Τα ελληνικά Χριστούγεννα στον κινηματογράφο: Πέρα από τα λαμπιόνια

Τα Χριστούγεννα, με τα στολισμένα δέντρα, τα πλούσια τραπέζια και τις οικογενειακές συγκεντρώσεις, αποτελούν μία από τις σημαντικότερες πολιτισμικές στιγμές του έτους για τον χριστιανικό κόσμο. Ωστόσο, στον ελληνικό κινηματογράφο μετά το 2000, οι δημιουργοί αντιμετωπίζουν αυτή την περίοδο όχι ως απλή αφορμή χαράς, αλλά ως ένα δραματουργικό εργαλείο που αποκαλύπτει εσωτερικές εντάσεις, κοινωνικές αντιθέσεις και ανθρώπινες δυσκολίες. Η μοναξιά, η νοσταλγία, το ειρωνικό χιούμορ και η ηθική αναζήτηση πρωταγωνιστούν συχνά στις χριστουγεννιάτικες ιστορίες.

Για να γιορτάσετε τα φετινά Χριστούγεννα μακριά από τις πολυδάπανες χολιγουντιανές παραγωγές, σας προτείνουμε πέντε ελληνικές ταινίες του σύγχρονου κινηματογράφου που τιμούν τα εγχώρια δημιουργήματα.

**”Κουραμπιέδες από Χιόνι” (2023)**
Σε ένα ορεινό, γραφικό χωριό, κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων, ο ζαχαροπλάστης κυρ Παναγιώτης αναλαμβάνει τον ρόλο του Άη Βασίλη, μοιράζοντας δώρα στα παιδιά. Ένα απρόσμενο και δυσάρεστο γεγονός, όμως, τον αναγκάζει να πάρει μια κρίσιμη απόφαση. Φτάνοντας στο σπίτι της μικρής Φανής, την βρίσκει νεκρή τη μητέρα της. Από φόβο μήπως το κορίτσι καταλήξει σε ίδρυμα, την κρύβει προσωρινά στο σπίτι του, χωρίς να γνωρίζει τη συνέχεια. Το μυστικό του αποκαλύπτεται από τα δύο εγγόνια του και έναν φίλο τους, οι οποίοι αναλαμβάνουν κι εκείνοι να προστατεύσουν τη Φανή. Έτσι, σχηματίζεται η «συμμορία των πέντε», που μαζί με τον κύριο Παναγιώτη ζουν μια περιπέτεια ανάμεσα σε πραγματικότητα και παραμύθι, προσπαθώντας να ξεγελάσουν όλο το χωριό. Με ανατροπές και δοκιμασίες, η ιστορία κορυφώνεται με την αποκάλυψη. Το σενάριο των Ρέππα-Παπαθανασίου μας μεταφέρει σε ένα χριστουγεννιάτικο σκηνικό πασπαλισμένο με ζάχαρη άχνη, ρομαντισμό και παιδική αθωότητα.

**”Army Baby” (2022)**
Παραμονές Χριστουγέννων, σε ένα στρατόπεδο στον Έβρο, κοντά στα ελληνοτουρκικά σύνορα, ένα μωρό φτάνει ασυνόδευτο. Ο ταξιτζής ενημερώνει το φυλάκιο ότι η μητέρα του το στέλνει στον πατέρα του, ο οποίος υπηρετεί τη θητεία του. Από εκείνη τη στιγμή, ξεκινούν όλα. Το απρόσμενο γεγονός αναστατώνει όχι μόνο τον ανίδεο πατέρα, αλλά και τους ρυθμούς της ακριτικής μονάδας, καθώς η παρουσία του μωρού πρέπει να παραμείνει μυστική. Οι φαντάροι συνωμοτούν, παρέχοντας κάλυψη και φροντίδα, αναλαμβάνοντας βάρδιες babysitting. Ταΐζουν, αλλάζουν πάνες και νανουρίζουν το μωρό κρυφά, κάτω από τη μύτη του Επιλοχία, της Υπολοχαγού που κάτι υποψιάζεται, και του ανυποψίαστου Διοικητή. Ωστόσο, απρόβλεπτες επιπλοκές οδηγούν στα πρόθυρα πρόκλησης θερμού επεισοδίου, όταν το μωρό περνάει κατά λάθος τα σύνορα και καταλήγει σε τουρκικό χαμάμ. Ο πατέρας του είναι αποφασισμένος να μπει στην Τουρκία για να το φέρει πίσω.

**”Τα Κάλαντα των Χριστουγέννων” (2025)**
Αυτή η συγκινητική ελληνική κινηματογραφική εκδοχή του αριστουργήματος του Κάρολου Ντίκενς, σε σκηνοθεσία Χρήστου Κανάκη και σενάριο Λώρη Λοϊζίδη, μας ταξιδεύει στα ορεινά χωριά της Ηπείρου. Ένα εντυπωσιακό καστ Ελλήνων ηθοποιών ζωντανεύει την οικουμενική ιστορία για το εγκάρδιο νόημα των Χριστουγέννων. Η ταινία ακολουθεί την περιπέτεια του σκληρόκαρδου και φιλάργυρου Λυκούργου, ο οποίος, παραμονή των Χριστουγέννων, χάρη σε τρία απρόσκλητα πνεύματα, ανακτά την χαμένη του ανθρωπιά, οδηγούμενος σε μια ζωή γεμάτη αγάπη και γενναιοδωρία.

**”Το Ταγκό των Χριστουγέννων” (2011)**
Δεκαετία του 1970, Χριστούγεννα στον Έβρο, στο στρατόπεδο Βάτη, όπου προετοιμάζονται για την καθιερωμένη γιορτή. Ο υπολοχαγός Στέφανος Καραμανίδης, όμως, έχει το μυαλό του αλλού. Ένας κλειστός άνθρωπος, χωρίς χαμόγελο, επιθυμεί να ζητήσει σε χορό την κρυφή του αγάπη, τη Ζωή, σύζυγο του Συνταγματάρχη. Το πρόβλημα είναι ότι δεν ξέρει να χορεύει. Ζητά τη βοήθεια ενός συνεσταλμένου, μορφωμένου φαντάρου, του Λάζαρου Λαζάρου. Η γνωριμία τους, σύντομη αλλά καταλυτική, θα πυροδοτήσει μια σειρά γεγονότων που θα κορυφωθούν με ένα ταγκό, αλλάζοντας τις ζωές των τριών ηρώων για πάντα.

**”Ο Βασιλιάς” (2002)**
Το θρυλικό φιλμ του Νίκου Γραμματικού, βασισμένο σε αληθινή ιστορία της Πελοποννήσου, αποτελεί ένα νατουραλιστικό πορτρέτο της ελληνικής επαρχίας. Με μία από τις πιο εμβληματικές ερμηνείες του Βαγγέλη Μουρίκη και μουσική του Θανάση Παπακωνσταντίνου, η ταινία αφηγείται την ιστορία του 35χρονου Βαγγέλη. Μόλις αποφυλακίζεται, εγκαταλείπει την Αθήνα και τον κόσμο των ναρκωτικών, επιστρέφοντας στο πατρικό του σπίτι. Εκεί, όμως, αντιμετωπίζει την ξενοφοβία των συγχωριανών του, που εμποδίζουν το νέο του ξεκίνημα. Παρόλο που δεν επικεντρώνεται αποκλειστικά στα Χριστούγεννα, η ταινία χρησιμοποιεί το χειμωνιάτικο, γιορτινό τοπίο ως φόντο για μια ιστορία μοναξιάς. Ο πρωταγωνιστής, ένας αποξενωμένος άντρας, περιπλανιέται στους φωτισμένους δρόμους της Αθήνας, όπου οι γιορτές τονίζουν την κοινωνική απομόνωση παρά την επιφανειακή ευθυμία.

Αυτές οι πέντε ταινίες καταδεικνύουν ότι, στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, τα Χριστούγεννα δεν είναι απλώς μια “ωραία στιγμή του χρόνου”. Αποτελούν μια ευκαιρία για αφήγηση που αποκαλύπτει τα κρυμμένα μας συναισθήματα: τη μοναξιά, την καρτερικότητα, τον έρωτα, την αποτυχία, αλλά και το χιούμορ που μας κρατάει όρθιους. Οι ελληνικές χριστουγεννιάτικες ταινίες δεν υπόσχονται μια τέλεια γιορτή, αλλά προσφέρουν την ευκαιρία να σκεφτούμε, να αναγνωρίσουμε και, ίσως, να δούμε τα Χριστούγεννα με πιο ειλικρινή ματιά, πέρα από τα λαμπερά λαμπάκια.