Υπνική παράλυση: Η τρομακτική εμπειρία που δεν μπορείς να κουνηθείς, ούτε να μιλήσεις

Όταν ένα άτομο είναι ξύπνιο αλλά βιώνει υπνική παράλυση και νιώθει σύγχυση, η φυσική του αντίδραση είναι να προσπαθήσει να απελευθερωθεί από αυτή την κατάσταση. Ο εγκέφαλός του στέλνει συνεχώς σήματα κίνησης στο σώμα, αλλά αυτό δεν ανταποκρίνεται.

Όταν ο εγκέφαλος συνειδητοποιεί ότι το σώμα δεν ανταποκρίνεται, προσπαθεί να εξηγήσει τι συμβαίνει. Η λογική σκέψη υπολειτουργεί, το «κέντρο συναγερμού» του εγκεφάλου, υπερλειτουργεί, προκαλώντας τρόμο και παραμορφώνοντας την πραγματικότητα.

Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου υπνικής παράλυσης, όλες οι αισθήσεις σας είναι ενεργές και έχετε πλήρη επίγνωση, αλλά το σώμα σας εξακολουθεί να κοιμάται. Αν και η υπνική παράλυση δεν είναι σωματικά επιβλαβής, μπορεί να αποτελέσει μια άκρως αγχωτική στα όρια της τρομακτικής εμπειρίας.

Η υπνική παράλυση  μπορεί να είναι τρομακτική, αλλά δεν είναι επικίνδυνη. Συνήθως περνά μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα έως 2 λεπτά.

Ένα επεισόδιο υπνικής παράλυσης συχνά περιλαμβάνει παραισθήσεις που μπορεί να είναι τρομακτικές ή να προκαλέσουν άγχος. Οι ψευδαισθήσεις κατά την υπνική παράλυση χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

1. Παραισθήσεις εισβολέων: Περιλαμβάνουν μια αίσθηση κακού ή μια ανησυχητική παρουσία στο δωμάτιο, όπως ένας εισβολέας στην κρεβατοκάμαρα.
2. Ψευδαισθήσεις πίεσης στο στήθος: Περιγράφουν μια αόριστη πίεση στο στήθος, που συχνά συνοδεύεται από αισθήματα πνιγμού ή ασφυξίας.
3. Αιθουσαιοκινητικές παραισθήσεις: Μπορεί να περιλαμβάνουν αισθήματα κίνησης, όπως το πέταγμα ή σαν να αιωρείστε έξω από το σώμα.

Μπορεί να είναι τρομακτική εμπειρία και μπορεί να προκαλέσει συναισθηματική δυσφορία σε μερικούς ανθρώπους. Ωστόσο, συνήθως δεν συμβαίνει αρκετά συχνά ώστε να προκαλέσει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία και δεν αποτελεί από μόνη της σοβαρό ιατρικό κίνδυνο.

Υπάρχουν ανέκδοτες αναφορές για μια… δαιμονική μορφή/παρουσία που αισθάνονται κοντά τους όσοι βιώνουν επεισόδια υπνικής παράλυσης. Αυτός ο δαίμονας έχει ονομαστεί “Μόρα”. Επί της ουσίας πρόκειται για το φαινόμενο της υπναγωγικής ψευδαίσθησης.

 Τα Συμπτώματα

Αδυναμία κίνησης των χεριών, των ποδιών, του σώματος και του κεφαλιού όταν αποκοιμηθείτε ή ξυπνήσετε

• αδυναμία να μιλήσετε
• πλήρη επίγνωση του τι συμβαίνει
• παραισθήσεις

Τα επεισόδια διαρκούν από λίγα δευτερόλεπτα έως λίγα λεπτά και μπορεί να εμφανιστούν μία φορά ή επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου.

Αίτια

Αν και η ακριβής αιτία της υπνικής παράλυσης δεν είναι κατανοητή, η έρευνα έχει συνδέσει ορισμένες συνήθειες ύπνου με την πάθηση:

• ανεπαρκής ύπνος
• ακανόνιστο πρόγραμμα ύπνου ή ένα πρόγραμμα ύπνου που αλλάζει συχνά (αυτό συμβαίνει συχνά για τους εργαζόμενους σε βάρδιες)
• ύπνος σε θέση ανάσκελα

Η υπνική παράλυση έχει επίσης συνδεθεί με τα εξής:

• διαταραχές ύπνου όπως η ναρκοληψία. Η ναρκοληψία είναι μια διαταραχή που προκαλεί ξαφνικά επεισόδια βαθύ ύπνου που προκαλούνται από πρόβλημα με την ικανότητα του εγκεφάλου να ρυθμίζει τον ύπνο
• ορισμένες ψυχικές καταστάσεις, όπως διπολική διαταραχή, PTSD ή διαταραχές πανικού ή άγχους
• χρήση ορισμένων φαρμάκων, όπως για τη ΔΕΠΥ
• χρήση ουσιών
• χρήση αλκοόλ

Πολλοί άνθρωποι αναφέρουν αγχωτικά γεγονότα ή μια συναισθηματική εμπειρία πριν από τα επεισόδια.

Επιπλέον, η έρευνα δείχνει ότι μπορεί να υπάρχει γενετική προδιάθεση σε αυτήν την πάθηση.

Πώς να αποτρέψετε την υπνική παράλυση

Εάν αντιμετωπίζετε περιστασιακά υπνική παράλυση, ένας από τους καλύτερους τρόπους για την πρόληψη των επεισοδίων είναι να βελτιώσετε την ποιότητα του ύπνου σας.

Δοκιμάστε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες τεχνικές:

• Κοιμηθείτε επαρκώς. Προσπαθήστε να κοιμάστε 7-9 ώρες τη νύχτα σε τακτική βάση.
• Κρατήστε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου. Πηγαίνετε για ύπνο και ξυπνάτε σταθερές ώρες κάθε μέρα, συμπεριλαμβανομένων των Σαββατοκύριακων.
• Δημιουργήστε ένα ιδανικό περιβάλλον ύπνου. Διατηρήστε την κρεβατοκάμαρά σας σκοτεινή, δροσερή και ήσυχη.
• Βεβαιωθείτε ότι το στρώμα και το μαξιλάρι σας ταιριάζουν στις ανάγκες του σώματός σας. Επιλέξτε ένα μαξιλάρι που κρατά τον λαιμό και το κεφάλι σας φυσικά σε ευθυγράμμιση. Τα στρώματα αφρού μνήμης διαθέτουν το πλεονέκτημα της διαμόρφωσης στα σημεία πίεσης του σώματός σας.
• Μειώστε τους περισπασμούς. Αποφύγετε τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών πριν πάτε για ύπνο.
• Χαλαρώστε πριν κοιμηθείτε κάνοντας μπάνιο, διαβάζοντας ή ακούγοντας χαλαρωτική μουσική.
• Δοκιμάστε νέες στάσεις ύπνου, εάν κοιμάστε ανάσκελα. Οι ειδικοί στον ύπνο έχουν βρει μια συσχέτιση μεταξύ του ύπνου ανάσκελα και της υπνικής παράλυσης.
• Κάντε ό,τι μπορείτε για να μειώσετε το στρες στη ζωή σας, ειδικά τις αγχωτικές σκέψεις λίγο πριν τον ύπνο.
• Περιορίστε τη χρήση ουσιών: αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ, ειδικά το βράδυ, και αποφύγετε εντελώς τη νικοτίνη.
• Μειώστε την κατανάλωση καφεΐνης. Εάν δεν μπορείτε ή δεν θέλετε να κόψετε την καφεΐνη, τουλάχιστον αποφύγετε την μετά τις 14:00.

harvard.edu

Διαβάστε ΕΔΩ περισσότερες ειδήσεις