Η ελληνική οικονομία μπαίνει στο νέο έτος με ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική
Ανάλυση της Alpha Bank αποκαλύπτει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και τις προκλήσεις της χώρας.
Η ελληνική οικονομία υποδέχεται το νέο έτος με ισχυρότερη αναπτυξιακή δυναμική σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ωφελούμενη παράλληλα από ευνοϊκές διεθνείς τάσεις. Οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις ενισχύουν το στρατηγικό και οικονομικό αποτύπωμα της χώρας, ενώ η Ευρώπη επιδιώκει τη σταδιακή απεξάρτησή της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές της Alpha Bank.
Η αυξανόμενη σημασία των θαλάσσιων μεταφορών υγροποιημένου φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με τις διαθέσιμες υποδομές αποθήκευσης, μπορεί να αναδείξει την Ελλάδα σε ενεργειακό κόμβο για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Επιπλέον, οι αναδιαρθρώσεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες (friend-shoring και near-shoring) δύνανται να αναβαθμίσουν τη θέση της Ελλάδας ως περιφερειακού διαμετακομιστικού κόμβου, προσελκύοντας επενδύσεις και πέραν του ενεργειακού τομέα. Ο τουρισμός, διατηρώντας την ανοδική του πορεία, ενισχύει περαιτέρω την ελληνική οικονομία, καλύπτοντας σημαντικό μέρος του εμπορικού ελλείμματος μέσω των ταξιδιωτικών εισπράξεων.
Σε μακροοικονομικό επίπεδο, η ελληνική οικονομία εισέρχεται στο νέο έτος με θετικές εξελίξεις:
* **Ανθεκτική Οικο-μεγέθυνση:** Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2% το πρώτο εννιάμηνο του 2025, υπερβαίνοντας τους ρυθμούς της ΕΕ-27 (1,7%) και της Ευρωζώνης (1,5%). Η αύξηση αυτή έρχεται ως συνέχεια τεσσάρων ετών ισχυρότερων ρυθμών μεγέθυνσης. Η ιδιωτική κατανάλωση, οι επενδύσεις (ενισχυμένες από ευρωπαϊκά κεφάλαια) και οι καθαρές εξαγωγές συνέβαλαν θετικά. Οι επενδύσεις παρουσίασαν άνοδο, ιδίως σε μεταφορικό εξοπλισμό, κατοικίες και λοιπές κατασκευές.
* **Βελτίωση Αγοράς Εργασίας:** Το μέσο ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 9% το πρώτο δεκάμηνο του 2025 (πτώση 1,3 ποσοστιαίων μονάδων σε ετήσια βάση), παρά το ότι παραμένει τρίτο υψηλότερο στην ΕΕ-27. Η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,4%, φτάνοντας τα 4,35 εκατομμύρια απασχολούμενους, επίπεδο που είχε να καταγραφεί από το 2010.
* **Ισχυρές Δημοσιονομικές Επιδόσεις:** Τα δημόσια οικονομικά, από αδυναμία, έχουν γίνει πλέον ισχυρό πλεονέκτημα. Το πρωτογενές πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε σε 12,4 δισ. ευρώ το πρώτο δεκάμηνο του έτους, προβλέποντας διατήρηση ισχυρών επιδόσεων για το 2025, σε αντίθεση με τα αναμενόμενα πρωτογενή ελλείμματα πολλών κρατών-μελών της ΕΕ-27. Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ έχει μειωθεί σημαντικά από το 2020, με την πτωτική τάση να αναμένεται να συνεχιστεί.
* **Ισχυρές Τουριστικές Επιδόσεις:** Το 2025 αναμένεται να είναι το τρίτο συνεχόμενο έτος ρεκόρ για τον ελληνικό τουρισμό. Το πρώτο δεκάμηνο, οι αφίξεις και οι εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 4,4% και 8,9% αντίστοιχα, με θετικές επιδόσεις από βασικές αγορές όπως Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία και ΗΠΑ.
Για το νέο έτος, η δυναμική της ελληνικής οικονομίας αναμένεται να παραμείνει ισχυρή, με τον ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ να υπερβαίνει τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους. Οι επενδύσεις, ενισχυμένες από πόρους 16,7 δισ. ευρώ του προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων, θα αποτελέσουν τον κύριο μοχλό ανάπτυξης. Η ιδιωτική κατανάλωση θα συνεχίσει να αυξάνεται, ωφελούμενη από δημοσιονομικές παρεμβάσεις και την αναμενόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού.
Η βελτίωση στην αγορά εργασίας αναμένεται να συνεχιστεί, με την ανεργία να υποχωρεί περαιτέρω, αν και με βραδύτερο ρυθμό. Οι πληθωριστικές πιέσεις, πιο έντονες το 2025 στην Ελλάδα σε σύγκριση με την Ευρωζώνη, εκτιμάται ότι θα εξασθενήσουν, με την ενεργειακή συνιστώσα να παίζει κρίσιμο ρόλο.
Οι κύριοι κίνδυνοι για την ελληνική οικονομία περιλαμβάνουν γεωπολιτικές εντάσεις, εμπορικό προστατευτισμό, φυσικές καταστροφές και καθυστερήσεις στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Επιπλέον, προκλήσεις συνιστούν η χαμηλότερη συμμετοχή επενδύσεων στο ΑΕΠ, η απόκλιση στην παραγωγικότητα εργασίας, τα χαμηλότερα ποσοστά απασχόλησης (ιδίως γυναικών και νέων) και η ανάγκη σύγκλισης του κατά κεφαλήν ΑΕΠ με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μέσω καινοτομίας, έρευνας, νέων τεχνολογιών και εκπαίδευσης, καθώς και η οικονομικά προσιτή στέγαση, αποτελούν σημαντικές προκλήσεις. Το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Προσιτής Στέγασης (European Affordable Housing Plan) και τα νέα μέτρα της ελληνικής κυβέρνησης στοχεύουν στην ενίσχυση της αγοράς κατοικίας και την προστασία των ευάλωτων ομάδων.

