Νέο προσχέδιο συμφωνίας ασφαλείας για την Ουκρανία, με μοντέλο το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ
Αποκαλύψεις για εγγυήσεις που θα δεσμεύουν ΗΠΑ και Ευρώπη, ενώ παράλληλα η Ουκρανία καλείται να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις.
Μια δεύτερη εκδοχή συμφωνίας για την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας προς την Ουκρανία εξετάζεται, σύμφωνα με δημοσίευμα της ιστοσελίδας Axios. Η πρωτοβουλία έρχεται λίγες ώρες μετά τη διαρροή λεπτομερειών από ένα σχέδιο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο προτείνει τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Το προσχέδιο, όπως αναφέρεται από το Axios, προβλέπει εγγυήσεις ασφαλείας βασισμένες στο Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ. Αυτό σημαίνει ότι οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι θα δεσμεύονται να αντιμετωπίζουν οποιαδήποτε επίθεση κατά της Ουκρανίας ως επίθεση εναντίον ολόκληρης της «διατλαντικής κοινότητας». Ειδικότερα, οποιαδήποτε «σημαντική, εκ προθέσεως και παρατεταμένη ένοπλη επίθεση» της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας θα θεωρείται απειλή για την ειρήνη και ασφάλεια της διατλαντικής κοινότητας, οδηγώντας σε ανάλογη αντίδραση από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής χρήσης στρατιωτικής ισχύος.
Το έγγραφο έχει ήδη διαμορφωθεί ως πολυμερής συμφωνία, με τη συμμετοχή της Ουκρανίας, των ΗΠΑ, της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας. Ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου επιβεβαίωσε ότι η Μόσχα έχει ενημερωθεί, αν και παραμένει αβέβαιο εάν θα απαιτηθεί η τελική υπογραφή του Βλαντιμίρ Πούτιν. Οι εγγυήσεις ασφαλείας θα έχουν αρχική διάρκεια δέκα ετών, με δυνατότητα ανανέωσης με αμοιβαία συναίνεση.
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου και άλλες πηγές με άμεση γνώση του θέματος επιβεβαίωσαν τη γνησιότητα του εγγράφου, τονίζοντας ότι η πρόταση χρήζει συζήτησης με τους Ευρωπαίους εταίρους και ενδέχεται να υποστεί τροποποιήσεις. Επιπλέον, η κυβέρνηση Τραμπ εκτιμά την προτεινόμενη εγγύηση ασφάλειας ως «μεγάλη νίκη» για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια της Ουκρανίας.
Ωστόσο, η αμερικανική ιστοσελίδα σχολιάζει ότι, με αυτήν την πρόταση, ο Ζελένσκι ενδέχεται να αναγκαστεί να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις πέραν του εδάφους που ελέγχει σήμερα η Ρωσία. Το σχέδιο φέρεται να συζητήθηκε από τον απεσταλμένο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, με τον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Ζελένσκι, Ρουστέρ Ουμέροφ, το περασμένο Σαββατοκύριακο. Το έγγραφο παραδόθηκε γραπτώς στον Ουκρανό πρόεδρο την Πέμπτη.
Το Axios επισημαίνει ότι το σχέδιο μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις στους υποστηρικτές της πολιτικής «Πρώτα η Αμερική», καθώς ουσιαστικά θα δέσμευε τον αμερικανικό στρατό για την υπεράσπιση της Ουκρανίας σε περίπτωση νέας σύγκρουσης.
Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα είχαν διαρρεύσει λεπτομέρειες από ένα άλλο σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου, το οποίο περιλαμβάνει προτάσεις για την Κριμαία και όλο το Ντονμπάς. Τα έγγραφα που διέρρευσαν στο Nexta, επικαλούμενα τον Ουκρανό βουλευτή Ολέξι Χοντσαρένκο, κάνουν λόγο για στρατηγικές συμφωνίες που αγγίζουν εδαφικά και στρατιωτικά θέματα, καθώς και οικονομικά μέτρα για την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας και την αποκατάσταση της διεθνούς θέσης της Ρωσίας.