Ο Ζελένσκι ανοίγει την πόρτα για συμβιβασμό στο ΝΑΤΟ, αλλά αρνείται παραχωρήσεις εδάφους
Ουκρανός πρόεδρος ζητά εγγυήσεις ασφαλείας αντί για άμεση ένταξη, ενώ οι διαπραγματεύσεις για την ειρήνη σκοντάφτουν στην κατοχή του Ντονέτσκ.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, πρόεδρος της Ουκρανίας, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο εγκατάλειψης της ουκρανικής επιθυμίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι η χώρα του δεν πρόκειται να παραχωρήσει κανένα έδαφος στη Ρωσία. Η δήλωσή του έγινε ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη διεργασίες για την επίτευξη ειρηνευτικής λύσης στον πόλεμο.
Σε συνομιλία με δημοσιογράφους, πριν από τη συνάντησή του με τον Στιβ Γουίτκοφ, ειδικό απεσταλμένο του Ντόναλντ Τραμπ και γαμπρό του πρώην Αμερικανού προέδρου, καθώς και τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι, δεδομένης της απόρριψης της προοπτικής ένταξης της Ουκρανίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία από τις Ηνωμένες Πολιτείες και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, αναμένει αντ’ αυτού ουσιαστικές εγγυήσεις ασφαλείας. «Αυτές οι εγγυήσεις ασφαλείας είναι μια ευκαιρία να αποτραπεί ένα νέο κύμα ρωσικής επιθετικότητας και αυτό αποτελεί ήδη έναν συμβιβασμό από την πλευρά μας», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος.
Τόνισε δε ότι οι οποιεσδήποτε εγγυήσεις πρέπει να είναι νομικά δεσμευτικές και να έχουν την έγκριση του αμερικανικού Κογκρέσου. Ο Ζελένσκι αναμένει λεπτομέρειες από την ομάδα του μετά τη συνάντηση Ουκρανών και Αμερικανών στρατιωτικών στη Στουτγάρδη της Γερμανίας. Η στάση του θεωρείται σημαντική διπλωματική επιτυχία για τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος επί χρόνια υποστηρίζει ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ αποτελεί απειλή για την ασφάλεια της Ρωσίας. Υπενθυμίζεται ότι λίγες ημέρες πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, ο Ρώσος πρόεδρος είχε εκφράσει δημόσια την ανησυχία του για τον κίνδυνο που θα διέτρεχε η Μόσχα από μια τέτοια εξέλιξη.
Μετά από πεντάωρη συνάντηση, η αμερικανική κυβέρνηση εξέφρασε σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μέσω του λογαριασμού του Στιβ Γουίτκοφ, ότι «σημειώθηκε σημαντική πρόοδος». Η Ουάσινγκτον προσπαθεί εδώ και μήνες να βρει μια ισορροπία, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ πιέζει για άμεση λήξη του πολέμου, εκφράζοντας ολοένα και μεγαλύτερη δυσαρέσκεια για τις καθυστερήσεις.
Ωστόσο, η αναζήτηση συμβιβασμών αντιμετωπίζει σοβαρά εμπόδια, με κυριότερο τον έλεγχο της ανατολικής περιφέρειας του Ντονέτσκ, η οποία σε μεγάλο βαθμό βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή. Η Μόσχα απαιτεί, μεταξύ άλλων, την αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από τα τμήματα της περιοχής που παραμένουν υπό τον έλεγχο του Κιέβου, ένας όρος που η ουκρανική πλευρά απορρίπτει κατηγορηματικά. Ο Ζελένσκι αποκάλυψε ότι οι ΗΠΑ πρότειναν την αποχώρηση της Ουκρανίας από το Ντονέτσκ και τη δημιουργία μιας αποστρατιωτικοποιημένης ελεύθερης οικονομικής ζώνης, μια ιδέα την οποία χαρακτήρισε ανεφάρμοστη. «Δεν το θεωρώ δίκαιο, γιατί ποιος θα διαχειρίζεται αυτή την οικονομική ζώνη;» διερωτήθηκε, επισημαίνοντας ότι εάν αποσυρθούν οι ουκρανικές δυνάμεις κατά 5 έως 10 χιλιόμετρα, θα πρέπει να πράξουν το ίδιο και οι ρωσικές δυνάμεις εντός των κατεχόμενων εδαφών.
Ο Ουκρανός πρόεδρος χαρακτήρισε το θέμα «πολύ ευαίσθητο» και υποστήριξε τη διατήρηση της παρούσας κατάστασης κατά μήκος της γραμμής επαφής, τονίζοντας ότι «μια δίκαιη και ρεαλιστική επιλογή σήμερα είναι να μείνουμε εκεί όπου βρισκόμαστε». Από ρωσικής πλευράς, ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου, Γιούρι Ουσάκοφ, δήλωσε στην εφημερίδα Kommersant ότι η ρωσική αστυνομία και η εθνοφρουρά θα παραμείνουν σε τμήματα του Ντονέτσκ ακόμη και αν μετατραπούν σε αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη. Προειδοποίησε ότι η αναζήτηση συμβιβασμού μπορεί να πάρει χρόνο, υποστηρίζοντας ότι οι προτάσεις των ΗΠΑ που λάμβαναν υπόψη ρωσικά αιτήματα «επιδεινώθηκαν» μετά από αλλαγές από την Ουκρανία και τους Ευρωπαίους συμμάχους της. Σε δηλώσεις του στη ρωσική κρατική τηλεόραση, σχολίασε ότι η συμβολή Ουκρανών και Ευρωπαίων «δύσκολα θα είναι εποικοδομητική», προσθέτοντας ότι η Μόσχα θα έχει «πολύ σοβαρές ενστάσεις».
Στο διπλωματικό μέτωπο, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν πριν από τις συνομιλίες με τους απεσταλμένους του Τραμπ, ευχαριστώντας τον δημόσια για τη στήριξή του και τονίζοντας ότι οι δύο χώρες «συντονίζονται στενά για την κοινή τους ασφάλεια». Ο Μακρόν, από την πλευρά του, δεσμεύτηκε ότι «η Γαλλία είναι και θα παραμείνει στο πλευρό της Ουκρανίας για την οικοδόμηση μιας ισχυρής και διαρκούς ειρήνης που θα εγγυάται την ασφάλεια και την κυριαρχία της Ουκρανίας και της Ευρώπης».
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος μαζί με τον Μακρόν και τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ ηγείται των ευρωπαϊκών προσπαθειών στήριξης της Ουκρανίας, προειδοποίησε ότι «οι δεκαετίες της Pax Americana έχουν σε μεγάλο βαθμό τελειώσει για την Ευρώπη και τη Γερμανία». Όπως δήλωσε σε κομματικό συνέδριο στο Μόναχο, ο στόχος του Πούτιν είναι «μια θεμελιώδης αλλαγή των συνόρων στην Ευρώπη και η αποκατάσταση της Σοβιετικής Ένωσης», εκτιμώντας ότι «αν πέσει η Ουκρανία, δεν θα σταματήσει εκεί». Η Μόσχα, πάντως, αρνείται ότι επιδιώκει την αναβίωση της ΕΣΣΔ ή επιθέσεις κατά ευρωπαϊκών χωρών.
Την ίδια στιγμή, οι εχθροπραξίες συνεχίζονται με σφοδρότητα. Η ουκρανική Πολεμική Αεροπορία ανακοίνωσε ότι η Ρωσία εξαπέλυσε τη νύχτα βαλλιστικούς πυραύλους και 138 επιθετικά drones, εκ των οποίων τα 110 αναχαιτίστηκαν ή καταρρίφθηκαν, ενώ πλήγματα σημειώθηκαν σε έξι περιοχές. Ο Ζελένσκι ανέφερε ότι εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες παραμένουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα στον νότο, την ανατολή και τα βορειοανατολικά της χώρας, μετά από εκτεταμένη επίθεση, υπογραμμίζοντας ότι την τελευταία εβδομάδα η Ρωσία εκτόξευσε πάνω από 1.500 drones, σχεδόν 900 κατευθυνόμενες βόμβες και 46 πυραύλους διαφόρων τύπων.
Από ρωσικής πλευράς, το υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι αντιαεροπορικά συστήματα κατέρριψαν 235 ουκρανικά drones το βράδυ του Σαββάτου και τις πρώτες ώρες της Κυριακής. Στην περιφέρεια Μπέλγκοροντ, drone τραυμάτισε έναν άνδρα και προκάλεσε πυρκαγιά στο σπίτι του στο χωριό Γιασνίε Ζόρι, σύμφωνα με τον κυβερνήτη Βιατσεσλάβ Γκλάντκοφ. Παράλληλα, ουκρανικά drones έπληξαν πετρελαϊκή αποθήκη στο Ουριούπινσκ της περιφέρειας Βολγκογκράντ, προκαλώντας φωτιά, ενώ στην περιφέρεια Κρασνοντάρ σημειώθηκαν εκρήξεις στην πόλη Αφίπσκι, όπου βρίσκεται διυλιστήριο, με τις Αρχές να αναφέρουν ζημιές σε κατοικίες, αλλά όχι στις εγκαταστάσεις του διυλιστηρίου.