Η Δήλος «ζωντανεύει» με επαυξημένη πραγματικότητα
Νέα εφαρμογή αναβιώνει αρχαία μνημεία, μετατρέποντας τους επισκέπτες σε ενεργούς εξερευνητές της ιστορίας
Η αρχαία Δήλος, το ιερό νησί που υπήρξε επί χιλιετίες κοιτίδα πολιτισμού, οικονομίας και θρησκείας, αποκτά νέα ζωή χάρη στην καινοτόμο εφαρμογή επαυξημένης πραγματικότητας CirculAR. Η εφαρμογή αυτή, που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου APSIM, υπό τον συντονισμό της ερευνητικής ομάδας I-SENSE του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Συστημάτων Επικοινωνίας και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, το Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών και τις εταιρείες «ΓΕΩΑΝΑΛΥΣΗ ΑΕ» και «Comic ΙΚΕ», φέρνει το παρελθόν στο παρόν με πρωτόγνωρο τρόπο. Η υλοποίηση του έργου υποστηρίζεται από τη δράση «Ερευνώ- Δημιουργώ- Καινοτομώ» της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας, με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μέσω ενός απλού smartphone ή tablet, οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να βιώσουν μια μοναδική, επαυξημένη εμπειρία. Τα μνημεία της Δήλου «ζωντανεύουν» μπροστά τους σε τρισδιάστατη απεικόνιση, προσφέροντας τη δυνατότητα περιστροφής, εικονικής περιήγησης και απόλαυσης μιας εντελώς νέας, βιωματικής προσέγγισης της ιστορίας. Ο Ναός του Απόλλωνα, η Στοά και ο Οίκος των Ναξίων, τα Προπύλαια, τα Ανδρεία των Λεόντων, όλα αυτά που σήμερα διακρίνονται από τα αρχιτεκτονικά τους απομεινάρια, αναβιώνουν χάρη στην τεχνολογία της επαυξημένης πραγματικότητας και την αξιοποίηση επιστημονικά τεκμηριωμένου περιεχομένου.
«Γεφυρώνουμε τη φαντασία του σήμερα με τη ζωή του τότε», τονίζει ο δρ. Άγγελος Αμδίτης, συντονιστής του έργου και διευθυντής έρευνας και ανάπτυξης του ΕΠΙΣΕΥ/ΕΜΠ. «Η εφαρμογή δεν παρουσιάζει απλώς πέτρες ή θεμέλια, αλλά ιστορίες, αρχιτεκτονική και ανθρώπινες δραστηριότητες. Μετατρέπεται έτσι σε ένα ισχυρό εργαλείο ερμηνείας, κατανόησης και εκπαίδευσης, βασισμένο στην επιστημονική ακρίβεια. Ο πολίτης παύει να είναι παθητικός θεατής και γίνεται ενεργός εξερευνητής, μετατρέποντας κάθε περιήγηση σε ανακάλυψη, πλοήγηση, απόκτηση γνώσης και αλληλεπίδραση.»
Σύμφωνα με τον κ. Αμδίτη, η ουσιαστική αξία της εφαρμογής έγκειται στην ικανότητά της να λειτουργεί ως «γέφυρα χρόνου», μεταφέροντας το παρελθόν στο παρόν και προετοιμάζοντας το μέλλον. «Μας βοηθάει να διασώσουμε όχι μόνο την υλική, αλλά και την άυλη διάσταση της Ιστορίας, δημιουργώντας γνώση, εμπειρία και μια βαθύτερη σχέση του ανθρώπου με τον χώρο.»
Η εφαρμογή αξιοποιεί τεχνικές παιχνιδοποίησης (gamification) και τρισδιάστατης μοντελοποίησης, κάνοντας την κάθε περιήγηση μια συναρπαστική ανακάλυψη. Με τη χρήση της κάμερας, των αισθητήρων των κινητών συσκευών και αλγορίθμων χωρικής χαρτογράφησης, η εφαρμογή «διαβάζει» το περιβάλλον και τοποθετεί ψηφιακά τα μνημεία ή τα ίχνη του παρελθόντος στην ακριβή τους θέση. «Ο χρήστης συμμετέχει, μαθαίνει και συνδέεται συναισθηματικά με το μνημείο, μετατρέποντας την ιστορική μνήμη σε προσωπική εμπειρία», εξηγεί η δρ. Τίνα Κατίκα, επικεφαλής του τμήματος XR στο I-SENSE. «Αυτό είναι το ζητούμενο: να επανασυνδεθούμε δημιουργικά με το παρελθόν.»
Το δυναμικό της εφαρμογής δεν περιορίζεται στη Δήλο. Ο χρήστης μπορεί να περιηγηθεί και σε άλλα σπουδαία μνημεία του ελληνικού χώρου, όπως η Επισκοπική Βασιλική του Δίου Πιερίας ή η Σκευοθήκη του Φίλωνος, ένα αρχαίο οικοδόμημα που αναπαριστά την τεχνολογία των πολεμικών πλοίων της αρχαιότητας, με την εικονική του ανακατασκευή να βασίζεται σε αρχαία επιγραφή. Η πρόθεση είναι η περαιτέρω επέκταση της εφαρμογής σε περισσότερα μνημεία.
Η επιτυχία της CirculAR οφείλεται στην πολυεπίπεδη συνεργασία επιστημόνων από διαφορετικούς κλάδους: αρχαιολόγων, ιστορικών, μηχανικών πληροφορικής, σχεδιαστών διεπαφών, εκπαιδευτικών και ειδικών στην πολιτιστική πολιτική. «Στη σύγκλιση αυτών των πεδίων γεννήθηκε κάτι μοναδικό: ένας κοινός τρόπος αφήγησης του παρελθόντος με τα μέσα του μέλλοντος», υπογραμμίζει ο κ. Αμδίτης. «Αυτή η διεπιστημονικότητα, αν και απαιτητική, αποδεικνύεται ανεκτίμητη. Η τεχνολογία αποκτά βάθος, η ιστορία φωνή και η πολιτιστική μας κληρονομιά αναβιώνει αυθεντικά, έγκυρα και προσβάσιμα από όλους.»
Η εφαρμογή CirculAR είναι διαθέσιμη δωρεάν για συσκευές Android μέσω του Google Play Store και για iOS μέσω του App Store.