Η Λευκορωσία απελευθερώνει κρατούμενους έναντι άρσης κυρώσεων από τις ΗΠΑ
Συμφωνία μετά από συνομιλίες με απεσταλμένο του Ντόναλντ Τραμπ – Σημαντικά πρόσωπα της αντιπολίτευσης αφέθηκαν ελεύθερα
Την απελευθέρωση 123 κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένων του βραβευμένου με Νόμπελ Ειρήνης Άλες Μπιαλιάτσκι και της ηγετικής φυσιογνωμίας της αντιπολίτευσης Μαρίας Καλεσνίκαβα, ανακοίνωσε το Σάββατο ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο. Η κίνηση αυτή έρχεται μετά από δύο ημέρες συνομιλιών με έναν απεσταλμένο του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με ανακοίνωση των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ως αντάλλαγμα για την απελευθέρωση των κρατουμένων, οι ΗΠΑ συμφώνησαν να άρουν τις κυρώσεις που είχαν επιβληθεί κατά του καλίου της Λευκορωσίας. Το κάλιο, βασικό συστατικό για την παραγωγή λιπασμάτων, καθιστά τη Λευκορωσία έναν από τους κορυφαίους παγκόσμιους παραγωγούς.
Η απελευθέρωση αυτή θεωρείται η μεγαλύτερη που έχει πραγματοποιήσει ο Λουκασένκο από την έναρξη των συνομιλιών με την κυβέρνηση Τραμπ φέτος. Ο Λουκασένκο, στενός σύμμαχος του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, έχει συχνά αντιμετωπίσει την απομόνωση από τις δυτικές κυβερνήσεις λόγω της καταστολής της αντιπολίτευσης και της υποστήριξής του στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Ο Άλες Μπιαλιάτσκι, ένας ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα και συν-νικητής του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης του 2022, αγωνιζόταν για χρόνια υπέρ των πολιτικών κρατουμένων, προτού ο ίδιος βρεθεί στη φυλακή από τον Ιούλιο του 2021. Μαζί του αφέθηκαν ελεύθεροι η Μαρία Καλεσνίκαβα, ηγετική μορφή των μαζικών διαδηλώσεων του 2020 κατά του Λουκασένκο, και ο Βίκταρ Μπαμπαρίκα, ο οποίος είχε συλληφθεί το ίδιο έτος ενώ προετοιμαζόταν να διεκδικήσει την προεδρία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι τόνισαν στο Reuters ότι η συνεργασία με τον Λουκασένκο αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την απομάκρυνσή του, έστω και μερικώς, από την επιρροή του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ωστόσο, η αντιπολίτευση της Λευκορωσίας έχει εκφράσει έντονο σκεπτικισμό για αυτή την προσέγγιση.
Ο απεσταλμένος του Τραμπ, Τζον Κόουλ, είχε δηλώσει προηγουμένως σε δημοσιογράφους στο Μινσκ: «Σύμφωνα με τις οδηγίες του Προέδρου Τραμπ, εμείς, οι Ηνωμένες Πολιτείες, θα άρουμε τις κυρώσεις για το κάλιο».
Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση είχαν επιβάλει αυστηρές κυρώσεις στη Λευκορωσία μετά την έναρξη μιας βίαιης καταστολής των διαδηλωτών το 2020, οδηγώντας στη φυλάκιση σχεδόν όλων των αντιπάλων του Λουκασένκο που δεν κατάφεραν να διαφύγουν στο εξωτερικό. Οι κυρώσεις εντάθηκαν περαιτέρω μετά την άδεια που έδωσε ο Λουκασένκο στη χώρα του να χρησιμοποιηθεί ως εφαλτήριο για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022.