Παρακεταμόλη και Αυτισμός: Η Επιστήμη Διαψεύδει τους Αβάσιμους Ισχυρισμούς
Τελευταία επιστημονική ανασκόπηση του BMJ καταρρίπτει την προ ετών σύνδεση, ενώ επαναβεβαιώνει την ασφάλεια του φαρμάκου για τις εγκύους.
Μια εκτενής επιστημονική ανασκόπηση, που δημοσιεύθηκε στην έγκριτη βρετανική ιατρική επιθεώρηση BMJ, έρχεται να βάλει τέλος σε συζητήσεις και αβάσιμους ισχυρισμούς περί σύνδεσης της χρήσης παρακεταμόλης κατά την εγκυμοσύνη με την εμφάνιση διαταραχών αυτιστικού φάσματος ή διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) στα παιδιά. Τα τρέχοντα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, όπως επιβεβαιώνει η μελέτη, δεν επαληθεύουν καμία τέτοια σύνδεση, ούτε την έκθεση των εμβρύων στο συγκεκριμένο φαρμακευτικό σκεύασμα.
Οι ισχυρισμοί αυτοί, που είχαν διατυπωθεί επανειλημμένα από Αμερικανούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένου του τότε προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε καλέσει τις εγκύους να αποφεύγουν την παρακεταμόλη, έχουν απορριφθεί από την επιστημονική κοινότητα. Η ιατρική συναίνεση παραμένει σταθερή: η παρακεταμόλη θεωρείται το ασφαλέστερο παυσίπονο για τις εγκύους, σε αντίθεση με την ασπιρίνη ή την ιβουπροφαίνη, των οποίων οι κίνδυνοι για το έμβρυο έχουν τεκμηριωθεί.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) είχε ήδη σπεύσει να διαψεύσει τις σχετικές δηλώσεις, τονίζοντας την έλλειψη επιστημονικών στοιχείων. Η εν λόγω μελέτη του BMJ, αν και δεν βασίζεται σε νέα πρωτογενή έρευνα, παρέχει την πιο ολοκληρωμένη και ακριβή επισκόπηση των υφιστάμενων επιστημονικών δεδομένων. Λειτουργεί ως «ανασκόπηση τύπου ομπρέλα», συνθέτοντας τα αποτελέσματα πολλαπλών μελετών.
Αν και ορισμένες παλαιότερες μελέτες είχαν υποδείξει μια πιθανή σύνδεση, οι συντάκτες της ανασκόπησης του BMJ τις χαρακτηρίζουν ως «χαμηλής» ή «εξαιρετικά χαμηλής» ποιότητας. Τονίζουν ότι συχνά απέτυχαν να λάβουν επαρκείς προφυλάξεις για τον αποκλεισμό άλλων παραγόντων, όπως η γενετική προδιάθεση ή τα υφιστάμενα προβλήματα υγείας της μητέρας. Αυτές οι επικρίσεις αφορούν ιδιαίτερα μελέτες που επικαλείται συχνά η κυβέρνηση Τραμπ, όπως αυτή που δημοσιεύθηκε το 2025 στο περιοδικό Environmental Health, η οποία, χωρίς να αποδείξει τον συσχετισμό, υπαινίχθηκε σύνδεση μεταξύ της χρήσης παρακεταμόλης στην εγκυμοσύνη και του αυτισμού.
Ειδικοί, όπως ο καθηγητής μαιευτικής Δημήτριος Σασιάκος από το University College London, επαίνεσαν τη μεθοδολογία της μελέτης του BMJ, χαρακτηρίζοντάς την ως «υψηλής ποιότητας» και επιβεβαιώνοντας την παγκόσμια επιστημονική συναίνεση. Η προσπάθεια συσχέτισης της παρακεταμόλης με τον αυτισμό, όπως και άλλοι αβάσιμοι ισχυρισμοί που διατυπώνονται κατά καιρούς σχετικά με «επιδημίες» αυτισμού ή τη σύνδεσή του με εμβόλια, απορρίπτονται από την επιστημονική κοινότητα.