Μία δόση εμβολίου HPV αρκεί για προστασία από καρκίνο τραχήλου, δείχνει νέα μελέτη
Τα ευρήματα από την Κόστα Ρίκα επιβεβαιώνουν την ισχυρή αποτελεσματικότητα ενός σχήματος, ανοίγοντας νέους δρόμους για την παγκόσμια εξάλειψη της νόσου.
Μία μόνο δόση του εμβολίου κατά του ιού HPV (Ιού Ανθρώπινου Θηλώματος) φαίνεται να προσφέρει σχεδόν την ίδια προστασία με τις δύο δόσεις έναντι της λοίμωξης που συνδέεται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, σύμφωνα με μια νέα, μεγάλη διεθνή μελέτη. Τα εντυπωσιακά ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο New England Journal of Medicine, προέρχονται από έρευνα που διεξήχθη στην Κόστα Ρίκα, υπό την καθοδήγηση του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου των ΗΠΑ (NCI), με πρωταρχικό στόχο την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του εμβολιασμού κατά του HPV.
Ο HPV, ένας εξαιρετικά κοινός ιός που μεταδίδεται κυρίως μέσω σεξουαλικής επαφής, είναι η κύρια αιτία για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, μια νόσο που αποτελεί σοβαρό παγκόσμιο πρόβλημα υγείας, ευθυνόμενη για περίπου 340.000 θανάτους γυναικών ετησίως, κυρίως σε χώρες με χαμηλό εισόδημα. Ενώ οι περισσότερες λοιμώξεις υποχωρούν αυτόματα, ορισμένα στελέχη του ιού επιμένουν και μπορούν να προκαλέσουν καρκίνους, συμπεριλαμβανομένων και των καρκίνων κεφαλής και τραχήλου, τόσο σε γυναίκες όσο και σε άνδρες.
Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε στην Κόστα Ρίκα, περιέλαβε περισσότερα από 20.000 κορίτσια ηλικίας 12 έως 16 ετών. Οι ερευνητές χορήγησαν δύο διαφορετικά εμβόλια HPV, με μόνο τα μισά κορίτσια να λαμβάνουν δεύτερη δόση έξι μήνες αργότερα. Μετά από πενταετή στενή παρακολούθηση και τακτικές εξετάσεις για τα πιο επικίνδυνα στελέχη του ιού, τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με μια ομάδα ανεμβολίαστων. Τα ευρήματα ήταν σαφή: μία μόνο δόση προσέφερε περίπου 97% προστασία, ένα ποσοστό αντίστοιχο με εκείνο των δύο δόσεων.
Η Δρ Ruanne Barnabas, λοιμωξιολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, τόνισε τη σημασία της νέας επιστημονικής τεκμηρίωσης. «Έχουμε τα εργαλεία για να εξαλείψουμε τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Αυτό που απομένει είναι η πολιτική και κοινωνική βούληση να τα εφαρμόσουμε δίκαια και άμεσα», δήλωσε, υπογραμμίζοντας την ελπίδα για παγκόσμια εξάλειψη της νόσου.
Στην Ελλάδα, το εμβόλιο HPV εντάσσεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, συστήνεται δε για αγόρια και κορίτσια ηλικίας 9-11 ετών. Για άτομα κάτω των 15 ετών, συνιστώνται δύο δόσεις, ενώ για μεγαλύτερες ηλικίες ή όσους ξεκινούν αργότερα, τρεις. Η αποτελεσματικότητα αγγίζει το 95% αν γίνει πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών, με την ανοσολογική απόκριση να είναι υψηλότερη σε μικρότερες ηλικίες. Ωστόσο, η εμβολιαστική κάλυψη παραμένει χαμηλή, περίπου 45% στα κορίτσια έως 15 ετών και μόλις 25% στα αγόρια έως 18 ετών. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, λαμβάνοντας υπόψη τις δυσκολίες πρόσβασης, συστήνει πλέον ένα ή δύο εμβόλια για τη διεύρυνση της κάλυψης.
Αν και η παρούσα μελέτη δεν εξετάζει άλλους HPV-σχετιζόμενους καρκίνους πέραν του τραχήλου της μήτρας και απαιτούνται περαιτέρω δεδομένα μακροχρόνιας παρακολούθησης, τα στοιχεία προσφέρουν ισχυρές ελπίδες ότι το απλουστευμένο σχήμα εμβολιασμού μπορεί να αποτελέσει σημείο καμπής στην παγκόσμια μάχη κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.