Η αλήθεια πίσω από τα δημόσια έσοδα: Δυσκολίες για νοικοκυριά, αντοχή για επιχειρήσεις
Η εισπραξιμότητα φόρων στο δεκάμηνο αποκαλύπτει την οικονομική πίεση που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά, ενώ οι εταιρείες στηρίζουν την εικόνα, εν όψει νέων φοροελαφρύνσεων.
Μια πιεστική πραγματικότητα διαγράφεται για την οικονομική κατάσταση που βιώνουν τα ελληνικά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία για την πορεία των δημοσίων εσόδων στο δεκάμηνο του έτους. Τα δεδομένα αυτά υπογραμμίζουν την ανάγκη και τους λόγους πίσω από την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε δραστική μείωση των φόρων, δίνοντας προτεραιότητα στην άμεση φορολογία.
Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, η συνολική εισπραξιμότητα από επιχειρήσεις και νοικοκυριά έως τον Οκτώβριο άγγιζε τα 8 στα 10 ευρώ των βεβαιωμένων φόρων. Ωστόσο, το ποσοστό συμμόρφωσης διαμορφώνεται στο 82,02%, μια επίδοση οριακά η χειρότερη από το 2021 και μετά, που σηματοδοτεί επιβράδυνση στην είσπραξη.
Η ισορροπία των εσόδων διατηρείται κυρίως χάρη στις επιχειρήσεις. Η εικόνα θα ήταν πολύ δυσμενέστερη αν δεν υπήρχε η αξιοσημείωτη συνέπεια στις πληρωμές από πλευράς των εταιρειών. Ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων παρουσιάζει ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό εμπρόθεσμης πληρωμής, που αγγίζει το 89,3% για το δεκάμηνο. Συγκεκριμένα, από τα 6,25 δισ. ευρώ που είχαν βεβαιωθεί, τα 5,57 δισ. καταβλήθηκαν εμπρόθεσμα, επιβεβαιώνοντας τη σταθερή φορολογική συμπεριφορά του επιχειρηματικού τομέα.
Δυσκολίες αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά. Αντιθέτως, από την πλευρά τους, η εισπραξιμότητα για τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων βρίσκεται μόλις στο 74%. Ενώ βεβαιώθηκαν 3,9 δισ. ευρώ, τα εμπρόθεσμα εισπραχθέντα ανήλθαν σε 2,9 δισ. ευρώ. Παρόλο που διαχρονικά η εισπραξιμότητα του συγκεκριμένου φόρου κυμαίνεται μεταξύ 73% και 75%, τα χαμηλότερα ποσοστά φέτος, όπως το 65,6% τον Ιούνιο, καταδεικνύουν την οικονομική πίεση που υφίστανται τα νοικοκυριά.
Επιπλέον, όσον αφορά τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), η εισπραξιμότητα το δεκάμηνο έχει περιοριστεί στο 81,6%, μειωμένη κατά 4 μονάδες από το υψηλό του 2022 (85,36%). Αντίστοιχα, για τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), η εισπραξιμότητα κινείται επίσης χαμηλότερα από προηγούμενες χρονιές, στο 78,7% για το δεκάμηνο, με 1,56 δισ. ευρώ να έχουν πληρωθεί εμπρόθεσμα επί συνόλου 2 δισ. ευρώ.
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η επίπτωση της φορολογικής μεταρρύθμισης που τίθεται σε ισχύ από τη νέα χρονιά. Στόχος της μεταρρύθμισης είναι η μείωση των βαρών, με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της συμμόρφωσης και της εισπραξιμότητας του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων. Μια υψηλότερη εισπραξιμότητα θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω την ήδη θετική εκτέλεση του προϋπολογισμού, δίνοντας τη δυνατότητα για μεγαλύτερες μειώσεις φόρων και νέες φοροελαφρύνσεις.