Τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία στο μικροσκόπιο της ΕΕ για δάνειο 165 δισ. ευρώ στην Ουκρανία

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη χορήγηση δανείου ύψους 165 δισ. ευρώ στην Ουκρανία, αξιοποιώντας παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται υπό την κατοχή του Βελγίου. Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου χρηματοδοτικού πακέτου που φτάνει τα 210 δισ. ευρώ, με στόχο την οικονομική υποστήριξη της Ουκρανίας για τα επόμενα χρόνια.

Σύμφωνα με την πρόταση που παρουσιάστηκε, το ποσό των 165 δισ. ευρώ για το δάνειο αποζημιώσεων προέρχεται από 25 δισ. ευρώ που είναι δεσμευμένα σε ιδιωτικούς τραπεζικούς λογαριασμούς εντός της ΕΕ, καθώς και από 140 δισ. ευρώ που φυλάσσονται στην Euroclear στο Βέλγιο. Η προοπτική αυτή έρχεται την ώρα που το «πολεμικό ταμείο» της Ουκρανίας αναμένεται να εξαντληθεί τον Απρίλιο.

Η πρόταση της Επιτροπής αναμένεται να αποτελέσει τη βάση για τεχνικές διαπραγματεύσεις, οι οποίες θα προηγηθούν της συνόδου των ηγετών της ΕΕ στα μέσα Δεκεμβρίου, όπου θα ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις. Το σενάριο αποπληρωμής του δανείου από την Ουκρανία τίθεται υπό την προϋπόθεση τερματισμού της σύγκρουσης από τη Ρωσία και καταβολής πολεμικών αποζημιώσεων, ένα ενδεχόμενο που θεωρείται εξαιρετικά απίθανο.

Από το σύνολο του δανείου, 115 δισ. ευρώ προορίζονται για την ενίσχυση της ουκρανικής αμυντικής βιομηχανίας, ενώ 50 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν στις δημοσιονομικές ανάγκες του Κιέβου. Επιπλέον, 45 δισ. ευρώ από το συνολικό πακέτο θα διατεθούν για την αποπληρωμή δανείου που είχε χορηγηθεί στην Ουκρανία από την ομάδα των G7 το 2024.

Το κύριο εμπόδιο στην υλοποίηση του σχεδίου παραμένει η αντίθεση της βελγικής κυβέρνησης. Ο Βέλγος Υπουργός Εξωτερικών, Μαξίμ Πρεβό, εξέφρασε την απογοήτευσή του, δηλώνοντας ότι το κείμενο της Επιτροπής δεν αντιμετωπίζει ικανοποιητικά τις ανησυχίες της χώρας του και ότι οι απόψεις του Βελγίου δεν λήφθηκαν υπόψη.

Το Βέλγιο εκφράζει φόβους για πιθανά αντίποινα από τη Ρωσία, τόσο κατά του κράτους όσο και κατά της Euroclear, του χρηματοπιστωτικού θεματοφύλακα που διατηρεί τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία. Ως εκ τούτου, η κυβέρνηση ζητά οικονομικές εγγυήσεις από τις υπόλοιπες πρωτεύουσες της ΕΕ, σε περίπτωση που η Μόσχα καταφέρει να διεκδικήσει την επιστροφή των χρημάτων.

Παρά τις ανησυχίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη δηλώσει την ετοιμότητά της να παράσχει επείγουσα χρηματοδότηση γέφυρας στην Ουκρανία, προκειμένου να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες της για τους πρώτους μήνες του νέου έτους, πιθανώς μέσω χρέους της ΕΕ.