Νέο Πλαίσιο για την Προστασία των Ανηλίκων στο Διαδίκτυο: Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ζητά Αυστηρότερους Κανόνες
Ελάχιστο όριο ηλικίας 16 ετών για τα social media και απαγόρευση πρακτικών που προκαλούν εθισμό, ζητούν οι ευρωβουλευτές.
Η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, συνεδριάζοντας στο Στρασβούργο, υιοθέτησε μια μη νομοθετική πρόταση που θέτει τις βάσεις για την ενισχυμένη προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο. Το σώμα των ευρωβουλευτών εισηγείται τη θέσπιση ενός ελάχιστου ορίου ηλικίας 16 ετών για την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε ολόκληρη την ΕΕ, ενώ παράλληλα προτείνει την απαγόρευση πρακτικών που προκαλούν εθισμό.
Με 483 ψήφους υπέρ, 92 κατά και 86 αποχές, οι ευρωβουλευτές τάχθηκαν υπέρ μιας εναρμονισμένης ελάχιστης ηλικίας 16 ετών για την πρόσβαση σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, βίντεο και τεχνητής νοημοσύνης. Επιτρέπεται, ωστόσο, η πρόσβαση για παιδιά ηλικίας 13 έως 16 ετών, υπό την προϋπόθεση της γονικής συγκατάθεσης.
Το Κοινοβούλιο ζητά επιπλέον την απαγόρευση των πιο επιβλαβών, εθιστικών πρακτικών, την προεπιλεγμένη απενεργοποίηση άλλων λειτουργιών που προκαλούν εθισμό για τους ανηλίκους, καθώς και την απαγόρευση ιστοτόπων που δεν συμμορφώνονται με τους κανονισμούς της ΕΕ. Επίσης, ζητείται δράση για την αντιμετώπιση τεχνολογιών που σχετίζονται με στοχευμένες διαφημίσεις.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προστασία των ανηλίκων από την εμπορική εκμετάλλευση. Συγκεκριμένα, ζητείται η απαγόρευση στις πλατφόρμες να προσφέρουν οικονομικά κίνητρα σε παιδιά που λειτουργούν ως “influencers”, ενώ επισημαίνεται η ανάγκη επείγουσας δράσης για την αντιμετώπιση των ηθικών και νομικών προκλήσεων που προκύπτουν από εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των deepfakes.
Αν και η πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν είναι νομικά δεσμευτική, αποτελεί σαφή έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ανάληψη δράσης. Η πρωτοβουλία αυτή ενισχύει τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις εντός της ΕΕ, στις οποίες η Ελλάδα κατέχει ηγετικό ρόλο, με την υποστήριξη της Γαλλίας και της Ισπανίας, για τον καθορισμό νέων κανόνων που θα περιορίζουν την πρόσβαση των παιδιών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για τις επιπτώσεις της υπερβολικής χρήσης τους.
Το ζήτημα του περιορισμού της χρήσης social media από ανηλίκους κάτω των 16 ετών χωρίς γονική συναίνεση έχει προσελκύσει διεθνή προσοχή, μετά τις αποφάσεις της Αυστραλίας, της Μαλαισίας και της Δανίας να θέσουν το όριο των 16 ετών για εγγραφή σε ορισμένα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει τρόπους περιορισμού της πρόσβασης νέων κάτω των 16 ετών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εστιάζοντας προς το παρόν στην πιθανή αναθεώρηση υφιστάμενων οδηγιών. Σημειώνεται ότι, σε αντίθεση με τους κανονισμούς, οι οδηγίες της ΕΕ ορίζουν έναν στόχο που πρέπει να επιτευχθεί από όλα τα κράτη μέλη, αφήνοντας σε κάθε χώρα την ευθύνη θέσπισης των αντίστοιχων νόμων.