακίνητης περιουσίας.

Για τους λόγους αυτούς, η ΠΟΜΙΔΑ προτείνει η πλατφόρμα να τεθεί σε λειτουργία μόνο μετά από ουσιαστική επίλυση των προβλημάτων σύζευξης των συστημάτων, να λειτουργήσει αρχικά χωρίς υποχρεωτικές προθεσμίες, να μην συνδεθεί άμεσα με τα Πληροφοριακά Στοιχεία Μισθώσεων, να παραμείνει προσβάσιμη η υφιστάμενη βάση μισθωτηρίων και να επανεξεταστούν συνολικά τα διοικητικά πρόστιμα των 100 ευρώ και άνω, τα οποία συχνά κρίνονται ως υπέρμετρα.

Τέλος, όπως συνέβη και το 2020 με τα αδήλωτα τετραγωνικά προς τους δήμους, ζητείται να νομοθετηθεί ρητά ότι τυχόν διορθώσεις που θα προκύψουν από τη διαδικασία αντιστοίχισης δεν θα συνεπάγονται αναδρομικές φορολογικές χρεώσεις, ώστε να μη λειτουργήσουν ως αντικίνητρο για την ορθή δήλωση των πραγματικών εμβαδών όλων των ακινήτων.