Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τον Άγιο Ανδρέα, τον Πρωτόκλητο
Ιστορία, θαύματα και η παράδοση του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα
Σήμερα, Κυριακή 30 Νοεμβρίου, σύμφωνα με το εορτολόγιο, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα, του Πρωτόκλητου. Εκατομμύρια πιστοί γιορτάζουν, ενώ παράλληλα η 30η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί και ως Παγκόσμια Ημέρα Αγοραστικής Αποχής.
Ο Άγιος Ανδρέας, ψαράς στο επάγγελμα και αδελφός του Αποστόλου Πέτρου, καταγόταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας. Ονομάστηκε πρωτόκλητος, καθώς ήταν ο πρώτος που κλήθηκε από τον Ιησού να τον ακολουθήσει. Μαζί με τον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή, υπήρξαν αρχικά μαθητές του Ιωάννη του Προδρόμου, έως ότου άκουσαν τα λόγια του «ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου» και ακολούθησαν τον Ιησού.
Μετά τον σχηματισμό της πρώτης Εκκλησίας, ο Άγιος Ανδρέας ανέπτυξε ιεραποστολική δράση σε περιοχές όπως η Βιθυνία, ο Εύξεινος Πόντος, η Θράκη, η Μακεδονία και η Ήπειρος, καταλήγοντας στην Αχαΐα. Στην Πάτρα, η διδασκαλία του είχε καρποφόρα αποτελέσματα, θεραπεύοντας πολλούς ασθενείς με τις προσευχές του. Μεταξύ αυτών, ήταν και η Μαξιμίλλα, σύζυγος του ανθύπατου Αχαΐας Αιγεάτου, η οποία πίστεψε στον Χριστό. Το γεγονός αυτό οδήγησε στη σύλληψη και σταύρωση του Ανδρέα σε σχήμα Χ, κατόπιν παρότρυνσης ειδωλολατρών ιερέων.
Οι πιστοί της Αχαΐας θρήνησαν βαθιά τον θάνατό του, ενώ ο ανθύπατος Αιγεάτης αρνήθηκε να τους παραδώσει το ιερό λείψανο. Ωστόσο, ο Θεός παρενέβη: ο Αιγεάτης τρελάθηκε και αυτοκτόνησε, επιτρέποντας στους χριστιανούς, με επικεφαλής τον πρώτο επίσκοπο Πατρών Στρατοκλή, να παραλάβουν και να θάψουν με τιμές το σεπτό λείψανο.
Αργότερα, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Κωνστάντιου, γιου του Μεγάλου Κωνσταντίνου, τμήμα του ιερού λειψάνου μεταφέρθηκε από την Πάτρα στην Κωνσταντινούπολη και εναποτέθηκε στον ναό των Αγίων Αποστόλων. Η αγία Κάρα του Πρωτόκλητου φαίνεται πως παρέμεινε στην Πάτρα. Το 1460 μ.Χ., ο Θωμάς Παλαιολόγος, αδελφός του τελευταίου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, μετέφερε το κειμήλιο στην Ιταλία, όπου και εναποτέθηκε στον ναό του Αγίου Πέτρου της Ρώμης.
Σημαντική στιγμή στην ιστορία της επανένωσης των ιερών λειψάνων αποτέλεσε η δωρεά ενός τεμαχίου δακτύλου του χεριού του Αγίου στην πόλη της Πάτρας από τον Ρώσο Πρίγκιπα Ανδρέα Μουράβιεφ τον Νοέμβριο του 1847 μ.Χ. Η τιμία Κάρα του Αγίου επέστρεψε στην Πάτρα στις 26 Σεπτεμβρίου 1964 μ.Χ., ενώ λείψανα του Σταυρού και του μαρτυρίου του προστέθηκαν στις 19 Ιανουαρίου 1980 μ.Χ. Η αγία Κάρα μεταφέρθηκε και στην Κύπρο το 1967 μ.Χ. για προσκύνημα.
Μια κυπριακή παράδοση αναφέρει την περιοδεία του Αποστόλου Ανδρέα στην Κύπρο, όπου, ενώ ταξίδευε προς την Αντιόχεια, αναγκάστηκε να σταματήσει σε ένα λιμανάκι λόγω έλλειψης ανέμου και νερού. Εκεί, προσευχήθηκε μπροστά σε έναν βράχο, ο οποίος, με τη σφραγίδα του Σταυρού, ανέβλυσε νερό, δημιουργώντας ένα αγίασμα που τρέχει έως σήμερα. Στην ίδια περιοχή, θεράπευσε θαυματουργικά το τυφλό παιδί του καπετάνιου, χαρίζοντάς του το φως. Αυτό το θαύμα οδήγησε στην πίστη και τη βάπτιση πολλών, συμπεριλαμβανομένου του καπετάνιου και του γιου του, που έλαβε το όνομα Ανδρέας.
Στον τόπο αυτόν, όπου περπάτησε ο Απόστολος Ανδρέας, κτίστηκε αργότερα το μεγάλο μοναστήρι του, καθιστώντας το παγκύπριο προσκύνημα. Χιλιάδες πιστοί, ορθόδοξοι, ετερόδοξοι και αλλόθρησκοι, συνέρρεαν για να προσκυνήσουν τη θαυματουργό εικόνα του, να βαπτίσουν τα νεογέννητα παιδιά τους και να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους. Το μοναστήρι λειτουργούσε ως “κολυμβήθρα Σιλωάμ” για τους πονεμένους, προσφέροντας θαύματα σε όσους μετέβαιναν με πίστη.