Πόνος στη δεξιά πλευρά της κοιλιάς: Πότε φταίνε οι χολόλιθοι και ποιες άλλες αιτίες πρέπει να γνωρίζετε

Η δεξιά πλευρά της κοιλιάς είναι μια περιοχή με σύνθετη ανατομία, φιλοξενώντας ζωτικής σημασίας όργανα όπως η χοληδόχος κύστη, το ήπαρ, ο δεξιός νεφρός, καθώς και τμήματα του εντέρου και των αναπαραγωγικών οργάνων. Ο πόνος που εντοπίζεται σε αυτή την περιοχή μπορεί να έχει ποικίλες αιτίες, με τους χολόλιθους (πέτρες στη χολή) να αποτελούν μία από τις πιο συχνές.

**Οι χολόλιθοι και τα χαρακτηριστικά τους συμπτώματα**

Οι χολόλιθοι είναι σκληρές εναποθέσεις πεπτικού υγρού, κατά κύριο λόγο χοληστερόλης, που σχηματίζονται στη χοληδόχο κύστη. Ενώ μπορεί να παραμείνουν ασυμπτωματικοί για μεγάλο χρονικό διάστημα, όταν εμποδίζουν τη φυσιολογική ροή της χολής, προκαλούν ξαφνικό και έντονο πόνο, γνωστό ως κολικός της χολής.

Τα βασικά σημάδια που υποδηλώνουν την ύπαρξη χολόλιθων είναι:

* **Πόνος στην άνω δεξιά κοιλιακή χώρα:** Πρόκειται για το πλέον χαρακτηριστικό σύμπτωμα. Ο πόνος εμφανίζεται συνήθως ξαφνικά, κορυφώνεται εντός λίγων λεπτών και μπορεί να διαρκέσει από μισή ώρα έως αρκετές ώρες, εντοπιζόμενος κάτω από το δεξί πλευρό.
* **Ακτινοβολία πόνου:** Ο πόνος μπορεί να επεκτείνεται στην πλάτη ή στον δεξιό ώμο, λόγω των νευρικών οδών που συνδέουν τη χοληδόχο κύστη.
* **Επιδείνωση μετά από λιπαρά γεύματα:** Η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε λιπαρά διεγείρει τη χοληδόχο κύστη, εντείνοντας την απόφραξη εάν υπάρχει πέτρα.
* **Συνοδά συμπτώματα:** Ναυτία, έμετος, φούσκωμα ή αίσθημα πληρότητας μετά τα γεύματα, καθώς και ευαισθησία κατά την ψηλάφηση της άνω δεξιάς κοιλιακής χώρας.

**Προειδοποιητικά σημάδια για σοβαρές επιπλοκές**

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι χολόλιθοι μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές, όπως χολοκυστίτιδα (φλεγμονή της χοληδόχου κύστης) ή απόφραξη του χοληδόχου πόρου. Απαιτείται επείγουσα ιατρική φροντίδα εάν παρουσιαστούν:

* Πυρετός ή ρίγη
* Επίμονος κοιλιακός πόνος άνω των μερικών ωρών
* Ίκτερος (κιτρίνισμα δέρματος ή ματιών)
* Σκούρα ούρα ή ωχρά κόπρανα
* Έντονη ναυτία ή εμετός
* Αδυναμία λήψης τροφής

**Άλλες αιτίες πόνου στη δεξιά κοιλιακή χώρα**

Δεν είναι όλοι οι πόνοι στη δεξιά κοιλιακή χώρα αποτέλεσμα χολόλιθων. Άλλες παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα περιλαμβάνουν:

* **Σκωληκοειδίτιδα:** Φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης, με πόνο που συνήθως ξεκινά γύρω από τον ομφαλό και μετατοπίζεται στην κάτω δεξιά κοιλία, συνοδευόμενος από πυρετό, απώλεια όρεξης και επιδείνωση κατά την κίνηση.
* **Κύστεις ωοθηκών:** Μια κύστη στη δεξιά ωοθήκη μπορεί να προκαλέσει πόνο στην κάτω δεξιά κοιλία, ο οποίος μπορεί να οξυνθεί σε περίπτωση ρήξης ή συστροφής.
* **Πέτρες στα νεφρά:** Πέτρες στο δεξί νεφρό ή τον ουρητήρα μπορούν να προκαλέσουν έντονο, κωλικοειδή πόνο, που αντανακλά στη βουβωνική χώρα, και να συνοδεύονται από αίμα στα ούρα.
* **Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ):** Μπορεί να προκαλέσει επαναλαμβανόμενο κοιλιακό πόνο, φούσκωμα, δυσκοιλιότητα ή διάρροια.
* **Ηπατίτιδα:** Φλεγμονή του ήπατος μπορεί να προκαλέσει πόνο στην άνω δεξιά κοιλιά, κόπωση και ίκτερο.
* **Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου (PID):** Λοίμωξη των γυναικείων αναπαραγωγικών οργάνων.
* **Δυσκοιλιότητα ή αέρια:** Η συσσώρευση αερίων ή η σοβαρή δυσκοιλιότητα μπορεί να προκαλέσει οξύ πόνο.

**Διάγνωση και προσέγγιση**

Η διάγνωση της αιτίας του πόνου περιλαμβάνει φυσική εξέταση, αιματολογικές εξετάσεις, υπερηχογράφημα (ως πρώτη απεικονιστική μέθοδος για χολόλιθους), αξονική τομογραφία, και σε ορισμένες περιπτώσεις, άλλες ειδικές εξετάσεις. Η κατανόηση του πόνου, της θέσης και των συνοδών συμπτωμάτων είναι καθοριστική για την ακριβή διάγνωση.