Ευρωπαίοι ηγέτες αντιδρούν στο αμερικανικό σχέδιο για ειρήνη στην Ουκρανία
Αντιρρήσεις και αιτήματα για επεξεργασία του προσχεδίου των 28 σημείων, ενώ επικρατεί διπλωματική κινητικότητα
Ευρωπαίοι ηγέτες και σύμμαχοι της Ουκρανίας εκφράζουν επιφυλάξεις και ανησυχίες για το αμερικανικό σχέδιο ειρήνης, καθώς το προσχέδιο των 28 σημείων κρίνεται ότι “απαιτεί πρόσθετη επεξεργασία”. Η αντίδραση αυτή προέκυψε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους προς τη σύνοδο της Νότιας Αφρικής, όπου εξέδωσαν κοινή δήλωση με σκοπό να κερδίσουν χρόνο για το Κίεβο και να αποφύγουν την άμεση επιβολή όρων με προθεσμία την Ημέρα των Ευχαριστιών, όπως είχε ζητήσει η Ουάσινγκτον.
Στο Γιοχάνεσμπουργκ, οι ηγέτες της Ευρώπης, μαζί με εκπροσώπους του Καναδά και της Ιαπωνίας από την ομάδα της G7, είχαν διαδοχικές επαφές, ανταλλάσσοντας απόψεις και συζητώντας μια αντιπρόταση που να μην οδηγεί σε ρήξη με τις θέσεις του Κιέβου. Σύμφωνα με το Bloomberg, οι Ευρωπαίοι αντιτάχθηκαν σε βασικές προβλέψεις του αμερικανικού σχεδίου, όπως οι εδαφικές παραχωρήσεις προς τη Ρωσία, ο περιορισμός του ουκρανικού στρατού σε 600.000 προσωπικό, η απαγόρευση ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και η ανάθεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση του κόστους ανοικοδόμησης.
Ανώτερος Ευρωπαίος στρατιωτικός αξιωματούχος δήλωσε ότι, παρά τις προσπάθειες, υπάρχει “πραγματικός κίνδυνος” οι Ευρωπαίοι να μην καταφέρουν να μεταπείσουν τον πρόεδρο Τραμπ. Ο Φινλανδός πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ χαρακτήρισε το σχέδιο “ατελές και ασυνεπές”, επισημαίνοντας ότι “με τη σημερινή του μορφή δεν μπορεί να προχωρήσει” και ανέφερε ότι οι Ευρωπαίοι “δεν είχαν καν ενημερωθεί” για τις λεπτομέρειες.
Η κοινή δήλωση των Ευρωπαίων, που εκδόθηκε το Σάββατο, περιέγραψε το αμερικανικό σχέδιο ως “μια πιθανή βάση”, τονίζοντας όμως ότι “απαιτείται πρόσθετη εργασία”. Το επόμενο κρίσιμο βήμα είναι η συνάντηση κορυφαίων συμβούλων εθνικής ασφάλειας στη Γενεύη την Κυριακή, στο πλαίσιο μιας έντονης διπλωματικής κινητικότητας που περιγράφεται ως προσπάθεια άμυνας απέναντι σε ένα πιεστικό χρονοδιάγραμμα από την Ουάσινγκτον.
Το αμερικανικό σχέδιο περιλαμβάνει την αποχώρηση ουκρανικών δυνάμεων από περιοχές του Ντονμπάς που δεν έχουν καταληφθεί πλήρως από τη Ρωσία, τη μετατροπή αυτών των περιοχών σε ουδέτερη αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, διεθνώς αναγνωρισμένη ως ρωσική. Επίσης, προβλέπει de facto αναγνώριση της ρωσικής κατοχής σε Κριμαία, Λουχάνσκ και Ντονέτσκ, καθώς και ουσιαστικό “πάγωμα” της γραμμής του μετώπου σε Χερσώνα και Ζαπορίζια. Παράλληλα, η Ουκρανία θα λάμβανε αμερικανική εγγύηση ασφάλειας με αντίτιμο, ενώ οι ΗΠΑ θα εξασφάλιζαν το 50% των κερδών επενδυτικού σχήματος που θα χρησιμοποιούσε δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την ανοικοδόμηση, ενώ αναφέρεται και μελλοντική οικονομική συνεργασία με τη Μόσχα μετά την άρση κυρώσεων.
Η μεγαλύτερη αντίδραση των Ευρωπαίων εστιάζεται στην πρόβλεψη για περιορισμό του ουκρανικού στρατού. Πηγή με γνώση της υπό διαμόρφωση αντιπρότασης ανέφερε ότι σε αυτό το σημείο “δεν μπορεί να υπάρξει κανένας περιορισμός”. Ο Ντόναλντ Τραμπ, πάντως, διευκρίνισε ότι η πρόταση των 28 σημείων που παρουσίασε δεν αποτελεί τελεσίγραφο και δεν είναι απόλυτο.