Ισχυρό πρωτογενές πλεόνασμα 12,7 δισ. ευρώ στο κρατικό προϋπολογισμό για το 11μηνο του 2025

Ο κρατικός προϋπολογισμός παρουσίασε πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 12,7 δισεκατομμυρίων ευρώ στο ενδεκάμηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2025. Τα καθαρά έσοδα ανήλθαν σε 68,8 δισεκατομμύρια ευρώ, υπερβαίνοντας τον αρχικό στόχο κατά περίπου 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ, με κύριες πηγές υπέρβασης τον ΦΠΑ και τον φόρο εισοδήματος. Αντίστοιχα, οι συνολικές δαπάνες διαμορφώθηκαν στα 63,6 δισεκατομμύρια ευρώ, παρουσιάζοντας υστέρηση 2,6 δισεκατομμυρίων ευρώ σε σχέση με τον προγραμματισμό. Η υστέρηση αυτή αποδίδεται σε χρονικές μεταθέσεις πληρωμών και σε πιο αργή εκτέλεση επενδυτικών και λοιπών πιστώσεων, παράγοντες που συνέβαλαν στη διατήρηση ισχυρού πρωτογενούς αποτελέσματος.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών και Οικονομικών, τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού σε τροποποιημένη ταμειακή βάση για την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2025, καταγράφουν πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 5.162 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτό έρχεται σε αντιδιαστολή με τον επικαιροποιημένο στόχο για πλεόνασμα 225 εκατομμυρίων ευρώ για το αντίστοιχο διάστημα του 2025, όπως είχε περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026, και το πλεόνασμα 4.375 εκατομμυρίων ευρώ του αντίστοιχου διαστήματος του 2024. Το πρωτογενές αποτέλεσμα, επίσης σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα 12.678 εκατομμυρίων ευρώ, έναντι στόχου 7.695 εκατομμυρίων ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 12.011 εκατομμυρίων ευρώ για την ίδια περίοδο το 2024.

Η παρατηρούμενη διαφορά έναντι των στόχων στο σκέλος των εσόδων οφείλεται κατά κύριο λόγο στην είσπραξη στις 26 Νοεμβρίου ποσού 2.109 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), ποσό που αναμενόταν για είσπραξη τον Δεκέμβριο 2025. Αυτό σημαίνει ότι στο επόμενο δελτίο του Δεκεμβρίου 2025, η ανωτέρω παρατηρούμενη διαφορά αναμένεται να έχει εξισορροπηθεί. Εξαιρουμένου αυτού του ποσού, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση 186 εκατομμυρίων ευρώ έναντι του στόχου.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού, οι πληρωμές εμφανίζονται μειωμένες κατά 2.034 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με τον στόχο. Αυτό σχετίζεται κυρίως με τον ετεροχρονισμό μεταβιβαστικών πληρωμών προς τον ΟΚΑ και λοιπούς φορείς γενικής κυβέρνησης (922 εκατομμύρια ευρώ) και την πιο αργή εκτέλεση ταμειακών πληρωμών για εξοπλιστικά προγράμματα (554 εκατομμύρια ευρώ), οι οποίες δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους. Επιπλέον, παρατηρείται ετεροχρονισμός επενδυτικών δαπανών ύψους 609 εκατομμυρίων ευρώ. Εξαιρώντας αυτά τα ποσά, η υπέρβαση στο πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση έναντι των στόχων του προϋπολογισμού εκτιμάται σε 231 εκατομμύρια ευρώ.

Επισημαίνεται ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Επιπρόσθετα, τα παραπάνω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.

Κατά την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2025, τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 68.777 εκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 2.295 εκατομμυρίων ευρώ έναντι του στόχου. Η υπέρβαση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην είσπραξη της έκτης δόσης από το ΤΑΑ, ύψους 2.109 εκατομμυρίων ευρώ, τον Νοέμβριο, ενώ αναμενόταν τον Δεκέμβριο. Χωρίς αυτό το ποσό, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση 186 εκατομμυρίων ευρώ (0,3%) έναντι του στόχου.

Αναλυτικότερα, τα έσοδα των κύριων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως εξής:
I. Τα έσοδα από «Φόρους» ανήλθαν σε 64.881 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένα κατά 245 εκατομμύρια ευρώ (0,4%) έναντι του στόχου. Ειδικότερα:
– ΦΠΑ: 25.671 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένα κατά 130 εκατομμύρια ευρώ.
– ΕΦΚ: 6.720 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένα κατά 45 εκατομμύρια ευρώ.
– Φόροι ακίνητης περιουσίας: 2.331 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένοι κατά 24 εκατομμύρια ευρώ.
– Φόροι εισοδήματος: 24.117 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένοι κατά 113 εκατομμύρια ευρώ (Φυσικών Προσώπων: +117 εκατ. ευρώ, Νομικών Προσώπων: +5 εκατ. ευρώ, Λοιποί: -9 εκατ. ευρώ).
II. Τα έσοδα από «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 56 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τον στόχο.
III. Τα έσοδα από «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 7.000 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένα κατά 1.996 εκατομμύρια ευρώ, κυρίως λόγω της νωρίτερης είσπραξης 2.109 εκατομμυρίων ευρώ από το ΤΑΑ. Από αυτό το ποσό, 2.822 εκατομμύρια ευρώ αφορούν έσοδα ΠΔΕ, μειωμένα κατά 21 εκατομμύρια ευρώ έναντι του στόχου.
IV. Τα έσοδα από «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 2.040 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένα κατά 8 εκατομμύρια ευρώ.
V. Τα έσοδα από «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 2.590 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένα κατά 106 εκατομμύρια ευρώ. Ποσό 220 εκατομμυρίων ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, μειωμένα κατά 5 εκατομμύρια ευρώ.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 7.817 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένες κατά 50 εκατομμύρια ευρώ από τον στόχο. Τα συνολικά έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 3.042 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένα κατά 26 εκατομμύρια ευρώ από τον στόχο.

Τον Νοέμβριο 2025, το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ήταν 7.857 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένο κατά 2.228 εκατομμύρια ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, κυρίως λόγω της είσπραξης 2.109 εκατομμυρίων ευρώ από το ΤΑΑ. Χωρίς αυτό το ποσό, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση 119 εκατομμυρίων ευρώ έναντι του στόχου.

Αναλυτικά τα έσοδα του Νοεμβρίου:
I. «Φόροι»: 5.676 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένα κατά 182 εκατομμύρια ευρώ (3,3%).
– ΦΠΑ: 2.372 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένα κατά 98 εκατομμύρια ευρώ.
– ΕΦΚ: 539 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένα κατά 36 εκατομμύρια ευρώ.
– Φόροι ακίνητης περιουσίας: 105 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένοι κατά 14 εκατομμύρια ευρώ.
– Φόροι εισοδήματος: 2.123 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένοι κατά 112 εκατομμύρια ευρώ (Φυσικών Προσώπων: +104 εκατ. ευρώ, Νομικών Προσώπων: +2 εκατ. ευρώ, Λοιποί: +7 εκατ. ευρώ).
II. «Κοινωνικές Εισφορές»: 5 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τον στόχο.
III. «Μεταβιβάσεις»: 2.241 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένα κατά 2.063 εκατομμύρια ευρώ, με 2.109 εκατομμύρια ευρώ να προέρχονται από το ΤΑΑ. Έσοδα ΠΔΕ: 89 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένα κατά 21 εκατομμύρια ευρώ.
IV. «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών»: 90 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένα κατά 26 εκατομμύρια ευρώ.
V. «Λοιπά τρέχοντα έσοδα»: 340 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένα κατά 53 εκατομμύρια ευρώ. Έσοδα ΠΔΕ: 23 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένα κατά 5 εκατομμύρια ευρώ.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 499 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένες κατά 50 εκατομμύρια ευρώ από τον στόχο. Τα συνολικά έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 112 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένα κατά 26 εκατομμύρια ευρώ.

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού τον Ιανουάριο – Νοέμβριο 2025 ήταν 63.615 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένες κατά 2.643 εκατομμύρια ευρώ έναντι του στόχου. Ωστόσο, είναι αυξημένες κατά 1.270 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με το 2024, λόγω κυρίως της αύξησης των μεταβιβάσεων σε ΟΚΑ και των δαπανών του ΤΑΑ.

Στο Τακτικό Προϋπολογισμό, οι πληρωμές μειώθηκαν κατά 2.034 εκατομμύρια ευρώ έναντι του στόχου, κυρίως λόγω ετεροχρονισμού μεταβιβαστικών πληρωμών προς ΟΚΑ (922 εκατ. ευρώ) και ταμειακών πληρωμών εξοπλιστικών προγραμμάτων (554 εκατομμύρια ευρώ).

Αξιοσημείωτες μεταβιβάσεις περιλαμβάνουν:
I. Νοσοκομεία και Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας: 1.164 εκατομμύρια ευρώ.
II. Κάλυψη κόστους παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας (ΥΚΩ) στον τομέα ηλεκτρικής ενέργειας: 400 εκατομμύρια ευρώ.
III. Ε.Κ.Α.Π.Υ. για προμήθεια φαρμάκων και υγείας: 557 εκατομμύρια ευρώ.
IV. Συγκοινωνιακοί φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ, ΟΣΕ): 328 εκατομμύρια ευρώ.
V. Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: 154 εκατομμύρια ευρώ.

Οι επενδυτικές δαπάνες ανήλθαν σε 10.483 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένες κατά 609 εκατομμύρια ευρώ έναντι του στόχου, αλλά αυξημένες κατά 549 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με το 2024.