Η Βουλγαρία ετοιμάζεται για την ένταξη στην Ευρωζώνη: Προκλήσεις και προειδοποιήσεις

Την 1η Ιανουαρίου 2026, η Βουλγαρία αναμένεται να γίνει το 21ο κράτος-μέλος της Ευρωζώνης, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό ορόσημο για τη χώρα που εντάχθηκε στην ΕΕ το 2007. Από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, μόνο έξι θα παραμείνουν εκτός του κοινού νομίσματος. Ωστόσο, οικονομολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας τη σημασία η σύνδεση των εισοδημάτων με την παραγωγικότητα της οικονομίας και ο περιορισμός των δαπανών εντός των δυνατοτήτων. Όπως προειδοποιούν, η τεχνητή διόγκωση των εισοδημάτων μέσω δανεισμού μπορεί να οδηγήσει σε στρεβλώσεις, παραπέμποντας στο παράδειγμα της Ελλάδας.

Ο Βούλγαρος πρωθυπουργός, Ρόζεν Ζελιάσκοφ, χαρακτήρισε την ένταξη στο ευρώ «στρατηγική απόφαση» που θα ενισχύσει τη θέση της Βουλγαρίας στην Ευρώπη. Η Ροσίτσα Ρανγκελόβα, καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών (BAS), αναφέρει ότι ενώ οι υποστηρικτές της ένταξης παρουσιάζουν την κατάσταση ως αυτόματη αύξηση του βιοτικού επιπέδου, παραμένει ασαφές πώς θα επιτευχθεί αυτό χωρίς τις απαραίτητες, αλλά καθυστερημένες, μεταρρυθμίσεις που θα καθιστούσαν τη Βουλγαρία ισότιμο μέλος της Ευρωζώνης.

Όσον αφορά την οικονομία της χώρας, τα τελευταία χρόνια η Βουλγαρία παρουσιάζει σταθερή πορεία. Ο πληθωρισμός έχει μειωθεί, ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα και το δημόσιο χρέος παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, με θετικές προοπτικές ανάπτυξης. Ο Γκούντραμ Βολφ, ειδικός στη δημοσιονομική πολιτική της Ευρωζώνης στο Bruegel, επισημαίνει τη σταθερότητα της οικονομίας τις τελευταίες δεκαετίες, παρόλο που η ανάπτυξη και η σύγκλιση δεν ήταν ιδανικές.

Ο Νόρμπερτ Μπέκμαν, επικεφαλής του γραφείου του Ιδρύματος Κόνραντ Αντενάουερ (KAS) στη Βουλγαρία, συμφωνεί ότι η χώρα πληροί τα κριτήρια σύγκλισης, ιδιαίτερα στο χαμηλό δημόσιο χρέος. Ωστόσο, υπογραμμίζει ότι η βουλγαρική οικονομία χρειάζεται περαιτέρω βελτιώσεις ως προς τη δομή και την παραγωγικότητά της.

Οι ειδικοί προειδοποιούν την κυβέρνηση να διατηρήσει τη δημοσιονομική πειθαρχία μετά την υιοθέτηση του ευρώ, καθώς ο κύριος κίνδυνος είναι η χαλάρωση των δεσμεύσεων και η αύξηση των ελλειμμάτων. Παρόλα αυτά, θεωρούν τον κίνδυνο περιορισμένο λόγω του χαμηλού χρέους. Ο Μπέκμαν τονίζει την ανάγκη αποφυγής στρεβλώσεων στην αγορά, επισημαίνοντας ότι τα εισοδήματα πρέπει να ανταποκρίνονται στην παραγωγικότητα και οι πολίτες να μην ζουν πέρα από τις δυνατότητές τους, κάτι που μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, όπως συνέβη στην Ελλάδα.

Η πολιτική αστάθεια αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση, με την κοινωνία να εκφράζει οργή και απογοήτευση για την οικονομική κακοδιαχείριση και τη διαφθορά. Η Βουλγαρία, μία από τις φτωχότερες χώρες της ΕΕ, κατατάσσεται μεταξύ των πιο διεφθαρμένων κρατών-μελών, σύμφωνα με τον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς της Transparency International. Η χώρα έχει πραγματοποιήσει επτά βουλευτικές εκλογές από το 2021 και είναι πιθανό να προχωρήσει σε νέες. Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ρόζεν Ζελιάσκοφ παραιτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου, εν μέσω μαζικών διαδηλώσεων κατά της διαφθοράς και των δημοσιονομικών σχεδίων που προέβλεπαν αυξήσεις φόρων και εισφορών. Παρά την απόσυρση του προϋπολογισμού, η λαϊκή δυσαρέσκεια παραμένει έντονη.