Η “σιωπηλή τιμωρία” του Ρίτσαρντ Γκιρ από το Χόλιγουντ για την πολιτική του δράση
Ο ηθοποιός μιλά για τον δεκαετή αποκλεισμό του από τα Όσκαρ μετά την κριτική του προς την Κίνα για το Θιβέτ.
Ο Ρίτσαρντ Γκιρ αποκάλυψε πως βίωσε μια “σιωπηλή τιμωρία” από το Χόλιγουντ, με αποτέλεσμα να παραμένει μακριά από τη σκηνή των Όσκαρ για δεκαετίες. Η αιτία; Μια παρέμβασή του στην 65η απονομή των βραβείων το 1993, όπου αντί να παρουσιάσει απλώς το βραβείο, επέλεξε να μιλήσει ανοιχτά για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Κίνα στο Θιβέτ.
Μπροστά σε εκατομμύρια θεατές παγκοσμίως, ο Γκιρ απηύθυνε δημόσια έκκληση στον τότε ηγέτη της Κίνας, αναρωτώμενος αν ο Ντενγκ Σιαοπίνγκ παρακολουθούσε την τελετή και καλώντας τον να σταματήσει την καταπίεση στο Θιβέτ. Ενώ η στιγμή χειροκροτήθηκε από το κοινό, προκάλεσε έντονη ενόχληση στους ιθύνοντες της Ακαδημίας. Ο τότε πρόεδρος της AMPAS, Μπομπ Ρέμε, τον επέπληξε άμεσα, τονίζοντας ότι η τελετή προοριζόταν για ψυχαγωγία και όχι για πολιτικές δραστηριότητες. Ο παραγωγός Γκιλ Κέιτς φέρεται να υποβάθμισε την παρέμβαση, χαρακτηρίζοντάς την “αλαζονική”.
Οι συνέπειες ήταν άμεσες: ο Ρίτσαρντ Γκιρ εξαφανίστηκε από τη λίστα των παρουσιαστών των Όσκαρ. Παρότι, σύμφωνα με δημοσιεύματα, δεν του απαγορεύτηκε ποτέ η είσοδος και συχνά δεχόταν προσκλήσεις, τις οποίες όμως δεν μπορούσε να αποδεχτεί λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων, η Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών επιβεβαίωσε πως δεν υπήρξε ποτέ επίσημη απαγόρευση.
Για σχεδόν 20 χρόνια, ο Γκιρ, γνωστός υποστηρικτής της ανεξαρτησίας του Θιβέτ, κρατήθηκε διακριτικά μακριά από το βήμα, ακόμα και όταν οι ταινίες του απέσπασαν Όσκαρ και καθολική αναγνώριση. Μια χαρακτηριστική περίπτωση ήταν το “Chicago” του 2002, το οποίο κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, χωρίς όμως ο ίδιος να του δοθεί η δυνατότητα να ανέβει στη σκηνή.
Μόλις το 2013, σχεδόν δύο δεκαετίες μετά, του δόθηκε ξανά η ευκαιρία να παρουσιάσει βραβεία, μαζί με τους συμπρωταγωνιστές του από το “Chicago”. Με χιούμορ, ο Ρίτσαρντ Γκιρ είχε σχολιάσει τότε: “Προφανώς, αποκαταστάθηκα. Φαίνεται ότι, αν μείνεις αρκετά χρόνια, ξεχνούν ότι σε έχουν αποκλείσει”.
Περισσότερα από 30 χρόνια μετά το περιστατικό, ο Ρίτσαρντ Γκιρ μίλησε ανοιχτά για την εμπειρία του, τονίζοντας στη Variety ότι δεν κράτησε ποτέ κακία. “Δεν το πήρα ιδιαίτερα προσωπικά. Δεν πίστευα ότι υπήρχαν ‘κακοί’ σε αυτή την ιστορία. Κάνω αυτό που κάνω και σίγουρα δεν θέλω να βλάψω κανέναν”, δήλωσε, εξηγώντας πως ο ακτιβισμός του, που πηγάζει από τη φιλία του με τον Δαλάι Λάμα, τον οδηγεί να επιθυμεί να “πλήξει τον θυμό, τον αποκλεισμό και τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων”.
Ο ίδιος πιστεύει ότι η κριτική του προς την Κίνα και η δράση του υπέρ του Θιβέτ έχουν τρομάξει τα μεγάλα στούντιο. “Υπάρχουν σίγουρα ταινίες στις οποίες δεν μπορώ να συμμετάσχω, επειδή οι Κινέζοι θα πουν ‘όχι με αυτόν'”, είχε δηλώσει στο The Hollywood Reporter. “Πρόσφατα, κάποιος μου είπε ότι δεν μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν μια ταινία μαζί μου, γιατί θα ενοχλούσε την Κίνα”.
Ο Γκιρ, ο οποίος έχει απαγορευτεί εφ’ όρου ζωής από την Κίνα, τόνισε ότι ο αποκλεισμός του από τα Όσκαρ δεν τον πείραξε ιδιαίτερα, λέγοντας με χιούμορ: “Δεν χρειαζόταν να ξαναφορέσω σμόκιν. Μια χαρά ήμουν”.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια, η Ακαδημία έχει δημιουργήσει λίστα αποκλεισμών για παραβάτες του κώδικα δεοντολογίας, όπως ο Γουίλ Σμιθ (μετά το περιστατικό με τον Κρις Ροκ), ο Χάρβεϊ Γουάινστιν (μετά τις καταγγελίες σεξουαλικής κακοποίησης), ο Μπιλ Κόσμπι (μετά την καταδίκη του για σεξουαλική επίθεση) και ο διευθυντής φωτογραφίας Άνταμ Κίμελ (λόγω ιστορικού σεξουαλικών εγκλημάτων).

