Ελβετία: Πρόταση για ανώτατο όριο πληθυσμού σε δημοψήφισμα
Τι προβλέπει η πρωτοβουλία που εξετάζει η χώρα για τον περιορισμό της μετανάστευσης και τις πιθανές επιπτώσεις της.
Μια πρωτοβουλία στην Ελβετία, η οποία αναμένεται να τεθεί σε δημοψήφισμα, προτείνει τον καθορισμό ανώτατου ορίου στον πληθυσμό της χώρας, με κύριο στόχο τον περιορισμό της μετανάστευσης. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, αν η πρόταση εγκριθεί, θα μπορούσε να οδηγήσει σε γενική απαγόρευση νέων αφίξεων, εφόσον ο αριθμός των κατοίκων αυξηθεί από τα σημερινά περίπου 9 εκατομμύρια σε πάνω από 10 εκατομμύρια. Η ρύθμιση αυτή δεν θα κάνει διακρίσεις, συμπεριλαμβάνοντας πρόσφυγες, ειδικευμένους ή μη εργαζομένους, ακόμα και υψηλόμισθους ανώτερους υπαλλήλους.
Η ιδέα του περιορισμού του πληθυσμού για τη διατήρηση της ποιότητας ζωής και την προστασία του περιβάλλοντος από τον υπερπληθυσμό είχε παρουσιαστεί από το δεξιό Κόμμα του Λαού (SVP) ήδη από το 2023. Ο πληθυσμός της Ελβετίας παρουσιάζει σταθερή αύξηση για σχεδόν πέντε δεκαετίες, γεγονός που έχει προκαλέσει παράπονα στους ντόπιους σχετικά με τα απρόσιτα ενοίκια, την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τον συνωστισμό στα μέσα μεταφοράς, παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα ζωής.
**Λειτουργία του Σχεδίου Ελέγχου Πληθυσμού**
Οι υποστηρικτές του σχεδίου προτείνουν μια πολυεπίπεδη ρύθμιση που θα ενεργοποιηθεί εάν ο πληθυσμός της Ελβετίας υπερβεί τα 9,5 εκατομμύρια πριν από το 2050. Η πρόβλεψη αυτή είναι ιδιαίτερα πιθανή, καθώς, σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις, η χώρα αναμένεται να προσεγγίσει το όριο γύρω στο 2030 και να το ξεπεράσει μέχρι το 2035.
Στην πρώτη φάση, στόχος θα είναι οι αιτούντες άσυλο και οι οικογένειες αλλοδαπών κατοίκων που επιθυμούν να ενωθούν μαζί τους στην Ελβετία. Τα άτομα που θα γίνονται δεκτά με προσωρινή άδεια διαμονής δεν θα έχουν πλέον δικαίωμα σε άδεια διαμονής ή εγκατάστασης, υπηκοότητα ή οποιοδήποτε άλλο δικαίωμα διαμονής.
Στην περίπτωση που ξεπεραστεί το όριο των 10 εκατομμυρίων κατοίκων, η Ελβετία θα αποσυρθεί από διεθνείς συνθήκες που, σύμφωνα με την πρόταση, «προωθούν την αύξηση του πληθυσμού». Εάν ο πληθυσμός δεν επανέλθει κάτω από τα 10 εκατομμύρια μέσα σε δύο χρόνια, η χώρα θα αποχωρήσει οριστικά από τη συμφωνία ελεύθερης κυκλοφορίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει στην ακύρωση σειράς διμερών συμφωνιών μεταξύ Ελβετίας και ΕΕ, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τα δικαιώματα διαμονής περίπου 1,5 εκατομμυρίου πολιτών της ΕΕ που ζουν και εργάζονται σήμερα στην Ελβετία, καθώς και την πρόσβαση της χώρας στην ενιαία αγορά της ΕΕ.
**Πιθανότητες Έγκρισης**
Οι πολίτες αναμένεται να ψηφίσουν πιθανότατα εντός του 2026, ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πρόταση έχει καλές πιθανότητες να εγκριθεί.
Σύμφωνα με το Bloomberg, ο πληθυσμός της Ελβετίας αυξήθηκε κατά περίπου 10% την τελευταία δεκαετία, ρυθμός πολύ ταχύτερος από αυτόν της ΕΕ, όπου η αύξηση ήταν λιγότερο από 2% την ίδια περίοδο. Η μετανάστευση αποτελεί τον κύριο παράγοντα αύξησης του πληθυσμού της Ελβετίας, ενώ ο φυσικός ρυθμός αύξησης (διαφορά γεννήσεων-θανάτων) αντιπροσωπεύει μόλις το ένα δέκατο. Η αύξηση του 2023 ήταν ιδιαίτερα υψηλή, καθώς οι εθνικές στατιστικές ενσωμάτωσαν για πρώτη φορά την άφιξη προσφύγων από την Ουκρανία.