Αμφιβολίες για την ουκρανική επίθεση στην κατοικία Πούτιν: Ανάλυση του ISW
Ερευνητές αμφισβητούν την αξιοπιστία των ρωσικών ισχυρισμών, επισημαίνοντας ελλείψεις σε στοιχεία και αντιφάσεις.
Η χθεσινή πληροφορία του Σεργκέι Λαβρόφ περί «επίθεσης του Κιέβου στην κατοικία του Βλαντίμιρ Πούτιν στο Νόβγκοροντ» προκάλεσε έκπληξη και αμφιβολίες, τόσο για την εγκυρότητά της όσο και για το χρονικό σημείο δημοσιοποίησής της από τη Μόσχα. Η ανακοίνωση αυτή ήρθε λίγες ώρες μετά τις συνομιλίες Τραμπ-Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, όπου αμφότεροι εξέφρασαν την αισιοδοξία τους για βήματα προς την ειρήνη στην Ουκρανία.
Το θέμα της φερόμενης επίθεσης στην κατοικία του Ρώσου προέδρου, για την οποία το Κρεμλίνο έχει ήδη απειλήσει με αντίποινα, εξετάστηκε από ερευνητές του Ινστιτούτου Μελέτης του Πολέμου (ISW). Σύμφωνα με την ανάλυσή τους, οι συνθήκες αυτής της επίθεσης δεν συνάδουν με τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ουκρανικών επιθέσεων εντός ρωσικού εδάφους.
Το Ινστιτούτο αναφέρει ότι το Κρεμλίνο κατηγόρησε την Ουκρανία ότι εξαπέλυσε επίθεση μεγάλης εμβέλειας με μη επανδρωμένα αεροσκάφη κατά της κατοικίας του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στην περιφέρεια Νόβγκοροντ στις 29 Δεκεμβρίου. Ο Σεργκέι Λαβρόφ υποστήριξε ότι ουκρανικές δυνάμεις εκτόξευσαν τη νύχτα της 28ης προς 29η Δεκεμβρίου συνολικά 91 drones με στόχο την προεδρική κατοικία, αναφερόμενος προφανώς στο συγκρότημα στο Βαλντάι. Ο Λαβρόφ ισχυρίστηκε ότι τα ρωσικά συστήματα αεράμυνας κατέρριψαν όλα τα drones και ότι δεν προκλήθηκαν ζημιές, καταδικάζοντας την επίθεση και δηλώνοντας ότι η Ρωσία θα «αναθεωρήσει» τη διαπραγματευτική της στάση.
Την ίδια ημέρα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πούτιν. Σύμφωνα με τον σύμβουλο του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ, ο Ρώσος πρόεδρος ενημέρωσε τον Αμερικανό ομόλογό του για την καταγγελλόμενη επίθεση και τον προειδοποίησε ότι η Μόσχα θα «επανεξετάσει» τη στάση της στις ειρηνευτικές συμφωνίες. Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν δημοσιοποιήσει επίσημη απομαγνητοφώνηση της συνομιλίας, Αμερικανοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Τραμπ, επιβεβαίωσαν την επικοινωνία και τους ισχυρισμούς του Πούτιν.
Το συμπέρασμα του ISW επικεντρώνεται στην έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι σε προηγούμενες περιπτώσεις, αντίστοιχες επιθέσεις συνοδεύονταν από οπτικό υλικό σε ανοιχτές πηγές, όπως βίντεο αεράμυνας, εκρήξεις, πυρκαγιές ή δηλώσεις τοπικών αρχών που απέδιδαν ζημιές σε «συντρίμμια» καταρριφθέντων drones. Στην προκειμένη περίπτωση, δεν έχει παρουσιαστεί κανένα τέτοιο στοιχείο, ούτε έχουν υπάρξει σχετικές αναφορές από τοπικά ή περιφερειακά μέσα κοντά στην κατοικία του Πούτιν.
Επιπλέον, οι δηλώσεις Λαβρόφ έρχονται σε αντίφαση με ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Άμυνας, το οποίο ανέφερε την κατάρριψη 47 ουκρανικών drones στην περιφέρεια Νόβγκοροντ το ίδιο χρονικό διάστημα, αποδυναμώνοντας την αξιοπιστία του ισχυρισμού. Αξίζει να σημειωθεί ότι προηγούμενες ουκρανικές επιθέσεις σε στρατιωτικούς στόχους της περιοχής είχαν αφήσει σαφή ίχνη και αποδείξεις.
Το Ινστιτούτο στηρίζει το συμπέρασμά του και με στοιχεία από έρευνα ανεξάρτητου ρωσικού μέσου. Σύμφωνα με το Sota, κάτοικοι του Βαλντάι δεν άκουσαν καμία δραστηριότητα αεράμυνας τη συγκεκριμένη νύχτα, παρόλο που η εκτόξευση δεκάδων drones θα απαιτούσε εκτεταμένες επιχειρήσεις αναχαίτισής τους. Το μέσο επισήμανε επίσης ότι drones από τα βόρεια σύνορα της Ουκρανίας θα έπρεπε να διασχίσουν βαριά προστατευμένο εναέριο χώρο, με εγκαταστάσεις στρατηγικών πυραυλικών δυνάμεων και πολλαπλά συστήματα αεράμυνας. Σχετικό ρεπορτάζ του Radio Free Europe/Radio Liberty αναφέρει ότι η Ρωσία έχει αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των συστημάτων αεράμυνας που προστατεύουν το Βαλντάι από το 2022 έως το 2025.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέρριψε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς περί επίθεσης, προειδοποιώντας ότι η Μόσχα ενδέχεται να χρησιμοποιήσει την υπόθεση ως πρόσχημα για νέα πλήγματα κατά του Κιέβου και κυβερνητικών κτιρίων. Παρόμοιοι στόχοι έχουν πληγεί στο παρελθόν, ενώ η Ρωσία έχει εντείνει τις επιθέσεις μεγάλης εμβέλειας, εστιάζοντας στις ουκρανικές ενεργειακές υποδομές ενόψει του χειμώνα 2025-2026.
Σύμφωνα με την έκθεση του ISW, το Κρεμλίνο φαίνεται να αξιοποιεί το περιστατικό για να σκληρύνει τη στάση του στις διαπραγματεύσεις. Ο Ουσάκοφ ανέφερε ότι η ρωσική πλευρά απέρριψε το πλαίσιο ειρηνευτικών προτάσεων ΗΠΑ-Ουκρανίας, κάνοντας λόγο για «παράθυρα διαφυγής» από ουκρανικές υποχρεώσεις και απορρίπτοντας την ιδέα κατάπαυσης του πυρός. Αναλυτές εκτιμούν ότι η τακτική αυτή εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια της Μόσχας να καθυστερήσει τις συνομιλίες, διατηρώντας την πολεμική πίεση.