Shein: Η άφιξη της fast fashion στην καρδιά του Παρισιού προκαλεί αντιδράσεις
Ερωτήματα για την ποιότητα, την παραγωγική διαδικασία και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της κινεζικής πλατφόρμας που κατακτά την Ευρώπη.
Η Shein, η κινεζική πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου που έχει σαρώσει τις αγορές παγκοσμίως, άνοιξε τις πόρτες του πρώτου φυσικού της καταστήματος στο Παρίσι τον περασμένο Νοέμβριο, προκαλώντας κύματα ενθουσιασμού στους καταναλωτές αλλά και έντονες διαμαρτυρίες. Η επιλογή της γαλλικής πρωτεύουσας, παγκόσμιου κέντρου της υψηλής ραπτικής, θέτει επιτακτικά το ζήτημα της ποιότητας των προϊόντων που προσφέρει η Shein, ενώ η προσέλευση του κόσμου υπήρξε εντυπωσιακή.
Το κατάστημα, που στεγάζεται στο φημισμένο εμπορικό κέντρο BHV Marais, έρχεται σε μια περίοδο όπου η Shein, συχνά παρομοιαζόμενη με την Temu, βρίσκεται στο επίκεντρο επικρίσεων. Οι κατηγορίες ποικίλλουν, από την πώληση πλαστών προϊόντων και την ύπαρξη κακών συνθηκών εργασίας, έως τη διάθεση επικίνδυνων ειδών και το επιθετικό μάρκετινγκ. Παρά τις καταγγελίες, η απήχηση των δύο πλατφορμών παραμένει τεράστια, κυρίως λόγω των εξαιρετικά χαμηλών τιμών και της ευρείας γκάμας επιλογών που προσφέρουν.
Πέρα από τις ελκυστικές τιμές, η Shein και η Temu επωφελούνται από ευνοϊκές ρυθμίσεις, όπως η απαλλαγή από εισαγωγικούς δασμούς για δέματα κάτω των 150 ευρώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αντίστοιχη ρύθμιση στις ΗΠΑ, που αφορούσε δέματα κάτω των 800 δολαρίων, έχει ήδη καταργηθεί, οδηγώντας σε αισθητή μείωση των αποστολών. Στην Ευρώπη, αντίστοιχοι κανονισμοί αναμένεται να τεθούν σε ισχύ.
Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους: το πρώτο εξάμηνο του 2025, η Temu κατέγραψε 115 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες μηνιαίως στην ΕΕ, ενώ η Shein έφτασε τα 145 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση 12% σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο.
Ένα από τα σοβαρότερα ζητήματα που αναδύονται από τη δραστηριότητα αυτών των γιγαντιαίων πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου είναι η βιωσιμότητα. Η συντριπτική πλειονότητα των προϊόντων αποστέλλεται απευθείας από την Κίνα στους καταναλωτές παγκοσμίως, συχνά μεμονωμένα συσκευασμένα και αεροπορικώς για ταχεία παράδοση. Αυτή η διαδικασία επιβαρύνει τις τελωνειακές υπηρεσίες και καθιστά εξαιρετικά δύσκολη, αν όχι αδύνατη, την επιστροφή των προϊόντων.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις εκφράζουν έντονη ανησυχία για τον όγκο αποβλήτων που παράγεται από τη “φθηνή γρήγορη μόδα”, τα πλαστικά και χάρτινα υλικά συσκευασίας, καθώς και τις εκπομπές CO2 από τις αεροπορικές μεταφορές. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 2024 εισήχθησαν στην ΕΕ περίπου 4,6 δισεκατομμύρια αντικείμενα μικρής αξίας, αριθμός διπλάσιος από το 2023 και τριπλάσιος από το 2022.
Πέρα από τις περιβαλλοντικές ανησυχίες, τίθεται και το ζήτημα της ασφάλειας των προϊόντων. Δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν στο Βέλγιο και τη Δανία αποκάλυψαν ότι ένα σημαντικό ποσοστό των προϊόντων που αγοράστηκαν από τις Shein και Temu δεν πληρούσαν τους κανονισμούς της ΕΕ. Συγκεκριμένα, 110 από 162 ελεγχόμενα προϊόντα βρέθηκαν να μην συμμορφώνονται, με περίπου το ένα τέταρτο να χαρακτηρίζεται ως επικίνδυνο. Ορισμένα είδη περιείχαν επικίνδυνες ουσίες όπως φορμαλδεΰδη και βαρέα μέταλλα, ενώ φορτιστές USB παρουσίαζαν κίνδυνο υπερθέρμανσης.