Γιατί ο πυρετός των παιδιών κορυφώνεται τη νύχτα: Η επιστημονική εξήγηση

Είναι συχνό φαινόμενο οι γονείς να παρατηρούν την επιδείνωση των συμπτωμάτων του παιδιού τους, όπως αυξημένο πυρετό και βήχα, κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ωστόσο, οι παιδίατροι καθησυχάζουν, εξηγώντας ότι αυτή η νυχτερινή επιδείνωση είναι ένα βιολογικά προβλέψιμο μοτίβο και όχι ένδειξη αιφνίδιας επιδείνωσης της νόσου.

**Ο φυσικός κιρκάδιος ρυθμός της θερμοκρασίας του σώματος**

Η θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος ακολουθεί έναν 24ωρο κύκλο, ελεγχόμενο από το εσωτερικό «ρολόι» του εγκεφάλου. Η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη νωρίς το πρωί και υψηλότερη αργά το απόγευμα και το βράδυ. Όταν ένα παιδί νοσεί, το ανοσοποιητικό σύστημα ακολουθεί αυτόν τον ρυθμό, ενισχύοντας τη φλεγμονή κατά τη διάρκεια της νύχτας. Αυτό οδηγεί σε φυσική αύξηση του πυρετού μετά τη δύση του ηλίου, εντονότερη αίσθηση ρίγους και εφιδρώσεων, κάνοντας τα συμπτώματα να φαίνονται πιο δραματικά, ακόμη και αν η σοβαρότητα της ασθένειας παραμένει αμετάβλητη.

**Αυξημένη νυχτερινή φλεγμονώδης απόκριση**

Κατά τη διάρκεια της νύχτας, το σώμα αυξάνει την παραγωγή κυτοκινών, πρωτεϊνών σηματοδότησης που βοηθούν στην καταπολέμηση των λοιμώξεων. Αυτές οι ουσίες, αν και ενισχύουν το ανοσοποιητικό, προκαλούν επίσης υψηλότερο πυρετό, πόνους στο σώμα και έντονη συμφόρηση. Αυτή η φυσιολογική «ενίσχυση» του ανοσοποιητικού εξηγεί γιατί τα παιδιά συχνά αισθάνονται χειρότερα κατά τον ύπνο ή κατά τη διάρκεια της νύχτας.

**Μειωμένοι περισπασμοί και αυξημένη επίγνωση των συμπτωμάτων**

Κατά τη διάρκεια της ημέρας, τα παιδιά αποσπώνται από το παιχνίδι και τις δραστηριότητες. Τη νύχτα, όμως, η ησυχία και η ακινησία κάνουν τη δυσφορία πιο αισθητή. Συμπτώματα όπως πονόλαιμος, πόνοι στο σώμα ή πονοκέφαλος μπορεί να γίνονται πιο έντονα, καθώς τίποτα δεν αποσπά την προσοχή του παιδιού.

**Επιδείνωση της οπισθορρινικής καταρροής και συμφόρησης**

Η βαρύτητα επηρεάζει τη ρινική συμφόρηση. Όταν τα παιδιά είναι ξαπλωμένα, η βλέννα συσσωρεύεται στον λαιμό, ο βήχας αυξάνεται, η αναπνοή δυσχεραίνεται και ο πόνος στον λαιμό εντείνεται. Αυτό μπορεί να κάνει την κατάσταση να μοιάζει πολύ χειρότερη, παρόλο που η λοίμωξη παραμένει σταθερή.

**Συσσωρευμένη αφυδάτωση**

Τα άρρωστα παιδιά συχνά πίνουν λιγότερα υγρά, ενώ ο πυρετός αυξάνει την απώλεια υγρών. Μέχρι το βράδυ, η ήπια αφυδάτωση μπορεί να αυξήσει τη θερμοκρασία του σώματος, να επιδεινώσει πονοκεφάλους και να εντείνει την κόπωση. Η επαρκής ενυδάτωση κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι κρίσιμη.

**Ορμονικές αλλαγές και ενίσχυση ανοσοποιητικής δραστηριότητας**

Η μελατονίνη, που παράγεται μετά τη δύση του ηλίου, αλληλεπιδρά με την ανοσολογική σηματοδότηση, διεγείροντας περαιτέρω τις φλεγμονώδεις αποκρίσεις που συμβάλλουν στον πυρετό.

**Χρονισμός χορήγησης αντιπυρετικών**

Αντιπυρετικά φάρμακα που χορηγήθηκαν νωρίτερα μέσα στην ημέρα μπορεί να εξασθενήσουν μέχρι αργά το βράδυ, οδηγώντας σε μια αντιληπτή αύξηση του πυρετού.

**Πότε ο νυχτερινός πυρετός δεν σημαίνει επιδείνωση**

Οι παιδίατροι τονίζουν ότι οι νυχτερινές αιχμές πυρετού είναι φυσιολογικές. Δεν σημαίνουν αυτόματα ότι η λοίμωξη είναι πιο σοβαρή, ότι αναπτύσσονται νέες επιπλοκές ή ότι το παιδί χρειάζεται επείγουσα φροντίδα. Σημαντικότερη είναι η συνολική εμφάνιση, η ενυδάτωση, η αναπνοή και η ανταπόκριση του παιδιού, παρά μόνο ο αριθμός στο θερμόμετρο.

**Διαχείριση του νυχτερινού πυρετού**

* **Άνεση:** Χρησιμοποιήστε ελαφριά ρούχα, προσφέρετε δροσερά υγρά και διατηρήστε άνετη θερμοκρασία δωματίου. Αποφύγετε τα κρύα μπάνια ή τις παγοκύστες.
* **Ενυδάτωση:** Προσφέρετε νερό, ηλεκτρολυτικά ποτά, ζωμό ή γρανίτες τακτικά.
* **Αντιπυρετικά:** Ακολουθήστε τις οδηγίες του παιδιάτρου για κατάλληλα φάρμακα και δοσολογία.
* **Ανύψωση κεφαλιού:** Βοηθά στη μείωση της οπισθορρινικής έκκρισης και του βήχα.
* **Υγραντήρας:** Μπορεί να ανακουφίσει τη συμφόρηση και την ξηρότητα.

**Πότε να αναζητήσετε ιατρική περίθαλψη**

Αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια αν παρατηρήσετε δυσκολία στην αναπνοή, ασυνήθιστη υπνηλία ή σύγχυση, επίμονο εμετό, σημάδια αφυδάτωσης, πυρετό που διαρκεί πάνω από 3 ημέρες, πυρετό σε βρέφη κάτω των 3 μηνών, ή επιληπτική δραστηριότητα. Εμπιστευτείτε το ένστικτό σας: αν το παιδί φαίνεται σοβαρά άρρωστο, ζητήστε βοήθεια.