Έκτακτη ανάγκη νερού στην Αττική: Ο καθηγητής Λέκκας προειδοποιεί για δραματική μείωση αποθεμάτων

Η Αττική βρίσκεται σε κατάσταση αυξημένης επαγρύπνησης, καθώς τα υδρολογικά δεδομένα των τελευταίων δύο ετών καταγράφουν δραματική μείωση στα αποθέματα νερού. Ο καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας, μίλησε στο ΕΡΤnews για τη σοβαρότητα της κατάστασης και τις αναγκαίες παρεμβάσεις, τονίζοντας την επιτακτική ανάγκη για άμεσο και ολοκληρωμένο σχεδιασμό, ώστε να αποφευχθούν τεράστια προβλήματα τα επόμενα δύο χρόνια.

Ο κ. Λέκκας επισήμανε ότι η ανησυχία για την ξηρασία υπήρχε εδώ και χρόνια, όμως οι ελάχιστες βροχοπτώσεις των δύο τελευταίων περιόδων ξεπέρασαν κάθε πρόβλεψη. Η κατάσταση δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων και συντονισμό.

Σχετικά με τις επιλογές της Πολιτείας, ο καθηγητής τόνισε ότι κάθε περιοχή παρουσιάζει μοναδικά προβλήματα και απαιτεί εξατομικευμένο σχεδιασμό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα νησιά, όπου η άντληση από εξαντλημένους υδροφορείς δεν είναι πλέον βιώσιμη. Υπογράμμισε, δε, ότι τα υπόγεια υδάτινα αποθέματα μπορούν να αξιοποιηθούν μόνο μέσω ενός συντονισμένου, κεντρικού σχεδίου, αποτρέποντας την ανεξέλεγκτη άντληση από ιδιώτες. Πολλά έργα, όπως ταμιευτήρες και φράγματα, έχουν αχρηστευτεί λόγω έλλειψης νερού.

Η στρατηγική, σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, πρέπει να περιλαμβάνει ενεργό εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφόρων οριζόντων, οι οποίοι αποτελούν τους μεγαλύτερους φυσικούς ταμιευτήρες. Αυτή η μέθοδος θεωρείται πιο αξιόπιστη από την επέκταση τεχνητών έργων, ειδικά σε περιοχές που έχουν πληγεί από πυρκαγιές.

Όσον αφορά την αφαλάτωση, ο καθηγητής προειδοποίησε ότι, αν και χρήσιμο εργαλείο, δεν αποτελεί εύκολη ή «καθαρή» λύση. Είναι μια ενεργοβόρα διαδικασία που, αν δεν στηρίζεται σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ενισχύει το φαινόμενο του θερμοκηπίου, επιβαρύνει το θαλάσσιο περιβάλλον και απαιτεί προσεκτική, ειδικά για κάθε περιοχή, εφαρμογή.

Συναγερμός έχει σημάνει για τη λειψυδρία, με την Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων να έχει ήδη γνωμοδοτήσει για την κήρυξη της Πάτμου και της Λέρου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, αντίστοιχη εξέλιξη αναμένεται και για την Αττική. Αυτή η διαδικασία δεν συνεπάγεται περιοριστικά μέτρα για τους πολίτες, αλλά ενεργοποιεί άμεση χρηματοδότηση έργων ύδρευσης, επισπεύδει μελέτες και ωριμάζει έργα, ενώ προσφέρει τεχνική υποστήριξη από μεγάλους διαχειριστές νερού όπως η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ.

Τα αποθέματα νερού της Αττικής βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο, όπως επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ. Στις 27 Οκτωβρίου 2025, οι ταμιευτήρες περιείχαν μόλις 377 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, ποσοστό 25% της χωρητικότητας, όταν σε παλαιότερα υδρολογικά έτη έφταναν ή ξεπερνούσαν το 1 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα. Ο Μόρνος διαθέτει 152 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, σχεδόν τα μισά από πέρυσι. Το τελευταίο 12μηνο η εξάντληση των αποθεμάτων ήταν δραματική, και με την ετήσια ζήτηση να αγγίζει τα 400 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι ένα σενάριο χωρίς βροχοπτώσεις τον χειμώνα θα φέρει την Αττική στα όριά της.

Η κυβέρνηση έχει ήδη παρουσιάσει έναν σχεδιασμό σε επτά άξονες, που περιλαμβάνει μεγάλα έργα υδροδότησης, επέκταση αρμοδιοτήτων ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, θεσμική ενίσχυση των δύο οργανισμών, ρυθμιστικό πλαίσιο υδάτων, αναδιάρθρωση των ΔΕΥΑ, στοχευμένη αντιμετώπιση προβλημάτων νησιών, καθώς και τεχνική βοήθεια και ωρίμανση έργων. Η ΕΥΔΑΠ δρομολογεί ήδη έργα αξιοποίησης δύο παραποτάμων του Αχελώου για να εξασφαλίσει σταθερή παροχή νερού στην Αττική.

Ο κ. Λέκκας εξέφρασε συγκρατημένη αισιοδοξία, δηλώνοντας: «Οι πρόσφατες βροχοπτώσεις είναι θετικές, όμως δεν σημαίνει ότι βγήκαμε από τον κίνδυνο. Η κλιματική κρίση είναι εδώ». Η Ελλάδα, όπως και πολλές περιοχές της νότιας Ευρώπης, εισέρχεται σε μια νέα εποχή όπου η διαχείριση του νερού πρέπει να αποτελέσει κεντρική πολιτική προτεραιότητα, καθώς η πρόκληση είναι παρούσα.