Το Συμβούλιο Νέων: Η φωνή των νέων στη δημοτική διακυβέρνηση
Νέος θεσμός με πλήρη διαδικασία για την ενεργό συμμετοχή των νέων στη λήψη αποφάσεων των δήμων.
Με τον νέο Κώδικα ΟΤΑ, καθιερώνεται για πρώτη φορά το Συμβούλιο Νέων, ένα ουσιαστικό όργανο συμμετοχικής δημοκρατίας, με στόχο την ενίσχυση της ενεργού παρουσίας της νεολαίας στη δημοτική διακυβέρνηση. Ο θεσμός αυτός, που θεσμοθετείται με πλήρη και λεπτομερή διαδικασία, θα λειτουργεί σε κάθε δήμο με πληθυσμό άνω των 2.000 κατοίκων, εισάγοντας μια νέα μορφή άμεσης δημοκρατικής συμμετοχής μέσω ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.
Η σύσταση του Συμβουλίου Νέων καθίσταται υποχρεωτική για όλους τους δήμους άνω των 2.000 κατοίκων. Η θητεία των μελών διαρκεί 30 μήνες, κατά τη διάρκεια των οποίων θα πραγματοποιούνται δύο εκλογικές διαδικασίες για την ανάδειξη νέων μελών.
Δικαίωμα συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία έχουν όλοι οι νέοι που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του δήμου, δεν έχουν συμπληρώσει το 28ο έτος της ηλικίας τους εντός του έτους διεξαγωγής των εκλογών και είναι άνω των 17 ετών. Για το δικαίωμα του εκλέγεσθαι, οι υποψήφιοι πρέπει να πληρούν τα παραπάνω κριτήρια και να έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους κατά την υποβολή της υποψηφιότητάς τους.
Ο αριθμός των μελών του Συμβουλίου Νέων ποικίλλει ανάλογα με τον πληθυσμό του δήμου: 3 μέλη για δήμους από 2.001 έως 10.000 κατοίκους, 5 μέλη για δήμους από 10.001 έως 30.000, 7 μέλη για δήμους από 30.001 έως 100.000, και 11 μέλη για δήμους με πληθυσμό άνω των 100.001 κατοίκων. Ειδική ρύθμιση προβλέπεται για τον Δήμο Αθηναίων, ο οποίος θα έχει 15 μέλη.
Για την υποβολή των υποψηφιοτήτων, το Υπουργείο Εσωτερικών δημιουργεί μια ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή, προσβάσιμη μέσω του διαδικτύου. Μέσω αυτής, οι νέοι θα μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους, να γίνεται ο έλεγχος των προϋποθέσεων συμμετοχής, και να διασφαλίζεται η διαφάνεια και η αδιάβλητη διαδικασία.
Η εκλογική διαδικασία θα διεξάγεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, σε συνεργασία με το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας – ΕΔΥΤΕ Α.Ε. Οι ψηφοφόροι θα μπορούν να εκφράζουν την προτίμησή τους με την επιλογή ενός, δύο ή τριών υποψηφίων, ανάλογα με τον αριθμό των μελών του Συμβουλίου. Διαχειριστής της ψηφοφορίας θα είναι ο γραμματέας του δημοτικού συμβουλίου, και όργανο διεξαγωγής το προεδρείο του δημοτικού συμβουλίου.
Μετά την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας, θα εκδίδεται επίσημος πίνακας αποτελεσμάτων. Σε περίπτωση ισοψηφίας, θα διενεργείται δημόσια κλήρωση.
Ένα από τα σημαντικότερα προνόμια του Συμβουλίου Νέων είναι το δικαίωμα να υποβάλλει ένα θέμα σε κάθε ειδική συνεδρίαση λογοδοσίας του δημάρχου, καθιστώντας τη δημοτική αρχή υποχρεωμένη να εξετάσει δημόσια την πρόταση των νέων. Ο πρόεδρος του Συμβουλίου Νέων καλείται υποχρεωτικά στις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου, με δικαίωμα λόγου αλλά όχι ψήφου. Το Συμβούλιο Νέων θα συνεδριάζει τουλάχιστον μία φορά κάθε δύο μήνες και θα μπορεί να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για διοργάνωση εκδηλώσεων σε θέματα κοινωνικής πολιτικής, εκπαίδευσης, πολιτισμού και αθλητισμού, με σχετικές δαπάνες να εγγράφονται στον προϋπολογισμό του δήμου.