Ο ΟΗΕ Επισημαίνει τη Συνεχιζόμενη Παραβίαση των Ψηφισμάτων από το Ισραήλ στα Κατεχόμενα Υψίπεδα του Γκολάν

Η ετήσια έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για τα “Κατεχόμενα Υψίπεδα του Γκολάν – Συρία” (A/80/443), που εκπονήθηκε σύμφωνα με το ψήφισμα 79/90 της Γενικής Συνέλευσης, φέρνει στο φως τη συνεχιζόμενη μη συμμόρφωση του Ισραήλ με τις σχετικές αποφάσεις του διεθνούς οργανισμού. Η έκθεση τονίζει την επανειλημμένη άρνηση του Ισραήλ να τηρήσει τις αποφάσεις που το καλούν, ως κατοχική δύναμη, να αποδώσει τα Υψίπεδα του Γκολάν στη Συρία.

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στο ψήφισμα 497 (1981) του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο είχε κρίνει την επιβολή νόμων, δικαιοδοσίας και διοίκησης από το Ισραήλ στο κατεχόμενο Γκολάν ως “άκυρη και χωρίς διεθνή νομική ισχύ”. Παρά τις εκκλήσεις, όπως η ρηματική διακοίνωση του Γραφείου του Ύπατου Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR) προς το Ισραήλ στις 14 Μαΐου 2025, η οποία ζητούσε ενημέρωση για την εφαρμογή του ψηφίσματος, καμία απάντηση δεν είχε ληφθεί μέχρι την ολοκλήρωση της έκθεσης. Παρόμοιες επικοινωνίες με κράτη-μέλη, θεσμικά όργανα και διεθνείς οργανισμούς έλαβαν απαντήσεις μόνο από την Ανδόρρα, το Ιράκ, το Μεξικό, το Κατάρ και τη Συρία.

Η Αραβική Δημοκρατία της Συρίας καταδίκασε σθεναρά την κατάσταση, αναφέροντας ότι τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένου του 79/90, παραμένουν “ανεφάρμοστα από την κατοχική δύναμη Ισραήλ”. Η Δαμασκός υπενθύμισε την απόρριψη της κατοχής από τη διεθνή κοινότητα από το 1967 και την απαίτηση για πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ έως τη γραμμή της 4ης Ιουνίου 1967. Ο τοπικός πληθυσμός, σύμφωνα με τη Συρία, συνεχίζει να απορρίπτει “κατηγορηματικά κάθε απόπειρα επιβολής παράνομης ισραηλινής δικαιοδοσίας”, κάτι που αποδεικνύεται και από το μποϊκοτάζ των τοπικών εκλογών.

Η Συρία κατηγορεί το Ισραήλ για διατήρηση “στρατιωτικής εξουσίας” στα κατεχόμενα, “επαναλαμβανόμενες επιθέσεις στο έδαφος της Συρίας” και παραβίαση της Συνθήκης της Γενεύης του 1949 και της Συμφωνίας Αποχώρησης των Δυνάμεων του 1974. Η έκθεση φιλοξενεί επίσης την καταγγελία της Συρίας για “συνεχιζόμενες δραστηριότητες εποικισμού”, όπως τα σχέδια για διπλασιασμό των εποίκων εντός πενταετίας και την κατασκευή ανεμογεννητριών σε τεράστιες εκτάσεις, χαρακτηρίζοντάς τα ως “παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων”. Επιπλέον, γίνονται λόγοι για “δημεύσεις γης, περιορισμούς στην αστική ανάπτυξη, πιέσεις για αποδοχή ισραηλινών τίτλων ιδιοκτησίας, επιβολή υπηκοότητας, οικιστική κρίση στα χωριά του Γκολάν, καθώς και δυσκολίες πρόσβασης στην υγεία και την εκπαίδευση”. Η έκθεση της ΔΟΕ (ILO) αναφέρεται επίσης σε “παραβιάσεις κατά των Σύρων εργαζομένων, όπως διακρίσεις και περιορισμοί στα συνδικαλιστικά δικαιώματα”.

Η Συρία εκφράζει την επιθυμία της τα κράτη να απορρίψουν κάθε στήριξη των πολιτικών της κατοχικής δύναμης, να επικαιροποιήσουν τη βάση δεδομένων για τις επιχειρήσεις στους εποικισμούς και να επαναλειτουργήσει η διάβαση Κουνέιτρα. Τονίζει, δε, ότι “η αποκατάσταση του κατεχόμενου Γκολάν είναι αναφαίρετο δικαίωμα που δεν παραγράφεται”.

Άλλες χώρες που απάντησαν, η Ανδόρρα δήλωσε ότι δεν έχει προχωρήσει σε κάποιο βήμα, ενώ το Ιράκ χαρακτήρισε την κατοχή “κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου” και κάλεσε σε πλήρη αποχώρηση, καταγγέλλοντας επιθέσεις και την κατάληψη ουδέτερης ζώνης. Το Μεξικό επανέλαβε τη σταθερή του θέση υπέρ του διεθνούς δικαίου και του ψηφίσματος 497 (1981). Το Κατάρ, αναφερόμενο στην παράταση της εντολής της UNDOF, τόνισε ότι η παρουσία ισραηλινών δυνάμεων στη ζώνη αποκλιμάκωσης παραβιάζει τη Συμφωνία του 1974 και κάλεσε σε “πιο αποτελεσματικά μέτρα ή κυρώσεις” για την επιβολή της συμμόρφωσης του Ισραήλ.