Απάτη ΦΠΑ με πολυτελή αυτοκίνητα: Πώς στήνεται το «καρουζέλ» από τη Γερμανία στη Βουλγαρία και φτάνει στην Ελλάδα

Πολυτελή μεταχειρισμένα αυτοκίνητα που προέρχονται από τη Γερμανία, «ξεπλένονται» στη Βουλγαρία και καταλήγουν στην Ελλάδα σχεδόν αφορολόγητα, ξεσκεπάζουν ένα περίπλοκο δίκτυο απάτης. Η μέθοδος, που θεσμοθετήθηκε για την αποφυγή της διπλής φορολόγησης, μετατρέπεται από κάποιους σε εργαλείο για την εξαφάνιση ΦΠΑ δεκάδων χιλιάδων ευρώ, όπως αποκάλυψε η ΑΑΔΕ με έρευνα στο πρώτο τελωνείο Θεσσαλονίκης.

Το ευφυές αυτό «κόλπο», που βασίζεται στο ευρωπαϊκό «margin scheme» (καθεστώς περιθωρίου κέρδους) για εμπόρους μεταχειρισμένων αγαθών, παίζεται σε τρία βασικά βήματα:

1. **Ενδοκοινοτική Παράδοση από Γερμανία:** Ο Γερμανός πωλητής μεταβιβάζει το αυτοκίνητο σε βουλγαρική εταιρεία ως «ενδοκοινοτική παράδοση». Σύμφωνα με τη νομοθεσία, ο πωλητής δεν χρεώνει ΦΠΑ όταν πουλά σε εταιρεία άλλου κράτους-μέλους με έγκυρο VAT number (zero rate).
2. **«Ξέπλυμα» στη Βουλγαρία:** Η βουλγαρική «εταιρεία» λαμβάνει το αυτοκίνητο χωρίς ΦΠΑ. Για να «νομιμοποιηθεί» η συναλλαγή, εμφανίζεται ότι το αγόρασε με ΦΠΑ, ο οποίος όμως είναι εικονικός, καθώς δεν καταβλήθηκε ποτέ.
3. **Μεταπώληση στην Ελλάδα με Margin Scheme:** Η βουλγαρική εταιρεία μεταπωλεί το αυτοκίνητο στην Ελλάδα, εκδίδοντας τιμολόγιο όπου δηλώνεται εφαρμογή του καθεστώτος περιθωρίου κέρδους. Έτσι, οι ελληνικές φορολογικές αρχές εστιάζουν μόνο στο δηλωθέν «περιθώριο» κέρδους και όχι στην πραγματική αξία του οχήματος, με αποτέλεσμα ο εισαγωγικός ΦΠΑ να μην εισπράττεται στο σύνολό του.

**Το παράδειγμα της απάτης:**

Ένα μεταχειρισμένο πολυτελές αυτοκίνητο με καθαρή τιμή 50.000 € πωλείται από Γερμανό σε βουλγαρική εταιρεία χωρίς γερμανικό ΦΠΑ. Η βουλγαρική εταιρεία, για να εμφανίσει «νομιμοφάνεια», δημιουργεί ένα πλασματικό τιμολόγιο 59.500 € (50.000 € + 19% φαινομενικός ΦΠΑ), ποσό που ουδέποτε αποδίδεται στη Γερμανία. Στη συνέχεια, για την ελληνική αγορά, εκδίδεται τιμολόγιο margin scheme με δηλωθέν κέρδος, π.χ., 2.000 €.

Στην Ελλάδα, ο ΦΠΑ υπολογίζεται μόνο επί αυτού του κέρδους (2.000 € × 24% = 480 €). Αντί για τα 12.000 € ΦΠΑ που θα έπρεπε να εισπραχθούν επί της συνολικής αξίας, το Δημόσιο λαμβάνει μόλις 480 €, με απώλεια 11.520 € για κάθε όχημα. Το «19%» που εμφανίζεται στα χαρτιά είναι ένα πλασματικό στοιχείο νομιμοφάνειας, που στόχο έχει την κάλυψη των ιχνών.

**Το «margin scheme»: Εργαλείο προστασίας ή φοροδιαφυγής;**

Το καθεστώς περιθωρίου κέρδους είναι νόμιμο και προβλέπεται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία (άρθρο 45 του Κώδικα ΦΠΑ/Οδηγία 2006/112/ΕΚ). Σκοπός του είναι να αποφεύγεται η διπλή φορολόγηση σε μεταχειρισμένα που πωλούνται από ιδιώτες σε εμπόρους. Ωστόσο, όταν εφαρμόζεται καταχρηστικά σε αλυσίδες εταιρικών συναλλαγών, μετατρέπεται από εργαλείο προστασίας σε μηχανή εξαφάνισης φόρων.

Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ είναι ενδεικτικά: 19 οχήματα συνολικής αξίας 885.000 € προκάλεσαν απώλεια ΦΠΑ άνω των 212.000 €. Πρόκειται για ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο που στηρίζεται σε ψευδή τιμολόγια, δήθεν αγορές από ιδιώτες, εικονικά εξαγωγικά δελτία και προσωρινές πινακίδες, τα οποία συχνά επαρκούν για να παραπλανήσουν πρόχειρους ελέγχους στα τελωνεία.

**Ψηφιακές διασταυρώσεις και ευρωπαϊκή έρευνα:**

Η ΑΑΔΕ για να ξεσκεπάσει τέτοια κυκλώματα δεν αρκείται στα χαρτιά, αλλά χρησιμοποιεί ψηφιακές διασταυρώσεις: έλεγχο στο ευρωπαϊκό σύστημα VIES, τελωνειακά μητρώα, μητρώα οχημάτων (VIN και ιστορικοί τίτλοι), καθώς και ανάλυση τραπεζικών ροών. Όταν τα στοιχεία αυτά συνδεθούν, η δικαιολογία «αγορά από ιδιώτη» καταρρέει, ανοίγοντας τον δρόμο για αναδρομικές απαιτήσεις, πρόστιμα και ποινικές ενέργειες.

Η υπόθεση αυτή εντάσσεται σε ένα ευρύτερο δίκτυο απάτης ΦΠΑ που απασχολεί πλέον και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO). Στο πλαίσιο της έρευνας «Vortex», οι ευρωπαϊκές αρχές αποκάλυψαν ένα οργανωμένο κύκλωμα «καρουζέλ» με πολυτελή αυτοκίνητα, που προκάλεσε ζημιά άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ σε χώρες της Ε.Ε. Πάνω από 400 αστυνομικοί και φορολογικοί ελεγκτές συμμετείχαν σε ταυτόχρονες επιχειρήσεις σε Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Ουγγαρία και Σλοβακία, με δεκάδες έρευνες, συλλήψεις και κατασχέσεις.

Το δίκτυο λειτουργούσε με την ίδια λογική: εταιρείες-βιτρίνες αγόραζαν αυτοκίνητα χωρίς ΦΠΑ από άλλη χώρα της Ε.Ε. (ενδοκοινοτικές παραδόσεις), τα μεταπωλούσαν εντός της Ένωσης χωρίς να αποδώσουν τον φόρο, και ξαναπουλούσαν τα ίδια οχήματα μέσω άλλων εταιρειών για να κλείνει ο κύκλος. Συχνά, τα ίδια αυτοκίνητα άλλαζαν ιδιοκτήτη τρεις και τέσσερις φορές στα χαρτιά, με σκοπό την απώλεια του ελέγχου του ΦΠΑ.

Στο επίκεντρο της έρευνας «Vortex» βρέθηκαν πολυτελή οχήματα μεγάλης αξίας που μετακινούνταν επανειλημμένα μεταξύ των ίδιων εταιρειών, οι οποίες δημιουργούσαν εικονικές ενδοκοινοτικές παραδόσεις, εξαφανίζοντας τις υποχρεώσεις απόδοσης ΦΠΑ. Κάθε εταιρεία λειτουργούσε ως ενδιάμεσος κρίκος – άλλοτε ως «εξαγωγέας», άλλοτε ως «αγοραστής» ή «μεταπωλητής»