Οι πέντε πυλώνες της ΕΕ για την ειρήνη και την ασφάλεια στην Ουκρανία

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σκιαγράφησε τις πέντε βασικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, απευθυνόμενη στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Οι δηλώσεις της έρχονται σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις με την Ουκρανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους εταίρους για το μέλλον.

Η πρώτη προτεραιότητα, όπως τόνισε η κα φον ντερ Λάιεν, είναι η επίτευξη μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης, η οποία θα διασφαλίζει πραγματική ασφάλεια τόσο για την Ουκρανία όσο και για την Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, είναι αδιανόητοι περιορισμοί στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις που θα μπορούσαν να αφήσουν τη χώρα ευάλωτη σε μελλοντικές επιθέσεις. Η ασφάλεια της Ουκρανίας, εξήγησε, συνδέεται άρρηκτα με την ασφάλεια ολόκληρης της Ευρώπης, γεγονός που καθιστά απαραίτητες τις ισχυρές, μακροπρόθεσμες και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφάλειας για την αποτροπή μελλοντικών επιθέσεων από τη Ρωσία.

Η δεύτερη προτεραιότητα αφορά τον σεβασμό της κυριαρχίας της Ουκρανίας. “Η νοοτροπία της Ρωσίας δεν έχει αλλάξει από την εποχή της Γιάλτας, βλέποντας την ήπειρό μας με όρους σφαιρών επιρροής,” δήλωσε η πρόεδρος, τονίζοντας ότι δεν είναι αποδεκτή η μονομερής διάλυση ενός κυρίαρχου ευρωπαϊκού έθνους και ότι τα σύνορα δεν μπορούν να αλλάξουν με τη βία. Εάν νομιμοποιηθεί η υπονόμευση των συνόρων, ανοίγουν οι πόρτες για περισσότερους πολέμους. Επιπλέον, η κυριαρχία σημαίνει ελεύθερη επιλογή του δικού του μέλλοντος, και η Ουκρανία έχει επιλέξει ένα ευρωπαϊκό πεπρωμένο, κάτι που αποτελεί βασικό μέρος της ασφάλειας της Ευρώπης.

Η τρίτη προτεραιότητα εστιάζει στη διασφάλιση των οικονομικών αναγκών της Ουκρανίας. Δεδομένης της απουσίας ουσιαστικής πρόθεσης της Ρωσίας για ειρηνευτικές συνομιλίες, η ΕΕ δεσμεύεται να υποστηρίξει την Ουκρανία στην άμυνά της, παρέχοντας τα απαραίτητα οικονομικά μέσα. Στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η ΕΕ δεσμεύτηκε να καλύψει τις οικονομικές ανάγκες της Ουκρανίας για τα έτη 2026 και 2027, ενώ εξετάζεται και η αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, με στόχο οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι να μην επιβαρυνθούν αποκλειστικά.

Όσον αφορά την τέταρτη προτεραιότητα, όποια και αν είναι η μελλοντική ειρηνευτική συνθήκη, η εφαρμογή της θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους εταίρους του ΝΑΤΟ, καλύπτοντας την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας, την επιβολή κυρώσεων, τη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης, την ενσωμάτωση στην ενιαία αγορά και την ενδεχόμενη ένταξη στην ΕΕ. Η αρχή “Τίποτα για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία” είναι θεμελιώδης.

Τέλος, η πέμπτη και τελευταία προτεραιότητα που επισήμανε η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν είναι η επιστροφή στην Ουκρανία κάθε παιδιού που έχει απαχθεί από τη Ρωσία. “Δεν θα ξεχάσουμε δεκάδες χιλιάδες αγόρια και κορίτσια των οποίων η μοίρα είναι άγνωστη,” δήλωσε, τονίζοντας ότι η Ευρώπη δεν θα εγκαταλείψει την προσπάθεια να φέρει πίσω αυτά τα παιδιά στις οικογένειές τους.