Ο νέος χάρτης των Δήμων: Πώς η νέα κατηγοριοποίηση αλλάζει τις χρηματοδοτήσεις
Ο νέος κώδικας του Υπουργείου Εσωτερικών εισάγει 10 βασικές κατηγορίες και υποκατηγορίες δήμων, με άμεσες επιπτώσεις σε επιχορηγήσεις, προσλήψεις και τεχνική βοήθεια.
Το Υπουργείο Εσωτερικών, με τον νέο κώδικα που παρέδωσε στην ΚΕΔΕ, προχωρά σε μια ριζική αναδιάρθρωση της ταξινόμησης των Δήμων. Το Κεφάλαιο Γ’, και συγκεκριμένα το Άρθρο 8 «Κατηγορίες Δήμων», εισάγει μια νέα, αναλυτική κατηγοριοποίηση που αναμένεται να επηρεάσει άμεσα την κατανομή των κρατικών επιχορηγήσεων, πιθανώς τη μοριοδότηση στις προσλήψεις και την προτεραιότητα στην παροχή Τεχνικής Βοήθειας.
Η νέα κατηγοριοποίηση, που βασίζεται σε αυστηρά ποσοτικά και γεωγραφικά κριτήρια, προβλέπει 10 βασικές κατηγορίες δήμων: Ορεινοί (με υποκατηγορίες μικρών και μεγάλων), Παραμεθόριοι, Νησιωτικοί (με υποκατηγορίες μικρών, μεσαίων και μεγάλων), Μεγάλοι Ηπειρωτικοί (άνω των 25.000 κατοίκων, συμπεριλαμβανομένης Κρήτης & Ευβοίας), Δήμοι πρωτεύουσες νομών (ανεξαρτήτως πληθυσμού), Μεσαίοι Ηπειρωτικοί (10.001–25.000 κατοίκων), Μικροί Ηπειρωτικοί (έως 10.000 κατοίκων), και για πρώτη φορά, Δήμοι Μητροπολιτικών Συγκροτημάτων (Αθηνών και Θεσσαλονίκης).
Επιπλέον, ο νέος κώδικας καθιστά δυνατή τη δημιουργία υποκατηγοριών εντός κάθε βασικής κατηγορίας, με κριτήρια λειτουργικά, οικονομικά και αναπτυξιακά. Αυτή η διάκριση, όπως ορίζεται στο Άρθρο 27, θα καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, μετά από γνώμη της Κ.Ε.Δ.Ε., και στοχεύει στην εξυπηρέτηση ειδικότερων αναγκών των δήμων.
Η σημασία αυτής της κατηγοριοποίησης έγκειται στο ότι αποτελεί ένα ευθέως εργαλείο χρηματοδότησης. Η νέα ταξινόμηση θα επηρεάζει τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ), το ΕΣΠΑ, τις αρμοδιότητες των δήμων, αλλά και τις προτεραιότητες στις πολιτικές των αρμόδιων υπουργείων. Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) θα επικυρώνει και θα δημοσιεύει τα αποτελέσματα της απογραφής που θα καθορίσουν τον μόνιμο πληθυσμό, βασικό στοιχείο για την εφαρμογή των νέων διατάξεων.