Εικονικές δίκες ανηλίκων στα Χανιά: Τα παιδιά γίνονται δικαστές και εισαγγελείς

Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκαν οι πρώτες «Εικονικές Δίκες Ανηλίκων» στο Πρωτοδικείο Χανίων, μια πρωτοποριακή πρωτοβουλία που έφερε μαθητές της Γ’ Τάξης του 6ου Γυμνασίου και της Α’ Τάξης του 2ου ΓΕ.Λ. Χανίων σε ρόλους δικαστικών λειτουργών. Η δράση, που αποσκοπεί στην προώθηση των αξιών της Δικαιοσύνης, του Σεβασμού και της Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, συνδιοργανώθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, το Πρωτοδικείο Χανίων, τον Δικηγορικό Σύλλογο Χανίων και τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων.

Η πρωτοβουλία υλοποιείται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «Joint project European Union and Council of Europe for Child Friendly Justice», με τη χώρα μας να συμμετέχει ως μία από τις τρεις επιλεγμένες χώρες-εταίρους. Στην κατάμεστη αίθουσα του Πρωτοδικείου, οι μαθητές βίωσαν βιωματικά τις αρχές της ισότητας, της δίκαιης δίκης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δύο εικονικές δίκες διεξήχθησαν, με τη μία να αφορά υπόθεση εκβίασης, συκοφαντικής δυσφήμησης και παραβίασης προσωπικών δεδομένων, και την άλλη, πιο σύνθετη, να περιλαμβάνει ληστεία, διακίνηση πορνογραφικού υλικού ανηλίκων, εκβίαση, συκοφαντική δυσφήμηση και παραβίαση προσωπικών δεδομένων.

Οι «κατηγορούμενοι» κρίθηκαν ένοχοι, με το δικαστήριο να επιβάλλει αναμορφωτικά μέτρα, όπως εντατική επιμέλεια από την Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων, παρακολούθηση πολιτιστικού προγράμματος στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης και το καινοτόμο πρόγραμμα ψυχοεκπαίδευσης και ενδυνάμωσης κοινωνικών δεξιοτήτων RE:MIND. Το πρόγραμμα αυτό, μέσω της μελέτης κειμένων της αρχαίας ελληνικής και διεθνούς κλασικής λογοτεχνίας, εστιάζει σε θέματα φιλίας, ενσυναίσθησης και διαχείρισης θυμού.

Πριν από τις εικονικές δίκες, στις 13 Νοεμβρίου, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με θέμα «Από τη δίκη του Σωκράτη στη Φιλική προς τα Παιδιά Δικαιοσύνη: Διαχρονικές Αξίες και Σύγχρονες Προσεγγίσεις στο Δίκαιο». Στη διάρκεια της εκδήλωσης, αναλύθηκαν η έννοια της φιλικής προς τα παιδιά δικαιοσύνης, η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και βασικά νομικά εργαλεία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε η διαδραστική συζήτηση μαθητών με τον Ομότιμο Καθηγητή Ε.Κ.Π.Α., κ. Χαράλαμπο Παπαγεωργίου.

Εμπνευστής της δράσης και πρωτοπόρος της αρχικής έκδοσής της στο Πρωτοδικείο Λασιθίου το 2023, ήταν ο Εφέτης Ναυπλίου, κ. Ιωάννης Ευαγγελάτος. Τον συντονισμό της εκδήλωσης ανέλαβε η Πρόεδρος Πρωτοδικών Αθηνών, Δικαστής Ανηλίκων, κα Στέλλα Δραγατσίκη.

Η Γενική Διευθύντρια Ειδικών Νομικών Ζητημάτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, κα Ευτυχία Κατσιγαράκη, τόνισε ότι η Ελλάδα επιλέχθηκε στις αρχές του 2024 ως εταίρος στο πρόγραμμα «Δικαιοσύνη Φιλική προς τα παιδιά», στο οποίο έχει την επιστημονική ευθύνη και το συντονισμό υλοποίησης για τη χώρα. Στόχος του έργου είναι η βελτίωση της προστασίας των παιδιών που έρχονται σε επαφή με το νόμο. «Η δράση των εικονικών ποινικών δικών ανηλίκων αποτελεί μια καινοτόμο βιωματική εκπαιδευτική δράση που στοχεύει στην ενίσχυση της δημοκρατικής συνείδησης και της ενεργού πολιτειότητας των μαθητών, ευαισθητοποιώντας τους γύρω από το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου», ανέφερε.

Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων, κ. Χρήστος Πραματευτάκης, υπογράμμισε την ανάγκη να «ρίξουμε γέφυρες» ώστε οι ανήλικοι να γνωρίσουν τη Δικαιοσύνη και να έχουν «παιδεία δικαιοσύνης», προσθέτοντας ότι «αν αλλάξει κάτι στον κόσμο θα οφείλεται στα παιδιά μας».

Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δικαστικής Προσβασιμότητας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, κ. Δημήτρης Γιουτίκας, παρουσίασε τη θεματική ενότητα «Από τη Δίκη του Σωκράτη στη Φιλική προς τα Παιδιά Δικαιοσύνη», συγκρίνοντας τη δίκη του Σωκράτη με τη σύγχρονη ποινική δίκη και εστιάζοντας στις βελτιώσεις και τα εχέγγυα της αμερόληπτης δικαστικής κρίσης.

Η Γενική Γραμματέας Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων, κα Μαρία Αγιασμενάκη, παρουσίασε τη θεματική ενότητα «Δεοντοκρατικός και χρησιμοθηρικός ηθικός κώδικας του Εφήβου: Το Δίλημμα του Heinz», βοηθώντας τους μαθητές να κατανοήσουν βασικές έννοιες ηθικής σκέψης και ανάπτυξης, μέσα από τη θεωρία του Lawrence Kohlberg.

Η Επόπτρια Ποιότητας της Εκπαίδευσης της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων, κα Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτου, τόνισε την ανάγκη τα παιδιά να γνωρίζουν τις συνέπειες των αξιόποινων πράξεων, καθώς «κάποιες πράξεις τους είναι αξιόποινες, χωρίς να το γνωρίζουν».

Τέλος, η επιμελήτρια ανηλίκων Χανίων, ψυχολόγος και κοινωνική λειτουργός, κα Αντωνία Καπαδουκάκη, ανέφερε ότι πλέον υπάρχουν σαφέστερα εργαλεία για την αναμόρφωση της ποινικής δικαιοσύνης ανηλίκων, με τα αναμορφωτικά μέτρα να εμπλουτίζονται.

Στην εκδήλωση απεστάλησαν χαιρετισμοί από την επικεφαλής της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στο Συμβούλιο της Ευρώπης, κα Ντόρα Μπακογιάννη, και την Υφυπουργό Μετανάστευσης, κα Σέβη Βολουδάκη, ενώ παρευρέθηκε ο βουλευτής Χανίων, κ. Αλέξανδρος Μαρκογιαννάκης.