Σούπερ-γρίπη: Τι κρύβεται πίσω από την αύξηση των κρουσμάτων και πώς να προστατευτείτε

Ο όρος “σούπερ-γρίπη”, αν και μη επιστημονικός, χρησιμοποιείται για να περιγράψει την πρόωρη και έντονη αύξηση των κρουσμάτων εποχικής γρίπης, ιδιαίτερα αυτών που προκαλούνται από τον ιό A(H3N2) και το στέλεχος “Κ”, ασκώντας σημαντική πίεση στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.

**Τι σημαίνει “σούπερ-γρίπη”**

Ο όρος επινοήθηκε από τα μέσα ενημέρωσης για να αποτυπώσει μια ισχυρότερη από τη συνήθη έξαρση της εποχικής γρίπης, και όχι έναν νέο ιό ή μια νέα ασθένεια. Η δημοτικότητά του ενισχύθηκε στην Ευρώπη λόγω της πρόωρης και έντονης κυκλοφορίας του ιού A(H3N2). Τα βασικά χαρακτηριστικά αυτού του κύματος περιλαμβάνουν υψηλότερα ποσοστά μόλυνσης και νοσηλειών σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, την επικράτηση του υποτύπου A(H3N2) και μιας μεταλλάσσόμενης υποομάδας γνωστής ως “Κ”, καθώς και μεγαλύτερη εξάπλωση σε παιδιά και ενήλικες. Συστήματα υγείας, όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης, αναφέρουν ρεκόρ νοσηλειών για την εποχή. Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι ο όρος “σούπερ-γρίπη” δεν είναι επιστημονική ταξινόμηση, αλλά αντικατοπτρίζει την παρατηρούμενη ένταση της δραστηριότητας της γρίπης.

**Τρέχουσα κατάσταση της εποχικής γρίπης στην Ευρώπη**

Η εποχική δραστηριότητα της γρίπης έχει αυξηθεί νωρίς στο βόρειο ημισφαίριο και εξελίσσεται πλήρως στην Ευρώπη. Οι ιοί της γρίπης, και ιδίως ο A(H3N2), κυκλοφορούν σε υψηλότερα επίπεδα από τα αναμενόμενα. Παρόλο που η συνολική κατάσταση παραμένει εντός των φυσιολογικών εποχικών ορίων, ορισμένες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, βιώνουν απότομες αυξήσεις σε κρούσματα και νοσηλείες, γεγονός που επιβαρύνει τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι εισαγωγές σε νοσοκομεία λόγω γρίπης έχουν αυξηθεί δραματικά, προκαλώντας ανησυχία για την πληρότητα των κλινών και τα προβλήματα προσωπικού. Ο ιός H3N2 είναι ο κύριος υπεύθυνος, με πιο επιθετική συμπεριφορά φέτος. Οι αρχές υγείας προτρέπουν για εμβολιασμό και τήρηση προληπτικών μέτρων, καθώς το εμβόλιο εξακολουθεί να μειώνει τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης, παρά την πιθανή αναντιστοιχία με τους κυκλοφορούντες ιούς. Σε όλη την Ευρώπη, ο ΠΟΥ και τα συστήματα επιτήρησης αναφέρουν αυξημένη δραστηριότητα γρίπης, συμπεριλαμβανομένου του στελέχους “Κ”, χωρίς όμως να έχει εντοπιστεί νέος πανδημικός ιός.

**Διαφορές συμπτωμάτων: Γρίπη, κρυολόγημα, COVID-19**

Παρότι οι αναπνευστικές λοιμώξεις μοιράζονται αλληλοεπικαλυπτόμενα συμπτώματα, υπάρχουν κλινικές διαφορές:

1. **Κοινό κρυολόγημα:** Προκαλείται από ρινοϊούς και άλλους ηπιότερους ιούς. Εμφανίζεται σταδιακά, με καταρροή, φτέρνισμα, πονόλαιμο, σπάνια υψηλό πυρετό και χωρίς σημαντικούς σωματικούς πόνους. Είναι ηπιότερο και μικρότερης διάρκειας.
2. **Εποχική γρίπη (“σούπερ-γρίπη”):** Προκαλεί πιο έντονα συμπτώματα, όπως αιφνίδια έναρξη, υψηλό πυρετό, ρίγη, έντονους μυϊκούς και σωματικούς πόνους, σοβαρή κόπωση, ξηρό βήχα, πονοκέφαλο, ζάλη. Τα συμπτώματα εμφανίζονται απότομα εντός 1-4 ημερών. Ορισμένες ομάδες κινδυνεύουν από επιπλοκές. Λόγω της ομοιότητας με την COVID-19, απαιτείται συχνά τεστ για επιβεβαίωση.
3. **COVID-19:** Μπορεί να έχει συμπτώματα κοινού κρυολογήματος ή γρίπης, αλλά χαρακτηριστικά όπως η απώλεια γεύσης/όσφρησης (λιγότερο συχνή πλέον), δύσπνοια, παρατεταμένη πορεία συμπτωμάτων, πυρετός, βήχας, κόπωση, πονόλαιμος και πονοκέφαλος είναι τυπικά. Η περίοδος επώασης είναι 2-14 ημέρες. Τα τεστ PCR παραμένουν το “χρυσό πρότυπο” διάγνωσης.

**Πότε να αναζητήσετε ιατρική περίθαλψη**

Άμεση ιατρική φροντίδα συνιστάται σε περιπτώσεις δυσκολίας αναπνοής, επίμονου πόνου στο στήθος ή την κοιλιά, σύγχυσης, αδυναμίας αφύπνισης, μπλε χείλη/πρόσωπο, ή επιδεινούμενων συμπτωμάτων. Ομάδες υψηλού κινδύνου (ηλικιωμένοι, παιδιά, έγκυες, άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό) πρέπει να συμβουλεύονται γιατρό άμεσα, καθώς υπάρχουν αποτελεσματικές αντιικές θεραπείες.

**Πρόληψη**

Οι βασικές στρατηγικές περιλαμβάνουν τον εμβολιασμό για γρίπη και COVID-19, καλή υγιεινή χεριών, κάλυψη στόματος/μύτης κατά το φτέρνισμα/βήχα, παραμονή στο σπίτι με συμπτώματα, αποφυγή συνωστισμού, τακτικό αερισμό και χρήση μάσκας σε περιόδους αιχμής. Ο ετήσιος εμβολιασμός κατά της γρίπης παραμένει το πιο αποτελεσματικό μέτρο πρόληψης σοβαρής νόσησης.

**Συμπέρασμα**

Η “σούπερ-γρίπη” δεν είναι νέος ιός, αλλά ένας όρος για ένα ασυνήθιστα έντονο εποχικό κύμα γρίπης, κυρίως από A(H3N2), που πιέζει τα συστήματα υγείας. Δεν υποδηλώνει νέο πανδημικό στέλεχος. Ο εμβολιασμός, ο έγκαιρος έλεγχος και τα προληπτικά μέτρα παραμένουν κρίσιμα για τη μείωση του κινδύνου σοβαρής ασθένειας.