Παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία: Διαπραγματευτικό χαρτί για την ειρήνη ή πηγή αποζημιώσεων;
Η επικεφαλής της Euroclear προτείνει τη χρήση των 183 δισ. ευρώ ως διαπραγματευτικό εργαλείο για την Ουκρανία, αντί για τη χρηματοδότηση δανείου αποζημιώσεων, εγείροντας ανησυχίες για νομικούς και οικονομικούς κινδύνους.
Η αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ύψους περίπου 183 δισεκατομμυρίων ευρώ, που βρίσκονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα πρέπει να κατευθυνθεί προς την επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία, παρά προς τη χρηματοδότηση ενός δανείου αποζημιώσεων ύψους 165 δισεκατομμυρίων ευρώ για το Κίεβο. Αυτή τη θέση εξέφρασε η επικεφαλής της Euroclear, Βαλερί Ουρμπέν, προτείνοντας τα περιουσιακά αυτά στοιχεία να λειτουργήσουν ως διαπραγματευτικό εργαλείο.
Σύμφωνα με την Ουρμπέν, η καλύτερη χρήση των δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων θα ήταν στις ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία. Η ίδια τόνισε ότι η δημιουργία ενός περίπλοκου και ριψοκίνδυνου νομικού σχήματος για τη χορήγηση δανείου αποζημιώσεων θα μπορούσε να οδηγήσει στην απώλεια της επιρροής στις διαπραγματεύσεις. «Αυτή τη στιγμή, θα ήταν καλύτερο να χρησιμοποιηθούν αυτά τα χρήματα για τις διαπραγματεύσεις ειρήνης, παρά να δημιουργηθεί μια εξαιρετικά περίπλοκη και επικίνδυνη νομική δομή και στη συνέχεια να χαθεί αυτή η επιρροή στις συνομιλίες», δήλωσε η Ουρμπέν στο βελγικό δίκτυο VRT.
Η τοποθέτηση της Ουρμπέν έρχεται λίγο μετά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για χορήγηση δανείου αποζημιώσεων στην Ουκρανία, λίγο πριν τη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ. Οι πόροι του ουκρανικού ταμείου αναμένεται να εξαντληθούν σύντομα, και οι ηγέτες καλούνται να αποφασίσουν εάν θα χρησιμοποιήσουν τα παγωμένα ρωσικά χρήματα για την επιβίωση του Κιέβου ή αν θα στηρίξουν την πολεμική προσπάθεια με χρήματα των φορολογουμένων.
Από την πλευρά τους, οι ΗΠΑ, μέσω του απεσταλμένου Στιβ Γουίτκοφ, είχαν προτείνει τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων για προσπάθειες ανασυγκρότησης υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, μετά από συμφωνία εκεχειρίας. Ωστόσο, ένα προηγούμενο σχέδιο για κατανομή των κερδών είχε δεχθεί κριτική από Ευρωπαίους για ευνοϊκή στάση προς τη Μόσχα.
Η κυβέρνηση του Βελγίου, μέσω του Μπαρτ Ντε Βέβερ, εκφράζει ανησυχίες για πιθανή ρωσική αντεπίθεση ως αντίδραση σε δάνειο αποζημιώσεων, ζητώντας χρηματοδοτικές εγγυήσεις από τις πρωτεύουσες της ΕΕ. Η Euroclear, ως κάτοχος της μεγαλύτερης μερίδας των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, έχει άμεσο συμφέρον από τις διαπραγματεύσεις, με την Ουρμπέν να επισημαίνει τους μεγάλους οικονομικούς κινδύνους. Πιθανή πτώχευση της Euroclear από αυτήν την πρωτοβουλία θα είχε σοβαρές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια χρηματοπιστωτική αγορά.
Παράλληλα, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επρόκειτο να συναντηθεί με τον Γερμανό Καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς και τον Βέλγο πρωθυπουργό Μπαρτ ντε Βέβερ, για να συζητήσουν την πρόταση δανείου επανορθώσεων. Η εκπρόσωπος της Επιτροπής, Πάολα Πίνιο, επιβεβαίωσε τις συναντήσεις, τονίζοντας ότι η πρόταση συνοδεύεται από τη σχετική νομοθετική βάση και στοχεύει στην επανεκκίνηση της συζήτησης με τα κράτη-μέλη. Η πρόταση εντάσσεται στο πλαίσιο της ανάθεσης στην Επιτροπή από το προηγούμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για την παρουσίαση λύσης στις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας για την περίοδο 2026-2027.
Ο Βέλγος πρωθυπουργός, Μπαρτ ντε Βέβερ, δήλωσε ότι το Βέλγιο στηρίζει σταθερά την Ουκρανία, αλλά δεν πρέπει να κληθεί να κάνει το αδύνατο, ενώ σε ανάρτησή του στο «Χ» τόνισε ότι οι όροι του Βελγίου είναι λογικοί και εποικοδομητικοί, και η χώρα δεν θα επιβαρυνθεί με ανεύθυνους κινδύνους.